Verhoogt
sfeermaker
ook
produktiviteit?
Muziek ter begeleiding van
het werk. De (Amerikaanse)
wereld maakte er voor het
eerst kennis mee bij de
vervaardiging van
bommenwerpers tijdens
WO II. Het ziekteverzuim
daalde en de produktiecijfers
van het wapentuig vlogen
de hoogte in sinds de
toevoeging van een vrolijke
deun aan het arbeids
klimaat. Nog altijd heeft de
achtergrondmuziek zijn be
tekenis als produktie-
verhogend element niet
verloren: wielrenners en
atleten leveren betere
prestaties onder begeleiding
van achtergrondmuziek.
Wetenschappelijk onderzoek
bracht keihard aan het licht
dat een vriendelijk muziekje
zelfs de produktiviteit van
legkippen ten goede komt.
Tt
Achtergrondmuziek
De opmars van het Amerikaanse
pepmiddel kende geen grenzen.
Er was geen houden aan. Ook Ne
derland moest eraan geloven. De koekjes
fabriek Verkade, één der pioniers op dit ge
bied, gebruikte de aanwezigheid van ach
tergrondmuziek een tijdlang zelfs als wer
vingsargument in de personeelsadverten
ties. Dat gebeurt al lang niet meer. De ach
tergrondmuziek vond meer en meer toe
passing en dat lang niet uitsluitend ter ver
hoging van de arbeidsproduktiviteit. Mu
ziek ter begeleiding van het werk groeide
uit tot muziek ter verhoging van de ar
beidsvreugde. Ook in de praktijk van meni
ge Rabobank is het reeds lang de gewoon
ste zaak van de wereld. In het ene geval
gaat het om een eenvoudige transistorra
dio, een andere keer wordt met kostbare
geluidsinstallaties de stilte in complete ge
bouwen uitgebannen. Muziekgeldt hierals
een vorm van dienstbetoon aan de clientè
le, die aldus wat afleiding vindt voor moge
lijke wachttijden. Muziek als aangename
tijdspassering, als sfeermaker dus. Maar
diezelfde muziek geldt ook elders als een
middel voor het creëren van een noodzake
lijke lawaaibasis. Onderstaand artikel gaat
in op een aantal aspecten van deze zaak.
Voor de herkomst van de achtergrondmu
ziek, althans wat toepassing in het bank
gebouw betreft, moeten we terug naar het
eind van de jaren '60. Uitbreidingen in het
dienstenpakket en - daarmee verweven -
de grotere toeloop van mensen naar de
bankhal, noodzaakten tot andere wijze van
dienstverlening ten behoeve van een vlot
verlopend cliëntenverkeer. Zulks kwam tot
uiting in het vormen van afzonderlijke ver
kooppunten binnen een kantoor, geleide
lijk voltrok zich het proces van de grote
openheid in de bankkantoren. Loketaf
scheidingen e.d. verdwenen. Maar wie ge
dacht had dat nu voortaan alles vlot en
dus tot tevredenheid van iedereen zou ver
lopen, kwam bedrogen uit. Het personeel
kreeg aardig wat gewenningsproblemen te
overwinnen. Het feit dat iedereen per dag
plotseling veel meer moest gaan lopen was
er slechts één van. Menigeen, gewend aan
het klassieke loket, verkeek er zich ernstig
op. Weldra zag men zich bij de plaatselijke
Rabobanken ook geconfronteerd met wat
genoemd werd het probleem van de priva
cy. In verreweg de meeste bankgebouwen
bleken de akoestische voorzieningen
slecht te voldoen bij de gewijzigde situa
ties. Klanten voelden zich niet meer op hun
gemak na het wegvallen van alle schei
dingswandjes. Er ontstond een fluister-
sfeer. Bij heel wat banken hadden perso
neelsleden de indruk dat mensen hun stem
nauwelijks nog durfden te verheffen.