Tuterdoos
We hebben er weer één ach
ter de rug. Een, wat men
noemt, zware campagne. Over
sparen. Compleet met een zo
genaamd premium. Dat is een
Latijns aandoende benaming
voor een pruiding, dat het pu
bliek voor schijnbaar een hab-
bekrats kan kopen.
Deze keer was het een doos
van kunststof, die kon roepen:
Tuut - tuut - tuut - tuut - tuut -
tuut! En niet zoals de adver
tentie ons heeft wijsgemaakt:
Pieieieieiepppü! Gelijk een rat
in doodsnood. Overigens wei
een gevaarlijk geluid, dat mis
leidende en onderbroken Tuut-
tuut-tuut. Het lijkt zo verdacht
veel op het geluid van een
draadloos oproepsysteem van
een plotseling broodnodige en
ambulante functionaris. Het
zou ons dan ook niet verbaasd
hebben, a/s ergens op een bank
bij het uittesten van de tuter
doos, ineens een vroedvrouw
naar het dichtstbijzijnde tele
foontoestel gestoven was. Om
vervolgens koortsachtig num
mers te draaien ten einde zo
snel mogelijk er achter te ko
men aan welke horizont de
dageraad van Nieuw Leven
aan het gloren was. Of een
brandweerman, die zich uit de
geduldig wachtende snelkas-
rij loswrikte en popelend naar
buiten snelde om levensred
dend op te treden bij een brand
of bij een te gier kelder geraak
te zeug.
Het getuter van de doos kon
overigens bezworen worden
door een pasje. We hadden
verwacht, dat het een pasje
was met minstens zo geheim
zinnige magnetische gegevens
als de coderingen voor het af
schieten van de Bom in het
Pentagon. Maar niks van dat
alles.
Een gewoon stukske karton
bezweert het alarmerende en
protesterende getuter. Ruste
loos experimenterende figuren
onder ons hadden al ras door,
dat het spaarkistje even goed
tot zwijgen gebracht kon
worden door een willekeurige
speelkaart. Ruiten-aas, schop
pen-zeven, klaveren-boer, elke
kaart was hier mans genoeg
voor. Ja zelfs zoiets ordinairs
a/s een stukske van de closetrol
wekte een pijnlijke stilte rond
om het van technisch vernuft
blakende kistje.
De meest vierkant denkende
Gewone Man ten slotte kende
een nog meer afdoende me
thode, die kon worden toege
past bij ontbreken van een
stukske papier. Hij zette er met
kracht zijn schoen met maat
42 boven op. En ziet, de hoog
geprezen spaar-bewaar-doos
verstomde op slag en voor
goed.
Het zal dan ook wel eens afge
lopen zijn voor sommige ban
ken, zoals het afliep voor een
manneke uit vergane tijden,
dat heel alleen en zeer smerig
zat te wonen in een kaduuk en
diepzinnig-muf ruikend kotje.
In tegenstelling tot zijn kotje
en zijn eigen lijf was het door
hem in zijn bogerd gekweekt
fruit van een overweldigende
frisheid. Blank en rein, schoon
gewassen door onze Moeder
Natuur met haar onbestendige
regens en windkrachten. Zo
dra evenwel het manneke zijn
sterappels en goudreinetten
met handkracht oogstte, werd
het werk van de elementen
met een slag vernietigd. De
handen, zo grauw als kolen
schoppen, bezoedelden het rei
ne fruit. Op zekere dag kreeg
de halve kluizenaar bezoek van
een der dorpelingen, die hij
met enthousiasme een goud-
reinet aanbood.
Het aanbod werd gretig aan
vaard, daar de argeloze dor
peling zich verzekerd wist van
zijn pas verschoonde zakdoek.
Maar o wee, daar kwam het
gastheerke met een appel, half
zo groot als een mangelwortel.
Hij hield hem vast in zijn zwar
te klauwkes. Vervolgens bood
hij aan, de appel te zullen schil
len en vierendelen met een
aardappelschilmeske, waar
een Robinson Crusoë vissen,
sprinkhanen, kikvorsen en
kraaien mee gevild moet heb
ben.
De bezoeker merkte griezelend
op, dat hij liever appels at
met schil en al en zonder dat
deze voorgesneden waren. En
ziet, die opmerking werd ver
staan! 'Wacht', hernam het
vuile manneke, 'ik heb altijd
zulke smerige handen; ik zal
d'r efkes mijnen tesneuzik bij
vatten' (Tesneuzik: een oeroud
inlands woord voor zakdoek).
Plotseling zei de bezoeker zich
te herinneren, dat bij diens
laatste bezoek aan zijn arts,
hem het nuttigen van fruitsoor-
ten ten strengste verboden
was.
Terug naar de campagne. Hele
dozen vol tuterdozen zijn inge
slagen. De advertenties onder
het misleidende motto
'Pieieieieiepppverschenen ge
regeld in alle dagbladen. De
aanplakbiljetten werden bij de
banken opgehangen. De ba
liemensen werden laaiend en
thousiast gemaakt door fana
tiek met dozen zwaaiende
meerderen. En met visioenen
over hele drommen mensen,
die a/s de geruchten niet be
drogen (en geruchten bedrie
gen toch zelden, nietwaar?) el
kaar met het recht van de
sterkste betwistten, wie er nou
't eerste op de bank was ge
weest om het kistje van de
eeuw te verwerven. Een hele
kluwen spaarders, knokkend
a/s het A-team, die ten langen
leste uiteen gespoten werd
door de toch niet voor niets
door het zenuwachtig tuterend
dooske gealarmeerde brand
weerlui. Centraal in al die met
goede bedoelingen omgeven
akties en visioenen staat echter
Jan Publiek. Jan Publiek waar
van er één ambtenaar is en drie
percent heeft moeten inleve
ren. Uiteraard zeer boos op
Koos en de zijnen. De ander zit
al geruime tijd in de WW om
dat zijn bedrijf vervluchtigde
als een schaaltje brandspiritus.
Weer een ander kan met zijn
sterk teruggelopen gezinsinko
men nog krek adem halen in de
knellende riem van schulden,
die hij zichzelf heeft omgord
in de jaren van leef-maar-raak.
Al die mensen zouden de gele
pet op kunnen krijgen van de
Gewone Man. En zeer velen
onder hen zorgen de ene week
voor vlees op de boterham en
de andere week voor een half
volle tank benzine. Omdat ze
met hun gezin anders nergens
meer kunnen komen en zich
opgesloten voelen een-, twee-
of driehoog. Die mensen heb
ben geen geld voor het stor
ten op hun boekske en even
min om een spaar-bewaar-
doos te kopen voor een be
drag, waar ze toch maar weer
mooi zo'n zestig echte auto-
kilometers mee kunnen rijden
in hun Vroem-Vroem-Jetta.
Wellicht een tip voor een vol
gende aktie: Bied eens voor
niets een literke autoshampoo
aan in ruil voor een spaar-
boekske waarop een minimaal
bedrag gestort is door de
spaarder.
Alles goed en wel, zult gij zeg
gen, maar d'r zijn toch ook
nog mensen zat, die met hun
inkomen beter zitten? Kopen
die dan misschien zo'n tuter
doos? Ik denk van niet. Die
sparen hun tientje liever en
leggen het bij hun andere ge
spaarde tientjes. Totdat ze ge
noeg tientjes bij elkaar heb
ben voor de home-computer.
Die home-computer hebben ze
hard nodig, want de buurman
heeft er al een besteld.
12
