op moet leggen. Soms interessant, maar
steeds een probleem. Werken blijf ik wel
als ontspanning ervaren. Je hoort uit de
gezondheidszorg weieens hoe ze mensen
bij wijze van therapie met klei laten werken,
en als ik dat dan als beroep mag doen
Een afgedankt dorpsschooltje aan de Am-
stel, even buiten Ouderkerk, is in gebruik
als atelier. Huishoudelijke mededelingen
en telefoonnummers inclusief dat van pa
leis Soestdijkfleuren een witgekalkte muur
op. Spreuken van eigen makelij of waan
wijsheden van anderen completeren het
beeld. Wat er te lezen valt? 'Soms dooft het
licht in ons maar wordt weer aangeblazen
door de ontmoeting met een medemens'
en 'Velen krijgen goede raad doch weini
gen profiteren ervan.'
'Een wandje waar al veel naar gekeken is,'
peinst Pieter de Monchy.
Koppen in gips of brons, blikken van diver
se kanten op ons neer. De bewijzen van ja
renlange creativiteit staan hier letterlijk
opeengestapeld. Stille getuigen van een
artistiek verleden. Zal de voortdurende
confrontatie met zo'n etalage vol wapen
feiten nou nooit eens beklemmend wer
ken?
Tot de zwijgende aanwezigen tijdens het
gesprek dient zeker koningin Beatrix te
worden gerekend, althans haar beeltenis in
fris, blozend brons. De aandachtig luiste
rende majesteit - een tikje hooghartig -
staat prominent terzijde. Zij lijkt zo onder
de droog kap van de hofkapperte zijn weg
gelopen. Was het brons een seconde of
wat later gestold, dan zou misschien een
fier lachje de koninklijke lippen hebben ge
sierd. Het portret, in opdracht van de ge
meente Amstelveen, stond halverwege in
de klei toen de koningin eens belangstel
lend op bezoek kwam. Pieter de Monchy:
toepasselijke bekrachtiging van het 75-jari-
ge bestaansfeest - eveneens belandde op
het adres De Ruyschlaan 153 te Amstel
veen. Net als de plaats waar Pieter de Mon
chy zich van zijn eerste Rabobankklus
kweet, heeft ook Vinkeveen aan de turfwin-
ning min of meer zijn ontstaan te danken.
'De ondergrond van het plein waaraan de
bank is gebouwd bestaat nog voornamelijk
uit veen; dan kunt u wel nagaan,laat bank
directeur Van Zwieten veelbetekenend we
ten. Zo moeilijk, meenden de verstrekkers,
hoefde de opdracht voor Pieter de Monchy
dus niet te wezen. Zoals Amstelveen een
turftrapster met brede schouders en dito
Vrije Universiteit. Alweer van de hand van
Pieter de Monchy werd in de heemtuin ach
ter het VU-ziekenhuis een standbeeldje ont
huld ter ere van al de naamloze gerefor
meerde vrouwen die honderd jaar geleden
met spaarbusjes langs de deur gingen om zo
geld in te zamelen voor de stichting van de
eerste VU-faculteit. Periodiek wordt een ver
kleind model van de VU-spaarster uitgereikt
ter bekroning van belangwekkend weten
schappelijk onderzoek.
Puur toevallig kwam opnieuw de historie
om de hoek kijken, toen anno 1981 de
Rabobank Vinkeveen - op zoek naar een
'Het moest anders. De maten wilde ik ver
anderen, de vorm, het haar.' Als hij spreekt
over een eerder portret van prinses Juliana
herinnert hij zich haar voorname beschei
denheid. Gerommel in een boekje vol fo
to's van vroeger werk. Wijzend naar de ver
melding van een ontvangen ridderorde
klinkt het waarschuwend: 'Dat hoeft er niet
bij, begrijpt u wel.'
De blik dwaalt in de richting van een kolos
saal beeld, gewikkeld in doeken. Heeft de
kunstenaar het niet langer meer kunnen
verdragen dat iemand hem zo uit de hoog
te voortdurend op de vingers keek? 'Het is
mijn monument van Albert Schweitzer,'
doceert Pieter de Monchy. Een foto van het
in Deventer geplaatste standbeeld toont
de Duitse zendeling en arts in al diens ro
buustheid ten voeten uit. De ogen van de
besnorde werkmansfiguur in hemdsmou
wen stralen menselijkheid uit, maar ook
hebben ze iets 'mij maak je niets wijs
achtigs'.
Bewondering voor de geportretteerde lag
eraan ten grondslag: een in het Vredespa
leis geplaatste Schweitzerkop moeten we
maar als vingeroefening beschouwen. Pie
ter de Monchy: 'Ik heb met opzet het beeld
zelf gróót gemaakt, helemaal uit gips op
gebouwd hier in het atelier. Ongelooflijk
karwei. Je kunt dat ook uitbesteden, maar
details die het in een ontwerpmodel goed
doen mogen bij het vergroten niet gaan
overheersen.'
Een reeks namen van prominenten pas
seert de revue. Ze zijn hier een voor een in
levenden lijve of aan de hand van foto's
vereeuwigd. Klinkende namen, beroemd
heden worden met gulle hand door de con
versatie gestrooid. 'Het klinkt toch niet op
schepperig,' informeert De Monchy be
zorgd. Op samenzweerderige toon: 'Die
draaistoel ginds is voor veel van mijn mo
dellen tot een soort biechtstoel gewor
den En in een verdere toelichting: 'Het
is net als bij de kapper. Mensen zijn altijd in
haast. Maar hier kunnen ze niet wegvluch
ten. Als ze poseren betekent dat vaak eerst
koffie drinken. Praten met de mensen doe
ik graag. Ik ga dan van lieverlee steeds min
der zeggen en zij juist meer. Van binnen en
