Knip
beurs,
11
Vandaag den dag heeft de centrale bank
een hele cursussenwinkel. De opleidings-
gids staat er bol en vol van. De meest uit
eenlopende cursussen worden daarin be
schreven. Gecodeerd en wel.
En als iets voorgecodeerd moet worden,
wees er dan gerust op, dat ge met een veel
heid en een verscheidenheid te maken
krijgt waar zelfs de stad Amsterdam geen
raad mee zou weten.
Het ontstaan van de cursussenwinkel valt
te vergelijken met een klimplant, die ze in 't
gewone spraakgebruik bruidssluier noe
men. Voor degene, die geen bruidssluier
kent: in krengen van tuinboeken, die - zeer
misplaatst - de titel Wegwijzer voor de
Amateurtuinier of zoiets dragen, staat 't
ding alfabetisch beschreven onder de let
ter P. 'Polygonum Baldschuanicum' staat
er. En voor u en mij en vele anderen, die de
plant zo niet kunnen uitschelden, staat er
tussen haakjes achter: bruidssluier.
Welnu, poot deze klimplant als een paar
onbetekenende sliertjes in uw achtertuin
en let op. Over twee jaar hebt ge een jungle
achter 't huis, waarin zelfs Tarzan de Aap
mens nog zou verdwalen.
Op vergelijkbare manier is het hele oplei-
dingsgebeuren omhoog geschoten. Het is
al zeker zo'n jaar of twintig geleden, dat al
hetgeen er te leren viel voor ons, bankvolk,
geschreven kon worden op twee kladblaai-
kes, als 't alleen de titels aangaat ten min
ste. Het meeste daarvan moesten we op
cursussen leren, waar onze bazen, naar ze
zeiden, al zeer lang geleden heen geweest
waren. Dat was er mede de oorzaak van,
dat schriftelijke werkinstructies niet nodig
waren. Deed ge iets verkeerd, dan verweet
de baas u, dat ge nonde-dimme in de cur
sus toch had kunnen leren, hoe 't moest!
Dus waarom dat Potverjande-burrie dan
niet gedaan, ingemaakte flapdrol???!! (Ook
dit is een vorm van instructie en begelei
ding op de werkplek.)
De keer daarop, als ge met een negenkan-
tig, achtkleurig, kaleidoscoopachtig boek
houdkundig breinbrouwsel van een kolom-
menbalans met zo'n 73 verschillende
grootboekrekeningen zat te worstelen, ja
dan dacht ge: Laat ik 's om uitleg vragen
aan mijn baas! Die heeft immers, naar hij
zegt, die hele cursus toch met zeer goed
gevolg gehad? Maar wat gebeurde er? Of
de baas had 't op dat moment te druk, of
moest krek weg. Of in zijn tijd waren er niet
van die onmogelijke fabrieken zoals be
schreven in de boekhoudsom. Zo'n fabriek,
dat zich 'De Vette Hap' noemde en dat zich
voornamelijk bezig hield met verwerken
van vlees, dat de mensheid anders niet
lustte.
'Het fabriek maakt frikkedellen en van de
afval nassi- en bamiballen en ook, mits het
personeel er niet op gestaan had als 't op
de grond gevallen was, boterhammen-
worst in flesachtige potten en potachtige
flessen met statiegelden resp. ad f 0,11 en
ad f 0,1 3 welke statiegelden op een zuivere
grootboekrekening verantwoord worden.'
Oei, oei! Oei, oei! De baas bleef ons de zo
nodige uitleg schuldig op een hooghartige
wijze. Misschien dat zijn zeer goed gevolg
't nog wist? Maar waar zou dat te vinden
zijn?
Uit diezelfde tijd dateerde de avondcursus
(een soortement van voorlichtingsbijeen
komst) zogenaamd voor kassiers en assis
tenten. Die werd gegeven door iemand van
de Inspectie, thans Accountantsdienst ge
heten.
In die goeie ouwe tijd was het mogelijk, dat
iemand van de Inspectie, die nog lang niet
klaar was met het Staatsdiploma Boek
houden Eerste Gedeelte onder zijn gehoor
een doodgewoon kassierke (thans direc
teur) vond, die na taai doorleren het hele
arsenaal van boekhouddiploma's ingelijst
en wel thuis boven zijn snurkschip had
hangen. Hilariteit onder de aanwezigen, als
tijdens het verloop van de cursusavond
herhaaldelijk de geleerde kassier met de
studerende inspecteur aan de haal ging.
Maar zie, plotsklaps, in een paar jaar tijd,
schieten de cursussen ter centrale bank als
loten aan een bruidssluier.
Ze overwoekeren ons dagelijks werk, baren
zorgen op bezettingsroosters, worden
ge'innoveerd, geëvalueerd en gepous
seerd. Maar bovenal bestudeerd en weg-
geleerd.
Een oud spreekwoord zegt evenwel, dat er
weinig nieuws onder de zon is. Dat geldt
zeker voor al het nieuws onder de blakende
zon van het cursussenpakket.
Want ook heden ten dage wordt er aan
medewerkers en medewerksters van ons
weieens iets geleerd, wat ze al lang kun
nen. Zo komt het voor, dat Jantieneke op
de cursus Commerciële Training terecht
komt en aldaar op de tweede cursusdag
een liggende zithouding aanneemt. Dit in
plaats van aan de haal te gaan met de cur
susleider.
Want Jantieneke, negentien lentes jong
nog maar, heeft thuis zonder wetenschap
pelijk samengesteld cursusboek van haar
ouders geleerd, dat ze de mensen fatsoen
lijk te woord moet staan en behandelen. En
niet zoals d'n bakker, die met vuiligheid
aan zijn schoenen achterom bij hullie bin
nen placht te klossen en de boodschappen
slordigweg in de aanrecht kwakte. Waarna
mesjeu met z'n breed gat op de keukenta
fel plofte en vandaaruit zijn geachte cliën-
tèle deelgenoot maakte van sensatiege
beurtenissen. En van zonden, bedreven
door andere dorpers op 't gebied van fi
nanciële miskleunen, overspel en moetjes.
Toen Jantieneke bij de bank ging werken
heeft haar moeder haar gezegd: Pas op,
dat ge netjes en beleefd bent tegen alle
mensen die daar zijn of komen. Anders
bent ge waard, dat ge al na drie dagen daar
weggejaagd wordt. Krek zoals wij d'n bak
ker ook de zak hebben gegeven.
Op de cursus Commerciële Training daar
praat Joep de cursusleider zes kwartier per
uur vol. Hij praat over luisteren, waar hij
zelf nauwelijks aan toe komt. Hij praat over
veranderingsbereidheid, mentaliteitsom
buiging, vragen stellen, visualiseren, de
Vocatio-formule (spreek uit: Vokaatsio).
Hij stelt door sommige mensen verguisde
en verfoeide rollenspelen voor.
Joep meent het goed met al zijn pupillen.
En de aangesloten banken menen het goed
met de kostwinning van Joep en de zijnen
en tegelijk met hun eigen zogeheten com
merciële belangen.
Bij zulke duidelijke uitingen van goede wil
van alle kanten, zal er dan ook niemand op
't idee komen, dat het weinig zinvol is om
een koe te leren herkauwen, terwijl het
daarnaast onbegonnen werk is een derge
lijke verrichtingte leren aan een hondBij
wijze van spreken,