De bijzondere
en gewone
praktijk in
Friesland
Zeg maar dat de Friesen
inderdaad stug zijn...
Dan blijven we lekker
onder ons...
Rabo
band
Oranjekoek, elfstedentocht, skütsjesilen, fierljeppen (met behulp
van een stok over een sloot springen) en niet te vergeten de Frie
se taal. Friesland is en blijft een bijzonder stukje Nederland. We za
ten rond de tafel met vijf echte Friesen. Onder elkaar spraken ze
Fries, met de redactie gelukkig 'Hollands'.
Rond de tafel
Nummer 12/2 september 1988
Judith Rijpkema, assistent bank-adviseur bij de Rabobank Drachten en Bernard van de Wal, balie
adviseur op verschillende kantoren van de Rabobank Bergum en Omstreken.
Is de Friese taai onmisbaar in het werk?
Etsje Dijkstra uit Anjum: 'Ja, als je Hol
lands praat wordt het je wel eens kwa
lijk genomen. Vooral door ouderen. Staat er
een Hollander aan de balie, dan ga je auto
matisch over in het Hollands. Maar ik begin
altijd in het Fries.' Sjoerd Keizer van de Ra
bobank Bergum verklaart: 'Er is Fries en
Fries, Stadsfries klinkt heel anders, maar
natuurlijk verstaat iedereen elkaar wel.' Ju
dith Rijpkema uit Drachten: 'Je past je aan
aan het deel van de provincie waar je zit. In
het Fries zeggen de mensen meer, laten
meer vertrouwelijke dingen los. Vooral de
ouderen en vooral in een dorp.' Peter Vergo-
net: 'Laten we even duidelijk stellen dat
Friezen dus niet stug zijn. Als er een elfste
dentocht op TV is zegt de rest van Neder
land: Goh, de Friezen kunnen ook losko
men, 'als het vriest, dan ontdooien ze'. Het
is een misvatting dat Friezen stug zouden
zijn. Ze voelen zich alleen onzeker, als ze
zich in het Hollands uit moeten drukken.
Hoe voelt iemand anders zich als hij zich in
het Frans moet uitdrukken...' Judith Rijpke
ma: 'Er zijn klanten, die hun post in het
Fries geadresseerd willen hebben. Maar het
gebeurt ook, dat iemand het onbeleefd
vindt als de telefoon in het Fries wordt op
genomen.' In principe nemen alle banken
de telefoon in het Nederlands op. Ook for
mulieren en dergelijke zijn gewoon in het
Nederlands.
Sponsoring Jarenlang hebben de Frie
se Rabobanken het Skütsjesilen gespon
sord, vorig jaar gebeurde dat voor het
laatst. Nu sponsort men de typisch Friese
sport fierljeppen en 'Het monument van de
maand'. Sjoerd vertelt: 'Sponsoring gebeurt
grotendeels op plaatselijk niveau. Het gaat
vaak om jaarlijks terugkerende dingen. Een
bank bij ons in de buurt heeft een sponsor-
pot van f 10.000,-. Gemeentelijke verenigin
gen kunnen daarop inschrijven. Doe je het
niet, dan krijg je niks. Bij ons in Kollum
wordt elke aanvraag afzonderlijk bekeken.
