de nieuwe wet moet passen in
het kader van de bevordering
van de kwaliteit en de humani
sering van de arbeid. Een
werk- en rusttijdenregeling is
in haar visie dan ook een on
derdeel van het arbeidsom
standighedenbeleid. Een
nieuwe regeling op dit ge
bied kan volgens de overheid
daarom eventueel een onder
deel vormen van de Arbeids
omstandighedenwet.
De werkgevers willen de oor
spronkelijke doelstelling van
de huidige Arbeidswet, te we
ten de bescherming van de ar
beider, handhaven. Zij vrezen
dat de invloed van de overheid
bij het verrichten van arbeid te
groot wordt als de bevorde
ring van de kwaliteit van de ar
beid de doelstelling van een
nieuwe regeling wordt. De
werkgevers willen dit overla
ten aan de afspraken tussen
werkgevers en werknemers.
Daarbij moeten de randvoor
waarden die de overheid in
het kader van de bescherming
van de arbeiders geeft uiter
aard wel in acht worden geno
men. Verder zijn de werkge
vers bang dat de flexibiliteit bij
het vaststellen van de ar
beidstijd in het gedrang komt,
indien steeds de kwaliteit van
de arbeid moet worden verbe
terd. Die flexibiliteit hebben ze
namelijk hard nodig.
Hoe diepgaand dit verschil
van opvatting is blijkt wel uit
de normen die beide partijen
voor de maximale arbeids
duur hebben opgesteld en de
motiveringen die zij hiervoor
geven.
De overheid denkt aan het vol
gende normenstelsel:
- per dag mag iedereen maxi
maal 10 uur werken, in be
paalde gevallen 1 2 uur;
- per 4 weken niet meer dan
1 80 uur;
- per jaar niet meer dan 1 850
uur.
In dit voorstel wordt de grote
vrijheid per dag door de maxi
mering van het aantal per 4
weken al enigszins afgezwakt.
Op jaarbasis tenslotte wordt
de ruimte, die in de 4-weken-
normering zit verder afge
zwakt. 1850 uur per jaar bete
kent, na aftrek van vakantie en
feestdagen, gemiddeld 40
uur per week. De overheid
zegt in haar toelichting dat bij
het opstellen van deze norme
ring drie doelen een rol heb
ben gespeeld:
- de bevordering van de kwa
liteit van de arbeid
- het mogelijk maken van fle
xibele arbeidspatronen
- het bevorderen van de
werkgelegenheid.
Werkgevers hebben verschil
lende mogelijkheden voor
normering aangegeven. De
belangrijkste details hieruit
zijn:
- per dag mag niet meer dan
10 uur of (in een ander model)
12 uur worden gewerkt
- per 4 weken mag niet meer
dan 1 80 of (in dat andere mo
del) 200 uur worden gewerkt.
Een jaarmaximum wijzen
werkgevers af, omdat de doel
stelling van de nieuwe Ar
beidswet de bescherming van
de arbeider moet zijn en deze
wet niet gebruikt mag worden
als een instrument in het ka
der van de werkgelegenheid.
Uit het voorgaande blijkt dat
de overheid en de werkgevers
duidelijke, fundamentele ver
schillen van inzicht hebben
over doel en uitwerking van de
nieuwe Arbeidswet.
Deze verschillen van inzicht
worden vooral veroorzaakt
door uiteenlopende opvattin
gen over de rol die de overheid
in ons dagelijks leven moet of
mag spelen. Werkgevers vin
den dat de overheid in haar
wetgeving uitsluitend de 'bui
tenlijnen van het voetbalveld'
mag trekken. Hoe er dan ver
volgens gevoetbald wordt
maken werkgevers en werk
nemers samen wel uit. De
overheid is grensrechter en
mag pas fluiten als de bal bui
ten de lijnen komt.
De overheid vindt daarente
gen dat zij niet alleen de bui
tenlijnen moet bepalen, maar
ook als scheidsrechter moet
optreden. Tevens wil zij door
haar wetgeving en aanwijzin
gen de kwaliteit van het spel
verbeteren. Vooral de laatste
tijd is overigens ook de over
heid zelf van mening dat zij
niet teveel regels moet uit
vaardigen. Dit verschijnsel
wordt ook wel 'deregulering'
genoemd. Toch gaapt er nog
een belangrijke kloof tussen
de standpunten van overheid,
werkgevers en werknemers.
Het standpunt van de werkne
mersorganisaties gaat waar
schijnlijk wat meer in de rich
ting van dat van de overheid,
omdat hierdoor de positie van
de werknemers vaak wordt
versterkt. Ook deze visie is
echter wat aan het verande
ren, omdat de vakorganisaties
thans wat meer de neiging
hebben de rol van de over
heid terug te drukken wan
neer werkgevers en werkne
mers het eens zijn geworden.
Al met al is nu het wachten op
de discussie in de Stichting
van de Arbeid. Het zal zeker
nog wel een paar jaar duren
voordat een herziene Arbeids
wet, in welke vorm dan ook, in
werking zal kunnen treden.
Mr. H. M. J. Janssen
Arbeidsvoorwaarden/
Rechtspositie
w
A/i 3/O/
