Hoe voldoet de interne
arbeidsmarkt?
Werking voor het eerst bekeken:
Eén van de hulpmiddelen voor de doel
stelling de werkgelegenheid voor het in
dienst zijnde personeel te kunnen behou
den is de in mei 1983 ingestelde interne
arbeidsmarkt (IAM). Deze bestaat uit 9
regionaal opgezette vacaturebanken,
waarin de vraag naar en het aanbod van
medewerkers van plaatselijke banken
wordt samengebracht. Vervolgens wordt
er bemiddeld voor de ingeschrevenen:
medewerkers die door een reorganisatie
hun functie dreigen te verliezen, uit hun
functie gegroeid zijn, in hun huidige func
tie niet goed op hun plaats zijn of die wel
eens wat anders willen.
18
WERVING
Toen de interne arbeidsmarkt
werd ingesteld is afgesproken dat
jaarlijks een evaluatie zou plaats
vinden. De eerste evaluatie vond
nog in 1983 plaats. Hieronder
volgen de belangrijkste bevindin
gen en de stand van zaken met
betrekking tot dit instrument van
zowel het werkgelegenheids- als
van het doorstromingsbeleid.
In mei 1 984 kon de CAAR kennis
nemen van de conclusies en van
de daarop gebaseerde aanbeve
lingen die de eerste evaluatie van
het functioneren van de interne
arbeidsmarkt had opgeleverd.
Deze evaluatie had betrekking op
de periode mei 1983 tot eind
1983; eigenlijk een te korte pe
riode om verstrekkende conclu
sies te kunnen trekken omtrent
het functioneren van de interne
arbeidsmarkt.
Niettemin gaf de evaluatie reeds
een eerste antwoord op vragen
als:
- hoeveel vacaturebanken er
sinds mei 1983 daadwerkelijk
waren ingesteld;
- hoeveel vacatures er werden
aangemeld vanuit de plaatselijke
banken;
- hoeveel medewerkers werden
aangemeld en hoeveel van hen
dank zij bemiddeling via de inter
ne arbeidsmarkt een functie el
ders in de organisatie vonden.
De evaluatie leidde tot de volgen
de conclusies. Eind 1983 was in
alle 9 regio's een vacaturebank
opgestart, echter (vanwege het
OTW-project) nog niet binnen
Rabobank Nederland. Voorts
bleek dat 40 van alle vacatures
die er bij de plaatselijke banken in
de evaluatieperiode ontstonden
waren aangemeld bij de interne
arbeidsmarkt. De meeste aange
melde vacatures lagen in de com
merciële, uitvoerende sfeer en
vielen in de functiegroepen 2 t/m
6.
Het totale aantal via de directies
aangemelde personeelsleden,
1 34, bleef nog achter bij het aan
tal aangemelde vacatures (219).
Vermoed werd dat personeelsle
den zich niet zo gemakkelijk aan
melden omdat dit via de directie
van de bank dient te geschieden.
De meeste personeelsleden
(75% van het totaal) verschenen
op de interne arbeidsmarkt in het
kader van de eigen loopbaanont
wikkeling. Opvallend daarbij was,
dat een niet gering gedeelte daar
van werd aangemeld omdat men
wilde of moest verhuizen aange
zien de partner elders een werk
kring had gevonden. De vacature
banken hoefden- gelukkig maarl-
in veel mindere mate gebruikt te
worden voor medewerkers die
genoodzaakt waren van functie te
veranderen vanwege reorganisa
ties en het wegvallen van de eigen
functie (bijvoorbeeld ten gevolge
van automatisering).
Geen kneuzenbank
Dat de meeste personeelsleden
werden aangemeld in verband
met de eigen loopbaanontwikke
ling logenstraft de wel eens ge
hoorde bewering dat de interne
arbeidsmarkt een 'kneuzenbank'
zou zijn waarin mensen terecht
komen die niet goed functione
ren. Nogmaals, de cijfers tot op
heden weerleggen deze bewe
ring volledig. Het zijn juist de me
dewerkers die wel eens iets an
ders (of beters) willen, maar daar
toe binnen de eigen bank voorlo
pig geen mogelijkheden zien, die
proberen via de interne arbeids
markt hun ambities alsnog te ver
vullen.