Bernard van de Wal van de Rabobank Ber
gum: 'Zolang er maar een verenigingsge
dachte achter zit, is de kans dat bij ons een
aanvraag wordt gehonoreerd zeer groot.' Ju
dith vult aan: 'Een passief beleid is het bes
te, anders passeer je misschien verenigin
gen.' Bernard: 'Veel mensen verwachten elk
jaar weer geld van de bank. Het aantal aan
vragen neemt toe, het beschikbare geld
echter niet.' Bankadviseur Peter Vergonet:
'Je moet goede afspraken maken over de
periode, datje iets sponsort. Ik heb dit jaar
voor het eerst een klein eigen budget ter be
schikking, f 1000,-. Dat mag ik naar eigen
goeddunken invullen. Elke bankadviseur
heeft voor het werkgebied van het eigen
kantoor een budget gekregen van f 1000,-
tot f 5000,-. Tot dit jaar werd alles centraal
geregeld. Ik vind dit een goede ontwikke
ling.' Bernard vertelt: 'Vroeger ging bij ons
elke aanvraag schriftelijk naar het hoofd
Particulieren. Twee dagen later kreeg je een
briefje terug met ja of nee. De uitslag mocht
je doorgeven aan de cliënt. Nu hebben we
per kantoor een eigen potje gekregen.'
Onder de titel 'Rond de tafel' doen we
verslag van gesprekken over actuele on
derwerpen. Medewerkers van verschil
lende banken nemen rond de tafel
plaats. Een volgende keer wordt hun
plek ingenomen door anderen. De re
dactie luistert, de collega's praten met
elkaar. Na Haarlem, Raalte, Beek (L) en
Eede (Zld) gingen we naar Leeuwarden.
Concurrentie Volgens Bernard is de
Friesland Bank duidelijk de grootste concur
rent van de Friese Rabobanken. Peter is het
daar mee eens: 'We bieden overal tegen el
kaar op of gaan onder elkaar door. Beide
zijn we coöperatieve banken. In 1962 is de
Friesland Bank ontstaan, doordat de Zuivel-
bank Leeuwarden uit de Rabobankorganisa-
tie stapte. Het is een bank, die stevig aan
de weg timmert en sterk groeit.' Sjoerd
voegt er aan toe dat de Friesland Bank zelfs
al op de STER adverteert: 'Volgens mij wil
len ze over de Friese grenzen gaan.' De
collega's rond de tafel ervaren alle vijf de
concurrentie.' Etsje merkt dat de mensen
steeds vaker roepen dat ze bij de Friesland
Bank 'dit of dat' kunnen krijgen... Er wordt
steeds meer vergeleken door de cliënten.
Peter: 'De Rabobank heeft in Friesland zo'n
300 kantoren en zittingen, de Friesland
Bank heeft 52 kantoren. Net als onze bank
zijn ze diep geworteld in de samenleving.'
Judith merkt duidelijk, dat de Friesland Bank
er veel aan doet om hun marktaandeel te
vergroten: 'Je kunt er bijvoorbeeld geld halen
met een Eurocard, iets dat bij ons niet kan,
en cheques zijn er gratis. Maar hypotheken
etc. moeten centraal worden goedgekeurd en
ze hebben bijvoorbeeld geen GEA's.'
Peter weet te melden: 'De pasjes van de
Friesland Bank passen nog niet in onze
GEA's.' Judith: 'Cliënten wilden om die gra
tis cheques wel eens overstappen, maar
bleven bij ons onder meer doordat wij wel
GEA's hebben.' Over de GEA zijn de vijf rond
de tafel positief. Bernard: 'Er komt duidelijk
tijd vrij aan de balie. Ook de klanten reage
ren positief. De mogelijkheid om 24 uur per
dag geld te kunnen halen vinden ze prach
tig. De kosten nemen ze op de koop toe. Ik
hoop dat we door de komst van de GEA niet
op zaterdag hoeven te gaan werken... Men
sen gaan nu soms naar de Postbank, om
dat die op zaterdag open is. Met een GEA
ondervang je dat probleem. Ook is de druk
te op vrijdagavond beter op te vangen. Er
zijn veel klanten die op die tijden zijn aange
wezen.'
Hoe is de introductie van de GEA gere
geld? Judith: 'Wij hadden via een uitzendbu
reau twee dames, die het opstarten van de
GEA helemaal in handen hadden. Ze deden
dat al eerder in Franeker en gaan nu nog
naar andere banken. Dat is ons prima be
vallen. Na twee maanden hadden we al