Gewetensonderzoek
tuaties. Hierbij kan zo al ge
De bijzondere aandacht voor
de leer-arbeidsovereenkom-
sten houdt overigens niet in
dat de Rabobanken het de af
gelopen jaren daarbij hebben
gelaten wat de categorie jeug
digen betreft. Onder de titel
'Investeren in jongeren' gaf
het directoraat Arbeidszaken
in 1984 zelfs een handreiking
uit waarmee plaatselijke ban
ken bij de aanstelling en oplei
ding van jeugdige medewer
kers hun voordeel konden
doen. Het document atten
deert op uiteenlopende mo
gelijkheden om bij aanstelling
van nieuw personeel extra re
kening te houden met de
jeugdigen. De samenstellers
belichten onder meer nog de
deeltijdbanen en de zuivere
leerovereenkomsten. Ze be
pleiten een soort gewetens
onderzoek per bank met als
uitgangspunt een zorgvuldige
analyse van het werkaanbod,
de vereiste basisbezetting om
het werk (piekuren niet mee
gerekend) normaal voortgang
te laten vinden. Daarnaast
werden de begrippen marge
bezetting en boventallige be
zetting gehanteerd. Een mar
gebezetting komt volgens de
schrijvers uitstekend van pas
als men slagvaardig wil inspe
len op plotselinge nieuwe si-
dacht worden aan ziekte van
medewerkers, verloop, oplei
ding, reorganisaties of de in
troductie van nieuwe syste
men. Men gaat ervan uit dat
een basisbezetting wel bere
kend moet zijn op indirecte
werkzaamheden zoals markt
bewerking.
De samenstellers van het rap
port 'Investeren in jongeren'
wijzen erop dat de aanstelling
van jeugdigen op basis van
een zogenaamde leerover
eenkomst een vorm van ken
nismaking met het bedrijfsle
ven iswaardeRabobankorga-
nisatie nog onwennig tegen
over staat. Daarbij plaatsen ze
de kanttekening dat de even
tuele mogelijkheden sterk af
hankelijk zijn van de per bank
beschikbare tijd: terwijl de
jeugdige aan een streek
school theoretisch opgeleid
wordt, kan hij of zij wekelijks
gedurende minimaal 15 sta-
ge-uren op de bank praktijker
varing opdoen. Wel heeft zich
binnen de Rabobankorgani-
satie inmiddels een explosie
ve groei voorgedaan van het
aantal jongeren in deeltijd
functies. Meer en meer ban
ken ontdekken in deeltijdba
nen een geschikt (kosten be
sparend) middel om de beno
digde personeelsbezetting zo
goed mogelijk af te stemmen
op een wisselend werkaan
bod. WA
functiegericht karakter.
Ideaal zou een opleiding zijn
die cursisten inzetbaar maakt
voor diverse functies binnen
de bank. Vast staat in ieder
geval dat gedurende de twee
jarige streekschool-opleiding
die nu ten einde loopt, dit
ideaal nog niet werd bereikt.
Aanvankelijk viel er door tijd
nood aan improvisaties niette
ontkomen. Löring: 'Het was
heel nadrukkelijk pionieren,
maar in de strijd tegen de
jeugdwerkloosheid neem je
zulke schoonheidsfoutjes
graag voor lief'. De gezamen
lijke banken hebben het plan
voor de leer-arbeidsover-
eenkomsten uitgewerkt om
(werkloze) schoolverlaters in
staat te stellen werkervaring
op te doen. Löring: 'Ze ver
vreemden anders totaal van
het arbeidsproces. De opzet
was heel nadrukkelijk volgens
de nieuwe formule extra jeug
digen aan te stellen boven de
normale sterkte.'
Tijdrovende begeleiding
rekening zou nemen. Princi
pieel kregen de geïnteres
seerde banken zelf gelegen
heid de werving van geschikte
kandidaten (bij voorkeur met
een voltooide HAVO- of
MAVO-opleiding) ter hand te
nemen. Ze wisten waar ze aan
begonnen, want om voor 'de
subsidie' in aanmerking te ko
men werden er ook aan de
bank eisen gesteld. Men
moest zich realiseren dat het
praktische gedeelte van de
opleiding nogal wat begelei-
dingstijd vergt van medewer
kers. Een andere afspraak be
helsde het aanwijzen van een
mentor voor de jeugdigen.
De samenstelling van een ge
schikt opleidingsprogramma
had de nodige voeten in de
aarde. Aanvankelijk was er
niks, behalve de veelgehoorde
klacht dat de vooropleiding
van jeugdigen het nodige te
wensen overliet wanneer het
banen in het bankvak betrof.
Geleidelijk aan is er gewerkt
aan een opleiding die - aan
gepast aan de bancaire be
hoefte - aan de streekscho
len gegeven kon worden. In
plaats van functiegericht is
deze opleiding sterk in de
breedte opgezet, zodat leer
lingen in principe voor ver
schillende functies inzetbaar
Na een eerste oproep gaven
Rabobanken uit heel het land
te kennen dat ze plaatsings
mogelijkheden zagen voor bij
na tweehonderd kandidaten.
Gedurende het experiment
hebben de Rabobanken over
het algemeen weinig last ge
had van verloop onder de
schoolverlaters die werkten
op basis van een leer-arbeids-
overeenkomst. In totaal kap
ten slechts zo'n 15 jeugdigen
er voortijdig mee. Afgespro
ken werd dat de Rabobankor-
ganisatie als geheel de totale
kosten die met de aanstellin
gen waren gemoeid voor haar
