Raiffeisen 100 jaar
geleden overleden: zijn
ideeën nog steeds actueel
SB. Staiffeifen,
ber Siirgermeifler n. 2).
2)ie tieffrauevnben ^intablicbcncn.
Raboband
5
Tijdens de laatste twee decen
nia van de vorige eeuw was
het slecht gesteld met de
landbouw in West-Europa. De
techniek bleef achter en de af
hankelijkheid aan de geldge
vers speelde de boeren par
ten. Daarbij kwam nog de hoge
rentestand. Kortom, de boe
ren hadden het niet best. In
Duitsland was Friedrich Wil
helm Raiffeisen begaan met
het lot van de boeren in zijn
woonplaats Heddesdorf. In
1864 stichtte hij er een leen
bank met coöperatieve uit
gangspunten. Deze was geba
seerd op de gedachte van on
derlinge hulpverlening tussen
de ondernemers, de boeren.
Zij waren als leden nauw be
trokken bij de bank van Raif
feisen. Dat kwam bijvoorbeeld
tot uitdrukking in de onbeperk
te aansprakelijkheid, die zij als
Op Vrijdag 11 maart j.l. was het precies honderd jaar ge
leden dat Friedrich Wilhelm Raiffeisen overleed. Met na
me in Duitsland is deze dag herdacht. Een gelegenheids
postzegel van 80 Pf. met het portret van Raiffeisen, een
congres in Frankfurt, een nieuw boek, activiteiten in het
Westerwald, het zijn maar een paar voorbeelden van wat
onze oosterburen organiseerden. In Nederland staan er
geen speciale herdenkingsactiveiten op stapel. Wel zal er
dit jaar een nieuw boek over het leven en werk van Raif
feisen verschijnen. In Raboband besteden we ook aan
dacht aan de grondlegger van de coöperatieve banken.
en ook van collega-pionier Her
man Schulze-Delitz, snel. In
1898 waren er al 2964 'Spar-
und Darlehnkassen-Vereine'.
Rond 1896 ontstonden de eer
ste coöperatieve kredietinstel
lingen in Nederland. Boeren,
die onvoldoende bedrijfskapi
taal ter beschikking hadden,
lid hadden. Bovendien was het
werkgebied van de bank be
perkt. Het was een lokale
bank, waaraan de plaatselijke
boerengemeenschap sterk ver
bonden raakte. Andere in die
tijd opvallende eigenschappen
van de bank van Raiffeisen
waren het zo zuinig mogelijke
beheer van de geleende en
toevertrouwde gelden en de
reservering van de winst. Die
gedachte verspreidde zich over
Europa en wortelde ook in Ne
derland.
Raiffeisen, de zevende uit een
gezin met negen kinderen,
werd geboren op 30 maart
1818 in Hamm an der Sieg.
Zijn vader was landbouwer.
Een oogaandoening dwong de
jonge Raiffeisen in 1843 een
militaire loopbaan op te geven.
Twee jaar later werd hij burge
meester van Weyerbusch in
Westerwald. Daar richtte hij in
de hongerwinter van 1846-
1847 een 'broodvereniging'
op, bouwde een bakkerij en
liet brood onder armen en be-
hoeftigen verdelen. Zij konden
het brood op krediet en voor
een lage prijs kopen. Een an
dere 'hulp'-vereniging volgde.
Raiffeisen erkende echter al
snel, dat de succesvolle hulp
voor de mensen op den duur
slechts functioneert als er
sprake is van gemeenschappe
lijke zelfwerkzaamheid. Daar
om vormde hij de liefdadig
heidsvereniging om tot een
voorschotbank, een van de
eerste kredietcoöperaties.
In Duitsland groeide het aantal
kredietcoöperaties, gebaseerd
op de ideeën van Raiffeisen
konden bij zo'n bank een kre
diet opnemen. Andere boeren,
die op dat moment hun geld
niet nodig hadden, leenden
het aan de bank. Van 12 ban
ken in 1897 groeide volgens
die formule ook in ons land
het aantal snel.
De coöperatieve gedachte van
Raiffeisen heeft zich over de
hele wereld verbreid. Anno
1988 zijn er ongeveer
650.0000 coöperaties. Meer
dan 300 miljoen mensen van
allerlei herkomst, religie en
huidskleur herkennen zich in
de ideeën van de coöperatie.
De denkbeelden van Raiffei
sen zijn nog steeds actueel. In
aangepaste vorm in ons land.
Onze Rabobankorganisatie is
er een voorbeeld van. De der
de wereld maakt bij de ontwik
keling van haar economie ge
bruik van de ideeën van Frie
drich Wilhelm Raiffeisen. In In
donesië steunt onze organisa
tie door middel van de Stich-
S^merjerfüIIt madjen roir fjicrmit bic traurigc ïïlitteiluug,
ba| unjer inntgfi gcliebter, unuerqeBlidjcr Qnttc, Süatei', SBruber,
St§u>iegcrDatcr, ®ro|Dntei, Stfjroicgcrfoljii, gdjrongcv «nb Dnitl,
bcutt ÏRittag 121/4 "adj [angem, fdiujere», mit c^tifllidier
©cbulb ertragencin Sciben tm brinaijc oollenbctcn 70. ScbenS;
jabtt fanft im §crrn entf$afcn ift.
fctbbcêborf, granlfurt a.'3H., SBörtl) a. 371., Jtemageu, ©gtacute
(Nifiouri), ben 11. SWarj 1888.
ting Steun door Rabobanken,
boeren bij het opzetten van
kredietcoöperaties. Zo helpt
de Rabobankorganisatie in
1988 coöperatief de gedach
ten van de burgemeester uit
Westerwald uit te dragen. SP
