Deeltijdarbeid staat
tegenwoordig in het centrum
van de belangstelling. Vooral
nu de regering deze vorm van
arbeidsverdeling ziet als één
van de instrumenten om de
werkloosheid te lijf te gaan.
Hoewel de schattingen
uiteenlopenvermoedt men dat
er op het ogenblik al 350 000
400 000 functies in deeltijd
worden uitgeoefend. De
minister van Sociale Zaken zei
enige tijd geleden in een
vraaggesprek met Vrij
Nederland: 'In de
regeringsverklaring zeggen wij
dat er daar de komende vier
jaar nog eens
tweehonderdduizend bij
moeten. Maar ik kan me heel
goed voorstellen dat je streeft
naar een miljoen deeltijdbanen,
zoals in Zweden bijvoorbeeld.
Dan krijg je een heel
substantiële vermindering van
de werkloosheid.
Ook binnen de Rabobankorganisatie wordt
het verschijnsel van deeltijdbanen aan
dachtig bekeken. Binnen het directoraat
Arbeidszaken van Rabobank Nederland is
het de activiteit Beleidsontwikkeling en
Sociaal Onderzoek (afgekort: BOSO), die
zich hiermee bezighoudt. Vorig jaar ver
band worden uitgevoerd. Denk maar eens
aan het schoonhouden van gebouwen.
Deeltijdarbeid bestaat in dit geval op grond
van functionele overwegingen.
Het is ook zeer wel mogelijk, dat er op een
kleine afdeling steeds wat werk blijft lig-
Onderzoek naar
deeltijdarbeid
van start.
scheen er een kleine voorstudie, waarin de
aanbeveling werd gedaan om eens een on
derzoek in te stellen naar de exacte stand
van zaken op het gebied van deeltijdfunc
ties binnen onze organisatie.
Inmiddels is er een uitgebreide inventari
satie gemaakt van alle functies, die zowel
op de centrale bank als bij de aangesloten
banken in deeltijd worden uitgeoefend. Al
les is netjes op een rij gezet. De computer
bood de onderzoekers hierbij de helpende
hand. De centrale salaris- en personeels
administratie kon de gegevens feilloos bo
ven tafel brengen.
Met behulp van deze computerlijsten kun
nen de onderzoekers zich bezinnen op ver
dere stappen. Met een inventarisatie alleen
ben je er immers nog niet. Wanneer je je de
vraag stelt in welke functies en waar in de
organisatie deeltijdwerk voorkomt, dan
kan het haast niet anders of de volgende
vraag luidt: 'waarom dan?' Ook deze vraag
I tracht de activiteit Beleidsontwikkeling en
Sociaal Onderzoek te beantwoorden,
waarbij dankbaar gebruik wordt gemaakt
van de hulp die personeels- en opleidings
functionarissen op de aangesloten banken
kunnen bieden over dit onderwerp. Er blij
ken in theorie vier overwegingen te be
staan om deeltijdarbeid in te voeren. De
eerste is simpel: er zijn nu eenmaal werk
zaamheden, die nimmer in full-time ver
gen. Niet genoeg om iemand voor een volle
werkweek aan te nemen, maar toch zoveel
dat het niet door de bestaande groep me
dewerkers kan worden afgehandeld. In
zo'n geval gaan 'functieoverwegingen' een
rol spelen: de personeelsbezetting kan be
ter op het werk worden afgestemd door er
een 'halve kracht' bij te nemen. In de derde
plaats kunnen de individuele verlangens
van de medewerkers een duit in het zakje
doen, de behoefte aan méér vrije tijd, ook al
gaat dat gepaard met een vermindering in
inkomsten. Tot slot zijn er ook maatschap
pelijke overwegingen, die bij de beslissing
om deeltijdbanen in te voeren van belang
kunnen zijn; het gevoelen, dat er zo een
eerlijker en rechtvaardiger verdeling van
arbeid plaatsvindt.
De BOSO-medewerkers willen nu eens
gaan uitspitten aan welke overwegingen
de meeste deeltijdfuncties binnen de Ra
bobankorganisatie hun bestaan te danken
hebben.
Met hulp van de personeels- en oplei
dingsmensen willen de onderzoekers ook
gaan bekijken wat de werkelijke behoefte
aan deeltijdbanen is onder de medewer
kers. Wanneer bevredigende antwoorden
zijn gevonden op al deze vragen, kunnen
de mensen van Beleidsontwikkeling en So
ciaal Onderzoek zich gaan buigen over de
vraag wat binnen ons bankbedrijf de voor-
en nadelen van deeltijdarbeid zijn en welke
maatregelen er eventueel nodig zijn om
bepaalde werkzaamheden in deeltijd te
kunnen doen. Al met al een ferm onder
zoek, waar de sociale wetenschappers een
behoorlijke kluif aan hebben, mmhi
