Brazilië, land van contrasten
Als je alle stukken en stukjes van West-
Europa in elkaar past en dat bovenop het
immense Brazilië legt, dan hou je nog
Brazilië over.
De gratificatie van mijn zilveren jubileum
bij de centrale bank is benut om een mis
sionaris, de broer van mijn vrouw, te gaan
bezoeken. Dat bezoek is tevens aange
grepen om een heel klein stukje van dat
enorme Brazilië te bekijken en meteen
een fiks bedrag aan bijeengegaard geld
bij die ontwikkelingswerker te depone
ren.
Belém
Een stukje Nederland
Naar de Matto Grosso
Recifi
MATO GROSSO
Co
Para
inem,
p Riode
o Janeiro
y Porto Alegre
Rio Grande
Deze korte aanloop is bedoeld
om u de illusie te ontnemen
als zou onze reis - dat 'onze'
moet u zien als twee zussen,
een broer en zwager - een
rustige, bedaarde vakantie is
geweest. De eerste dagen wa
ren wellicht wat rustiger om
dat wij bij goede Nederlandse
vrienden in Campinas, vlakbij
vliegveld Veracopos, logeer
den en later nog een paar da
gen in Braganca-Paulista. Van
hieruit deden wij Sao Paulo.
We bezochten op een rustige
zondagmorgen een kunst
markt op het plein van de re
publiek. Eens als hippiemarkt
gestart en nu uitgegroeid tot
een verzamelplaats van kun
stenaars en na'ieven die onder
de schaduw van enorme fi
cussen, grotere dan bij ons in
de huiskamer, hun produkten
neerzetten, hangen en leggen.
Voor de voetbalfans onder u
mag ik meedelen dat ik een
heuse mini-parasol van de
Corintians gekocht heb. Past
voortreffelijk op mijn blote
hoofd.
Wij genoten van het ongewa
pende slavenvechten, een
soort van breakdancing in een
bescheiden hoekje van de
markt, niet-toeristische goe
de muziek op oude snaar- en
slaginstrumenten begeleid
den het vechten. Twee repen-
tistas, zangers van een einde
loze melodie, met op voorbij
gangers gemaakte 'instant'-
teksten, hebben op mij een
enorme indruk gemaakt. En
niet alleen vanwege het feit
dat de passanten met rood
hoofd doch glimlachend of
giechelend doorliepen.
We zijn weer doorgereisd in
onze op 'alcool' lopende auto.
Suikerriet, waaruit de als
brandstof dienende alcohol
wordt gewonnen is er in over
vloed. Bij ieder tankstation
tref je wel een of twee alcohol-
pompen aan, zoals bij ons de
LPG. Alcohol is zelfs nog
goedkoper (volgens onze mo
netaire begrippen). Wij heb
ben zo'n alcoholfabriek kun
nen bezichtigen. Een gran
dioos eenvoudig procédé met
ingewikkelde machines. De
afval van het riet zorgt voor
brandstof voor de energie-op
wekking, volledige recycling.
In een tropische stortbui be
reikten wij 'Holambra II', een
coöperatieve nederzetting
van overwegend Hollandse
agrariërs die zich daar, met
steun van onze organisatie,
vijfentwintig jaar geleden
hebben gevestigd. Ver het
binnenland in bij de plaats Pa-
ranapanema in de gemeente
Avare. Wij mochten bij monde
van de Nederlandse directeur,
de heer Klaassen, de ups en
downs vernemen van deze
coöperatieve nederzetting die
een eigen katoenfabriek bezit,
een pas rendabel gekregen
fruitverwerkingsbedrijf en een
graanopslag- en overslagbe
drijf waarin we de sojabonen,
maïs en granen hoog opgesla
gen zagen. In de kou van de
koelcellen konden wij de pro
dukten bewonderen van onze
'Nederlandse' bloemenkwe-
kers: gerberas, gladiolen,
chrysanten. Wij zagen in de
afvalhoop van bloemen en
planten de eerste echte giftige
ratelslang. De zonen van onze
gastfamilie braken hem de
nek en molken het gif.
Wij hebben er die twee dagen
veel regen gehad. De rode
Braziliaanse wegen waren
spekglad. Als zware Zeeuwse
klei bleef de stijve rode grond
aan je zolen kleven, je werd
langzaam een stukje groter.
Met goede herinneringen aan
onze Nederlandse kolonie
vertrokken wij in een hoogzo-
merse hitte - het heette daar
herfst - via Bauru naar Pirajui.
De plaats met z'n 12 000 in
woners waar mijn weleer
waarde zwager, of moet het
toch een beetje 'zeereerwaar-
de' zijn, directeur is van een
jongenstehuis met 40 jon
gens in de leeftijd van 8 tot 1 8
jaar. Ook is hij pastoor van een
hoofdparochie en een vijftal
kleine dorpskerken in de om
geving en tevens zielzorger in
een van de modernste gevan
genissen van Brazilië. Een
druk bezet man die na ruim
vijftien jaar eindelijk eens aan
leiding had om wat vakan
tie te 'moeten' nemen omdat
zijn familie kwam. Familie die
hij in die vijftien jaar niet meer
ontmoet had.
We hebben een stuk van die
vakantie in de Matto Grosso
do Sul doorgebracht. Per trein
vanuit Pirajui naar Corumba
aan de Boliviaanse grens. Bij
na 1 300 kilometer, waarvoor
de trein 27 uur enkele reis no
dig had. We hadden een
slaapcabine maar hebben niet
geslapen. Het is niet de Inter
city Eindhoven-Utrecht. Liefst
zestig keer stopte die wiege
lende, waggelende rups die
soms erg langzaam door het
tropisch hete landschap trok.
Ramen open en 's nachts hor-
8
