Demobiel.
mers is Ad Heemskerk toegevoegd aan het
directoraat Administratieve organisatie
van Rabobank Nederland om de automati
seringskant van het omvangrijke project
'Gebruikersopleiding automatisering' te
coördineren. Tot die tijd was hij hoofd De
centrale systemen. Deze automatiserings
deskundige vervolgt zijn uitleg: 'Het is
meer een appreciatiecursus, waarin we
proberen de mensen zich bewust te laten
worden van wat automatisering betekent
gen en zo. De automatisering gaat door.
Daar ben ik me met deze cursus wel be
wust van geworden.'
Hij is er van doordrongen geraakt, dat de
automatisering niet meer een zaak is die al
leen zijn collega op de administratie aan
gaat. Ook hij wordt binnenkort 'gebruiker'
van computerapparatuur. Centraal op deze
ochtend staat dan ook de vraag in hoeverre
de gebruikers - de aangesloten banken -
het automatiseringsgebeuren kunnen stu
ren en beïnvloeden. 'Dat kan,' zegt Ad
Heemskerk, 'door o.a. duidelijk je wensen
en eisen kenbaar te maken. Je kunt hierbij
niet volstaan met vaagheden, want anders
gaat de automatiseerder met z'n eigen nor
men aan de gang. Nee, je moet je voortdu
rend bewust zijn van je vraagstelling.
Waarom stel je hem, hoe stel je hem en aan
wie stel je hem en wil je wel een antwoord?'
De groep wordt in tweeën gesplitst en met
een duidelijke opdracht weggestuurd: ga
eens na watje op de bank geautomatiseerd
wilt hebben en formuleer nu eens stap voor
stap je eisen- en wensenpakket.
Ze komen er niet uit. Een kleine bloemle
zing uit hun problemen: 'ik kan alleen maar
zeggen welk resultaat ik wil'; 'als gebruiker
kan je niet alle consequenties overzien'; 'ik
kan me niet verplaatsen in de gedachten-
gang van een automatiseringsdeskundi
ge'; 'een te grote kloof tussen theorie en
praktijk'. Hans Dresmé vindt dat een goede
zaak. 'Het gaat niet om het eindresultaat
van de opdracht. Belangrijk is hoe je met
de vraagstelling omgaat, dat je merkt wel
ke zaken er allemaal spelen.' 'Ervarend le
ren,' noemt hij het.
'Het wordt me echt angstig te moede, als ik
dat allemaal zo hoor,' roept Ruud Dijkstra,
hoofd bankzaken van Rabobank Hoorn uit.
Wanneer hij geëmotioneerd raakt, gaat hij
blijkbaar ietwat plechtstatig praten. Met
deze uitroep die vergezeld gaat met een af
werend gebaar reageert hij op een uiteen
zetting van Ad Heemskerk over wat de
voor hun eigen functioneren in zowel het
bedrijf als in de maatschappij. Het is geen
echte opleiding in de zin van kennisover
dracht, maar meereen bezinning op het fe
nomeen automatisering.'
Aan discussies geen gebrek in Akersloot.
Het begint al vroeg. De resultaten van de
vaderlandse voetbalcompetitie en de
transfers van Nederlandse voetballers naar
het buitenland zijn in eerste instantie de
belangrijkste onderwerpen. De discussie
wordt op een beheerste maandagochtend-
toon gevoerd. Maar spoedig nadat de
laatste van de deelnemers is gearriveerd
zitten ze midden in deautomatiseringspro-
blematiek. Aanleiding is een korte inleiding
van Ad Heemskerk, die tijdens deze cursus,
opleiding, conferentie of hoe je deze
bijeenkomst ook verder wilt noemen, als
materiedeskundige optreedt.
Van één ding raken de deelnemers zo lang
zamerhand overtuigd: de automatisering
binnen de bankwereld is niet tegen te hou
den. Sommigen hebben het daar moeilijk
mee. Joop Boots bijvoorbeeld, hoofd kas
en kantoren van Rabobank Purmerend.
Maar ook hij zegt: 'Als bank of individu
kunnen we niet meer zeggen: we stoppen
ermee. We moeten wel meedoen, uit con-
currentieoverwegingen, kostenbesparin-
Een van de meest gewaardeerde onder
delen van de opleiding is het zelf werken
met computerapparatuur. Om de deel
nemers in de gelegenheid te stellen te
ervaren wat het betekent met een com
puter te werken, is er een vrachtauto
omgebouwd tot computerbus, de de
mobiel. De grote oplegger heeft er aan
één kant over acht meter lengte een flin
ke in- en uitschuifbare uitstulping bijge-
kregen met als resultaat dat er een heu
se zaal is gecreëerd, waar twaalf termi
nals in twee rijen van zes staan opge
steld, verbonden met twee mini-com
puters.
De cursisten kunnen - gewapend met
een dikke handleiding - enkele oefenin
gen uitvoeren. Stap voor stap wordt dui
delijk hoe het geheel in elkaar zit. Welke
knoppen en toetsen waarvoor dienen en
hoe je de computer opdrachten kunt ge
ven om bepaalde programma's uit te
voeren. De instructies zijn aan het begin
vrij eenvoudig, maar bereiken naarmate
je in de handleiding vordert een vrij hoge
moeilijkheidsgraad. Zo komen zowel de
genen die nog nooit met een computer
hebben gewerkt als degenen die er al
enige ervaring mee hebben, ruim
schoots aan hun trekken.
Ook staat in de bus een zogenaamd
PLATO-leerstation opgesteld, bestaan
de uit een terminal en diskette-eenheid.
Deze wordt gebruikt bij de F-cursus.
PLATO wordt uitgeleend aan de banken
in het kader van de opleiding van het ba
lie- en administratief personeel. De pro
gramma's die PLATO in zich herbergt
zijn speciaal voor deze opleiding ge
maakt. Ze zijn bijzonder instructief en
geven de gebruiker op een eenvoudige
en prettige wijze inzicht in automatise
ring en ervaring in het omgaan met ap
paratuur.
De demonstratiebus rijdt de conferen
tieoorden af waar de verschillende cur
sussen worden gegeven. De auto heeft
daarmee voorlopig een druk reispro
gramma.