De krach van 1987
Vaste oproepkrachten springen
deskundig bij
Dow Jones index graadmeter
voor New Yorkse beurs
Croeselaan beperkte gebruik
telefoon om Effecten bereikbaar
te houden
Pi
De koffieautomaten kregen versterking van koffieketels.
een Reuterscherm. 'In deze tij
den durf je niet naar bed te
gaan voor je nog even naar de
eindkoersen van New York
hebt gekeken op het Reuter
scherm. Maar de grootste
paniek bij cliënten is voorbij.
Opvallend was eigenlijk de ge
laten houding van de cliënten,
ledereen was duidelijk over
vallen door de ontwikkelingen
op de beurs.' In Apeldoorn
steeg het aantal orders opval
lend. Net als elders ging het
vooral om kleine kooporders,
vaak van beginnende beleg
gers.
Als je geknipt en geschoren
wordt moet je stil zitten. An
ders krijg je snijwonden,' zegt
de heer R. Biegel, hoofd be
leggingen van de Rabobank
Utrecht. 'De aandelenkoersen
zijn nu op het niveau van twee
jaar terug. Mensen die in
kwaliteitsfondsen zitten moe
ten gewoon het hoofd koel
houden. Binnenkort zijn de
scherpe kantjes er wel af.' Dat
is ook de mening van ir. van
den Dobbelsteen. Hij spreekt
van een 'Jumbo'-effect. Het
grote vliegtuig komt op de
landingsbaan en maakt dan
nog wat stuiter-bewegingen.
Daarna rijdt het weer rustig
door.
In menig bericht over de ge
beurtenissen op de beurs kom
je hem tegen, de Dow Jones
index. Wat is dat nou precies?
De bedenker van deze index is
Charles H. Dow, de oprichter
van de firma Dow, Jones Co,
die onder meer de Wall Street
Journal uitgeeft.
De koersen van aandelen die
op de beurs worden verhan
deld, veranderen dagelijks. Het
ene aandeel stijgt, een volgen
de daalt en een derde blijft
misschien onververanderd.
Dow beredeneerde dat het
koersverloop in de afgelopen
tijd iets zou kunnen zeggen
over het toekomstige koersver
loop. Hij koos een aantal be
langrijke Amerikaanse indus
triële ondernemingen en telde
dagelijks de waarde van één
aandeel van die ondernemin
gen bij elkaar op. De uitkomst
van die optelsom werd de Dow
Jones index. Voor de optelling
neemt men de koersen zoals
die worden genoteerd aan de
Effectenbeurs van New York,
de beurs die gewoonlijk wordt
aangeduid met de naam van
de straat waar hij gevestigd is:
Wall Street.
De werkzaamheden bij de
afdeling Effecten variëren van
zeer rustig tot bijzonder druk.
Dit laatste was in de week van
18 tot 22 oktober het geval.
Vaak is niet van te voren in te
schatten hoe druk het gaat
worden. Wel weet men hoe
veel werk er minimaal is op de
afdeling. Daarop is het aan
tal personeelsleden in vaste
dienst gebaseerd. Maar wat te
doen als het opeens een gek
kenhuis wordt? In dat geval
beschikt men over een twaalf
tal oproepkrachten. Zij hebben
een zogenaamd min/max-con-
tract. Dat houdt in dat ze bij
voorbeeld minimaal 8 uur per
week betaald krijgen, of ze die
uren nou werkelijk werken of
niet. Het maximum te werken
uren wordt van te voren vast
gesteld. Vaak is dit de gebrui
kelijke werkweek van 40
De bank probeert zoveel mc
gelijk om drie maal 24 uur van
te voren iemand op te roepen,
in uitzonderingsgevallen kan
dit één maal 24 uur zijn. In dit
geval kwamen alle oproep
krachten nog dezelfde dag.
Iemand is verplicht om gehoor
te geven aan een oproep, va
kantie en ziekte uitgesloten na
tuurlijk. De twaalf oproepkrach
ten van Effecten - die allemaal
opgeleid zijn voor het werk op
de afdeling - werden alle
twaalf ingeschakeld. Bij drukte
zijn zij absoluut onmisbaar.
De Afdeling Effecten werd door
de gebeurtenissen op de beurs
bestookt met telefoontjes van
aangesloten banken. Ondanks
het feit dat er extra nummers
ingezet waren en een auto
matisch doorverbindingssys
teem in werking was gesteld,
moest men wel eens eventjes
wachten op verbinding. De ge
sprekken waarin orders wor
den doorgegeven duren over
het algemeen niet zo lang, zo
dat de wachttijd meeviel. Toch
zijn er in zo'n geval al gauw
een groot aantal lijnen in ge
bruik. Reken maar uit: Als er
tien toestellen bij Effecten in
gesprek zijn en er staan op elk
nummer een paar gesprekken
geparkeerd, die automatisch
doorgeschakeld worden, dan
zijn er al gauw tientallen lijnen
bezet.
Rabobank Nederland in
Utrecht beschikt over het neus
je van de zalm op telefoonge-
bied. De VOX 6110 van Erics
son is een van de modernste
centrales die momenteel op de
markt is. De capaciteit van de
centrale is 86 inkomende lijnen
en 122 uitgaande lijnen (90
vanuit Utrecht en 32 vanuit
Zeist). In juni 1987 is onder
zocht of deze capaciteit vol
doende was. Er is gebleken
dat tijdens grote drukte 73
inkomende lijnen en 77 uit
gaande lijnen (60 voor Utrecht
en 17 voor Zeist) gebruikt wor
den. Geen vuiltje aan de lucht
zou je zeggen.
Toch bleek dit opeens niet vol
doende. De grote klap kwam
op woensdag 20 oktober. Op
die dag was vanaf half tien 's
4
