11
•Jievr gcgeflcn,ic mort A
ummer gtrrvcnic cn wrJ
o in grenen ïaet brenglien
MATTJIAKOS
L ANAUtfn-A /A
Natuurlijk draagt de persoonlijke
inzet van alle betrokkenen in niet
geringe mate bij aan de goede
positie van de Rabobank in Barneveld.
Maar er is meer aan de hand.
'Het dorp staat bekend als orthodox-pro
testant, maar dat betekent niet dat de be
volking conservatief is. Barnevelders zijn
rustige, hardwerkende, spaarzame men
sen. Ze trekken zich niet zoveel aan van wat
er om hen heen gebeurt, maar varen
gewoon hun eigen koers. Hun voorvaderen
kwamen hier naar toe om de Veluwe te
ontginnen. Daarvoor moesten ze keihard
werken. Het lijkt wel alsof deze lijn naar het
heden is doorgetrokken,' zegt de heer Lam.
De terughoudendheid, vanouds genoemd
als een Veluwse karaktertrek, heeft in ieder
geval geen weerslag op de investeringslust
van de Barnevelders, die nationaal en inter
nationaal inmiddels een goede naam heb
ben opgebouwd op het gebied van de ver-
Barneveld eert
gevallen held.
edelingslandbouw.
Wie associeert het dorp niet onmiddellijk
met kippen en eieren? De eiermarkt van
Barneveld is de grootste van Europa. We
kelijks worden er één miljoen eieren ver
handeld. De prijzen die hier worden vast
gesteld zijn van groot belang voor de han
del in de rest van Nederland en zelfs daar
buiten. Ook op de veilingen worden weke
lijks heel wat eieren afgeslagen. Zo worden
in het nieuwe, onlangs door ir. Lardinois
geopende complex van de grootste coöpe
ratieve eierveiling van Nederland jaarlijks
niet minder dan 750 miljoen eieren ge
veild. De Barneveldse kip, goed voor een
jaarproduktie van één miljard eieren, wordt
derhalve niet voor niets geëerd met een
standbeeld in het hart van het dorp.
Maar wie aan Barneveld denkt, denkt na
tuurlijk ook aan Jan van Schaffelaar, die
van de kerktoren sprong om het leven van
zijn kameraden te redden. Zijn standbeeld,
gemaakt door Bart van Hove is één van de
topmodellen voor de kieklustige toeristen,
die het inwonertal van Barneveld in de zo
mer meer dan verdubbelen.
De sprong, die Jan van Schaffelaar inleid- vaak bijzonder de moeite waard zijn. Abso-
de met de beroemde zinsnede 'Lieve ge
sellen, ic moet ummer sterven, ic en wil u
in geenen last brenghen', vond op 16 juli
precies vijfhonderd jaar geleden plaats.
Deze daad van zelfopoffering gebeurde ten
tijde van de roerige Hoekse en Kabeljouw-
se twisten. Jan was als soldaat in dienst
van de bisschop van Utrecht, David van
Bourgondië. Deze Kabeljouwse bisschop
werd door het Hoekse stadsbestuur uit zijn
stad verdreven. Jan van Schaffelaar hield
zich op de Veluwe bezig met het on
derscheppen van voedseltransporten naar
de Hoekse steden Utrecht en Amersfoort.
Tijdens één van die expedities verschanste
hij zich met zijn metgezellen in de kerk van
Barneveld, waar hij door Hoekse ruiters
werd belegerd. De Hoeken garandeerden
de manschappen een vrije aftocht, wan
neer zij hun leider van de toren zouden
werpen. Dat weigerden zij, maar Jan nam
toen zelf het initiatief. 'Mer,' aldus de in de
1 7e eeuw levende historicus Mattheus, 'hij
en viel niet doot, mer doe hij lach doe werf
hij dootgeslagen, als voerz. staet, als mij
gesegt is.'
luut hoogtepunt vormen ongetwijfeld de
festiviteiten op de beruchte 1 6e juli. Een
Bruegeliaanse maaltijd, een historische
optocht, een reünie van alle in Nederland
wonende Van Schaffelaars en een officiële
herdenkingsbijeenkomst zijn hieruit maar
een kleine greep.
Ook Rabobank Barneveld laat zich niet on
betuigd. Zij organiseert van 5 tot 10 juli in
de bankhal een muntententoonstelling,
waarbij de nadruk ligt op de oude Gelderse
muntsoorten. Voorts heeft de Rijksmunt te
Utrecht een speciale Jan van Schaffelaar-
penning geslagen, die uitsluitend bij de
Rabobank Barneveld te koop is. De pen
ning is er in drie uitvoeringen: cupro-nikkel
(10 000 stuks), zilver (in een oplage van
250) en goud (slechts 50 exemplaren)
Ten slotte zal Rabobank Barneveld zich in
het kader van het Jan van Schaffelaarjaar
ook in cultureel opzicht presenteren. In
september wordt er een promconcert
georganiseerd.
De Barnevelders hebben hun Jan van
Schaffelaar en dat laten ze iedereen weten.
Zonder enige terughoudendheid...
Deze heldendaad is voor de gemeente Bar
neveld aanleiding geweest 1 982 tot het
Jan van Schaffelaarjaar te bombarderen.
Een jaar lang bruist het in Barneveld van
activiteiten, die niet alleen voor de inwo
ners zelf, maar ook voor buitenstaanders