Voorts bleek uit de evaluatie dat
vraag en aanbod (dat wil zeggen
vacatures en aangemelde mede
werkers) per regio bezien niet al
te best op elkaar aansluiten. Niet
alleen wat betreft de aantallen
weken vraag en aanbod aanzien
lijk af, ook de aard van de vacatu
res ten opzichte van de voorkeur
en opleiding van de medewerkers
verschilde te sterk.
Van alle vacatures bij de plaatse
lijke banken in de evaluatieperio
de werd 28% vervuld door Rabo-
bankmedewerkers. De rest kwam
dus van buiten de organisatie.
Van deze interne vacaturevervul
ling werd 13% tot stand ge
bracht via de interne arbeids
markt, terwijl een veel groter deel
vaak tot stand komt via een ander
medium, namelijk het interne va
catureblad.
De algehele conclusie uit de eva
luatie is, dat gesproken kan wor
den van een aarzelende start van
de regionale vacaturebanken. De
ze start was voor de afzonderlijke
vacaturebanken ook erg verschil
lend, zowel naar het moment
waarop ze in werking traden, als
naar het aantal aangemelde vaca
tures en ingeschreven perso
neelsleden en naar het uiteindelij
ke resultaat van de bemiddeling.
Vooral de regionale vacaturebank
in de regio Haarlem kwam er po
sitief uit en is volop operationeel.
De interne arbeidsmarkt blijkt al
met al nog maar een bescheiden
rol te spelen als middel voor de
interne vacaturevoorziening.
Toch is het naar onze mening
goed dat de IAM is ingesteld, om
dat via de eigen vacaturebanken
er doorstroming naar nog be
schikbare functies mogelijk is.
Dat de vacaturebanken tot op he
den minder hoefden te functione
ren als een instrument om be
dreigde werkgelegenheid veilig
te stellen kan men ook positief
uitleggen.
Ook de CAAR kwam tot de con
clusie dat de interne arbeids
markt levensvatbaar is, mits met
kracht gestreefd wordt naar het
bevorderen van een optimale
werking ervan. Daartoe deed de
CAAR enige aanbevelingen. Zo
werd er op aangedrongen mede
werkers de mogelijkheid te bie
den zich rechtstreeks aan te mel
den bij de vacaturebanken, dus
zonder tussenkomst van de direc
tie. Die wens is inmiddels vervuld.
Tevens verzocht de CAAR om de
geplande 10e vacaturebank, die
voor Rabobank Nederland, op te
zetten en in gebruik te nemen.
Momenteel wordt er nog bekeken
of de voorwaarden waaronder de
interne arbeidsmarkt werkt nog
voor verbetering vatbaar zijn. Zo
zouden bijvoorbeeld de vacatures
gelijktijdig met de plaatsing in het
vacatureblad kunnen worden
aangemeld bij de vacaturebanken
en zou zelfs het interne vacature
blad een uitgave kunnen zijn van
de interne arbeidsmarkt.
Voor eind 1 985 zal er weer een
evaluatie plaatsvinden, zo werd in
de CAAR-vergadering afgespro
ken. Dan zal blijken hoede interne
vacaturevoorziening zich via het
instituut van de interne arbeids
markt ontwikkeld heeft.
Omdat het vermoeden bestaat
dat de interne arbeidsmarkt en
haar mogelijkheden nog niet vol
doende bekend zijn bij de mede
werkers hebben we in dit jaarver
slag een interview opgenomen
met een medewerker die via de
interne arbeidsmarkt een andere
functie in de organisatie heeft
verworven.
De praktijkervaringen van een be
middelaar en deze bemiddelde
vindt u in de bijdrage over de va
caturebank in de regio Haarlem
beschreven.
