Loos alarm
Het bakhuisje
geklaard zijn. Helemaal zon
Hier begann
1816-1688
Genossensehaffsgrunder
und Sozialretormer
een naburige steengroeve
wordt naarstig gezocht naar
keien van de gewenste
schoonheid en omvang. Dat
karwei kan maar beter meteen
Daags daarna gaat de reis
richting Altenkirchen, van
waaruit Raiffeisen als burge
meester naar Weyerbusch
grond kwam, voldoet de
'keien-pilaar' alias de 'rots-
blokkenzuil' aardig aan de
verwachtingen in het Apel-
doornse. Maar het enthou
siasme dat doortintelt in de
persoonlijke verhalen en bele
venissen van de spoorzoekers
is natuurlijk veel sprankelen-
der. Herberts: 'Het kan haast
niet anders, of zelfs iemand
die van de coöperatie als or
ganisatievorm geen weet
heeft, wordt volkomen lyrisch
bij een bezoek aan plaatsjes
als Hamm, Altenkirchen,
Weyerbusch, Flammersfeld
en het inmiddels door Neu-
wied opgeslokte Heddesdorf.
'Vater' Raiffeisen is er een be
grip. Het is alles Raiffeisen
wat de klok slaat. Je kunt je als
nuchtere Hollander gewoon
niet voorstellen hoe het daar
leeft. Menige 'Imbiss' of Gast-
haus is vernoemd naar onze
'Genossenschaftsgrunder
und Sozialreformer'. Het
plaatsnaambord Hamm gaat
zelfs vergezeld van de toelich
ting dat hier Friedrich Wil
helm Raiffeisen geboren
werd. Kom daar in Nederland
eens om. Ik zie zoiets zo gauw
nog niet gebeuren. Werkelijk,
het moet een prachtkerel zijn
geweest. Onvoorstelbaar, zo
fascinerend'.
Bij hun speurtocht naar het
verleden raken de Apeldoor-
ners eerst verzeild in het IJs-
seldorp Giesbeek. Daar foto
graferen ze het pand Bandijk
49, alwaar volgens de annalen
op 13 november 1897 de eer
ste Nederlandse Boerenleen-
4
werd gezonden. Bank en ge
meentehuis van Altenkirchen
zetelen onder één dak. Tref
fender valt de integratie in het
maatschappelijke bestel nau
welijks te illustreren. De ont
sluiting van het gebied, toen
tertijd schraal, geisoleerd, ar
melijk en onherbergzaam zo
dat misoogsten en woeker-
praktijken veelvuldig voor
kwamen, heeft de streek in
middels volop welvaart ge
bracht. De Nederlanders tref
fen een lieflijk landschap aan,
waar het toerisme sterk aan
betekenis wint. 'Taai en vast
beraden', meent Herberts,
'kreeg Raiffeisen bergen pio
nierswerk te verzetten. Want
ook toen ging niets vanzelf.'
In de eerstvolgende etappe
plaats - meer dan twee loket
ten telt de plaatselijke bank er
nog steeds niet - richt ieders
aandacht zich uiteraard voor
namelijk op het vermaarde
bakhuisje van Weyerbusch,
een bescheiden optrekje op
bank van start ging. Lichte pa
niek als zegslieden komen be
weren dat men de verkeerde
boerderij voor heeft. Gelukkig
is het loos alarm. De verhalen
kunnen worden ontzenuwd.
Nog heeft de equipe een lan
ge, lange weg te gaan tot
1818, het geboortejaar van
Friedrich Wilhelm Raiffeisen.
Volgens het logboek van de
eerste reisdag arriveren de
spoorzoekers om 18.15 uur
exact in Hamm a/d Sieg. Ge
schiedenisleraar Grüttner, be
heerder van het thans als
Raiffeisenmuseum fungeren
de geboortehuis aan de Raif-
feisenstrasse 10, zorgt voor
een hartelijke ontvangst. In
der kleerscheuren en letsel
verloopt de expeditie niet. In
het museum likt de gehaven
de equipe haar wonden, alvo
rens er vol plichtsbesef de ge
schriften en bezittingen te
bezichtigen van de man die
ondanks wantrouwen en te
genwerking een leven lang
trouw bleef aan de lijfspreuk
'Sich regen bringt Segen'. Tot
de belangrijke bewaard ge
bleven documenten behoren
stellig enkele notulenboeken,
eigenhandig door Raiffeisen
bijgehouden.