(Automatisering van start.
16
Als er één onderwerp is dat
de gemoederen in de
bankwereld de laatste jaren
danig bezig houdt, dan is het
wel de voortschrijdende
automatisering. De opmars
van de computer lijkt niet te
stuiten. Dat kan en mag ook
niet volgens de kenners, die
overigens wel nadrukkelijk
verklaren dat de triomftocht
van de chips en consorten in
goede en beheersbare banen
moet worden geleid.
Banken
hebben KIK
op proef.
Met de introductie van de salaris
rekening in de jaren zestig raak
te het hele bankgebeuren in een
enorme stroomversnelling. Welbewust
zetten de marmeren geldtempels de deu
ren wijd open voor jan met de pet, die gre
tig naar binnenstapte. Momenteel - zo is
berekend - heeft 96% van de Nederland
se huishoudens een salarisrekening, ter
wijl 67% een spaarbankboekje bezit. Het
handmatig verwerken van de daarmee ge
paard gaande administratie werd een
haast onmogelijke opgave. Daarom is er
voortdurend gezocht naar wegen om die
administratie sneller, efficiënter en met
minder kosten te voeren.
Computers bleken daarvoor uitermate ge
schikte instrumenten. Niet voor niets wor
den ze wel de uitleenbibliotheek van de
menselijke geest genoemd. De ontwikke
ling van computerapparatuur heeft een
enorme vlucht genomen. Steeds fijnere
technieken en een hoge massaproduktie
hebben voor een uitzonderlijk fenomeen
gezorgd: terwijl de prijzen van praktisch al
le produkten een stijgende lijn vertonen
valt er in de wereld van de elektronica in
veel gevallen een prijsdaling te constate
ren. De banken - computervreters bij uit
stek - doen daarmee natuurlijk volop hun j
voordeel.
Net op tijd
Ook de Rabobanken - waarmee 46 van
alle huishoudens een of andere bankrelatie
heeft - zijn druk doende in het automatise
ringsproces. Zo werd vanaf eind 1 978 op
een zevental proefbanken gestart met het
KTS-systeern. Deze afkorting staat voor
'Key to Storage'. In gewoon Nederland be
tekent het: het vastleggen van mutaties
door middel van moderne computerappa
ratuur. De proef slaagde glansrijk en nadat
het van enkele kinderziekten was genezen,
werd het KTS-systeem vanaf 1 979 op gro
te schaal bij de banken ingevoerd.
Aan het eind van 1 982 hebben naar schat
ting een kleine vierhonderd banken een
computer en werkstations (beeldscherm
toetsenbord) aangeschaft. De belangstel
ling is overweldigend. 'Gelukkig is er net op
tijd een wat kleiner, dus goedkoper sy
steem ontwikkeld dat ook rendabel is voor
de wat kleinere banken en in 1983 be
schikbaar komt. Anders hadden we bin
nenkort met de invoering moeten stop
pen,' zegt Peter van Hees, die bij Rabobank
Nederland mede aan het automatiserings
project werkt. Terwijl veel banken nog vol
spanning op de komst van de computer en
terminals zitten te wachten om de OCR-
schrijfmachines, Etapboxen en Kienzleap-
paraten de deur te kunnen wijzen, zijn an
dere banken binnen de organisatie inmid
dels begonnen met een proef die de twee
de fase van het automatiseringsproces in
luidt. Deze zomer is na veel voorbereiding
met die proeffase gestart. Rabobank Ne
derland en de Rabobanken Amersfoort,
Rotterdam, Zeist, Amsterdam, Roermond,
Baarn, Nijmegen, Apeldoorn, Bodegraven
en Blerick bijten de spits af in het werken
met hetKIK-systeem. KIKstaatvoor: Keyto
Storage Inclusief Kasverkeer. 'Eigenlijk,'
zegt Peter van Hees, 'is dat een foutieve be
naming. Beter zou het zijn om te spreken
van KIB: Key to Storage inclusief balieon
dersteuning. Maar KIK is al zo ingeburgerd
dat ik me er niet aan waag om die naam te
veranderen.'
De banken die met KIK gaan werken, krij
gen de beschikking over balieterminals.
Alle balietransacties worden direct aan de
balie via die terminals vastgelegd in de
computer. De diskettes uit die computer
gaan 's avonds netjes naar het computer
centrum in Eindhoven of Zeist. Het komt er
op neer dat aan de balie de kwiteringsma-
chines, voorsignaleringssystemen, valuta
machines en meer van dergelijke appara
ten gaan verdwijnen en worden vervangen
door een eenvoudig beeldscherm met
toetsenbord, aangevuld met een afdrukap-
paraat (printer) dat zorgt voor het invullen
van het cliënten- respectievelijk bankdocu-
ment.
Een druk op de knop
Nu wordt er aan de balie nog een veelheid
aan formulieren gebruikt voor steeds weer
andere transacties. Je krijgt er soms een
punthoofd van. Het KIK-systeem kent maar
twee formulieren: allereerst een opname
formulier ten behoeve van de snelkas én
een standaardformulier voor de overige
transacties, die aan de balie worden ver
richt, zoals opnemen, storten, aan- en ver
koop van vreemd geld, verzilveren van cou
pons en dividenden, verkoop van reis-
cheques.
Wanneer een klant aan de balie komt en
zijn wensen kenbaar heeft gemaakt, komt
met één druk op een knop een 'menukaart'
op hpt beeldscherm te voorschijn waarop
een keuze kan worden gemaakt voor de
betreffende transactiesoort. Daarna ver
schijnt een invulscherm. Wanneer alle ge
gevens zijn ingetoetst zorgt de printer voor
de rest. Alles wordt keurig op het formulier
geprint. Naast het wegvallen van een groot
aantal formulieren wordt zo tegelijkertijd
bereikt dat de presentatie van de transactie
naar de cliënt toe aanzienlijk wordt verbe
terd.
Overigens zijn er nog veel meer voordelen
voor de cliënt aan verbonden, volgens Pe
ter van Hees. In het programma is een
voorsignaleringssysteem opgenomen. Zo
dra aan de balie de transactie is ingetoetst,
kan deze onmiddellijk worden doorgege
ven aan de kassier, die ook een beeld
scherm en toetsenbord heeft. De kassier is
op die manier snel op de hoogte wat ervan
hem wordt verwacht. De cliënt wordt op
zijn wenken bediend.
Tot nu toe vond de automatisering op de
bank plaats buiten het gezichtsveld van de
cliënt. Met het KIK-systeem komt deze
voor het eerst daadwerkelijk in contact met
een 'automaat'. In de proeffase wordt na
drukkelijk bekeken hoe de cliënten hierop
zullen reageren.
Maar niet alleen voor de cliënt levert het
KIK-systeem voordelen op. Ook voor het
personeel zijn er pluspunten op te noemen.
In de eerste plaats wordt de betrouwbaar-
