Deeltijdarbeid:
van luxe tot noodzaak.
'Tegenwoordig wordt steeds
meer ingezien dat
deeltijdarbeid niet zozeer een
luxe-artikel is voor mensen die
het zich kunnen permitteren
korter te werken, alswel een
pure organisatorische
noodzaak. Als deeltijdarbeid
bewust en actief wordt
gehanteerd als instrument om
de personeelskosten in de hand
te houden, kan de efficiency op
de bank enorm worden be
vorderd en tegelijkertijd een
belangrijke bijdrage worden
geleverd aan het oplossen van
het werkeloosheidsprobleem in
Nederland.
Deeltijdarbeid biedt immers de mogelijk
heid om de personeelsbezetting preciezer
af te stemmen op het werkaanbod. Piek-
druktes kunnen op die manier gemakkelij
ker worden opgevangen. Bovendien levert
het werk op voor meer mensen.'
Zo vatten Ton de Vriezeen Wim Huijs kern
achtig het onderzoek samen dat zij heb
ben uitgevoerd naar de (on)mogelijkheden
en de kosten/baten van deeltijdarbeid bij
de aangesloten banken. In maart ver
scheen het afsluitende rapport, dat binnen
de Rabobankorganisatie een regelrechte
best-seller lijkt te worden. Bijna duizend
exemplaren hebben hun weg naar belang
stellenden al gevonden.
Spraakverwarring
'Wat ons tijdens het onderzoek erg is op
gevallen, is de enorme spraakverwarring
omtrent deeltijdarbeid,' vertelt Ton de
Vrieze. 'Er blijkt een hardnekkig misver
stand te bestaan over de definitie, namelijk
dat een deeltijdbaan een tweelingbaan zou
zijn met een splitsing van verantwoorde
lijkheden. Wel, dat is pertinent niet waar.
Wij hebben in ons onderzoek deeltijdar
beid duidelijk gedefinieerd als 'regelmatig
verrichte arbeid, die gedurende een korte
re periode wordt verricht dan de gangbare
werktijd.' Gaande het onderzoek werd hen
ook steeds duidelijker dat de mogelijk
heden om deeltijd toe te passen groter ble
ken dan ze aanvankelijk hadden aangeno
men.
Bij ruim 60% van de aangesloten banken
werken mensen in deeltijd. Van de totaal
28 000 personeelsleden werken er onge
veer 2500 minder dan 40 uur per week,
dat is 9 van het totale bestand. In de
meeste gevallen is het een vrouw, mannen
vormen maar zo'n 5 van de deeltijders.
Een uitbreiding tot 20% van het bestand
wordt realiseerbaar geacht.
Het zijn geen onaardige getallen. Deeltijd
arbeid lijkt al aardig te zijn ingeburgerd in
de Rabobankorganisatie. 'Maar,' zegt Wim
Huijs, 'we zien dat er op een vreemde ma
nier mee wordt omgesprongen. In het al
gemeen wordt deeltijdarbeid niet effectief
benut.'
Besparingen
Als typisch voorbeeld noemt hij een bank
waar al het personeel 1 0% minder is gaan
werken. Hier is een heel ingewikkeld soort
in- en opschuifsysteem in elkaar gedraaid
om iedereen om de beurt vrij te kunnen la
ten nemen. 'Dat werkt dus niet. Op bepaal
de momenten zit de directeur met z'n han
den in het haar omdat er te weinig mensen