<Q>
de wereld is
voerde deze vereniging de actie 'Kring
looppapier'. Zelf zegt ze daarover: 'De pa
pierfabrieken zijn grote vervuilers; ze wor
den er zelfs van verdacht schuldig te zijn
aan de sterfte onder de zeehonden in de
Waddenzee. Gebruik van kringlooppapier
kan deze problemen in aanzienlijke mate
beperken.
'Het gebruik van hergebruikt papier nam
sinds onze actie toe van 2000 ton in 1978
tot ruim 5000 ton in 1980. Volgens een
groothandel in papier is het de enige soort
waarvan de markt nog steeds toeneemt;
het totale papiergebruik daalt momenteel
in Nederland. Vier ministeries gebruiken
nu kringlooppapier, evenals meer dan een
kwart van alle Nederlandse gemeenten, di
verse politieke partijen en vele scholen.
Ook tijdschriften zijn overgegaan op de
milieuvriendelijke papiersoort. Het bevor
deren van een zuiniger grondstoffenge-
bruik en een milieubewust gedrag krijgt bij
vele gemeentelijke en provinciale overhe
den een steeds hogere prioriteit en ook het
hergebruik van afvalstoffen (naast papier
ook glas, kwik uit batterijen, olie, zilver uit
fotografische chemicaliën enz.) staat in de
belangstelling.
'Kringlooppapier verenigt bijna alle facet
ten van de milieuproblematiek (grondstof
fen, water, lucht, bodemverontreiniging en
De moderne mens verslindt erg veel hout
voor allerlei doeleinden. Op Moeder Aarde
wordt elke minuut zo'n twintig hectare bos
gekapt. Daarbij vallen ook weieens mam
moetexemplaren ten offer, zoals deze
meter dikke reus, die enkele honderden ja
ren oud moet zijn en die in die lange perio
de een hoogte van maar liefst 33 meter be
reikte.
energieverbruik) in zich en biedt aankno
pingspunten om verder op deze onderwer
pen in te gaan,' aldus de Vereniging Mi
lieudefensie.
Ontinkten nu mogelijk
'Schattingen wijzen erop dat maximaal
60 van het gebruikte papier weer is in te
zamelen,' schreef Jaap Akkerman, lid van
de 'Werkgroep Water' van de Vereniging
Milieudefensie onlangs in het weekblad In
termediair. 'Het meeste oud papier gaat
naar de kartonindustrie. Wat als papier in
de kringloop zit, is maar een klein part van
wat in omloop is. Na het karton treedt geen
hergebruik op. Hoeveel kringlopen papier
door kan maken is moeilijk te schatten; het
kan her- en her- en hergebruikt worden.'
Neerlands grootste papierleverancier, jawel
Van Gelder, heeft in het Gelderse Renkum
een nieuwe fabriek voor krantenpapier die
qua omvang en capaciteit tot de grootste
van de wereld behoort en de 'modernste
van Europa' wordt genoemd. Deze fabriek
is ondergebracht in Van Gelder Couran
tenpapier BV, waarvan de overheid mede
eigenaresse is. Een onderdeel van die gi
gantische fabriek (waar iedere minuut een
baan hoogwaardig papier van 8'A meter
breed en één kilometer lengte wordt ge
maakt) is een 'wereld-unieke' ontinktings-
machine. Deze maakt het mogelijk van al
eens bedrukt papier een hoogwaardige
grondstof voor krantenpapier te maken.
Mede door de invloed van de overheid is
hier dus veel aandacht aan het milieu be
steed. Voor Van Gelder hoeft er minder
bos te worden gekapt. Bovendien wordt
het oud papier waardevoller waardoor het
inzamelen ervan nóg nuttiger (en lonender)
wordt.
Scheve conclusie
Kringlooppapier in je krant dus. Milieude
fensie: 'De kwaliteit is de laatste jaren zo
danig verbeterd dat het huidige kringloop
papier niet meer vergelijkbaar is met de
kwaliteit van drie jaar geleden. Zo is er nu
zelfs kringlooppapier op de markt voor
hoogwaardige grafische gebruiksmogelijk- j
heden zoals rotatiedruk en kettingformulie- j
ren.'
Een veel gehoord argument tégen herge- I
bruikt papier is dat het veel minder lang j
kan worden bewaard. En dus ongeschikt
voor bijvoorbeeld overheids- en Rabobank-
archieven zou zijn.
Wéér laten we kringlooppapierdeskundige
en dito promotor de Vereniging Milieude
fensie aan het woord. 'Officieel moet pa
pier voor overheidsarchieven een houd
baarheid van enkele honderden jaren heb
ben. Het probleem is dat het huidige witte
papier bij lange na niet aan deze norm vol
doet. Uit onderzoeken van het Duitse
Bondsinstituut voor Onderzoek en Materi
alen en het Nederlandse TNO blijkt dat
wit papier een houdbaarheid heeft van en
kele tientallen jaren. En dat blijkt overeen
te komen met de houdbaarheid van kring
looppapier. Want TNO komt in een rap
port tot de conclusie dat hergebruikt papier
een houdbaarheid heeft van 25 tot 50 jaar
en dus niet geschikt zou zijn voor over
heidsarchieven bijvoorbeeld. Jammer is dat
TNO in haar rapport vergeet te vermelden
dat de houdbaarheid van kringlooppapier
dus overeenkomt met die van wit papier.
De gewekte suggestie dat wit papier voor
archiefdoeleinden geschikter is dan kring
looppapier is dan ook volstrekt misplaatst.
'Kringlooppapier: van oud papier kan weer
nieuw papier worden gemaakt. Voor de
zelfde doeleinden bruikbaar als gewoon wit
papier. Alleen wel veel beter voor het mi
lieu.'
Veel actiegroepen
Voor de produktie van allerlei artikelen
zijn natuurprodukten nodig. Hout voor pa
pier, zand voor glas, olie voor plastics etce-
tera. Ons kleine Nederland heeft al niet zo
bar veel natuurgebieden. Een flink deel
daarvan wordt dan ook nog afgegraven,
kaalgeplukt of leeg gepompt om die beno
digde grondstoffen te verkrijgen. Hoewel
verreweg het meeste aan natuurlijke grond-
stoffen wordt ingevoerd, wordt er toch ie
dere dag weer een flinke (volgens velen on
toelaatbare) aanslag op onze natuur ge
pleegd.
'De industriële revolutie had voor de Ne
derlandse natuurgebieden verwoestende
gevolgen, sinds de jaren '30 door de me
chanisatie nog versterkt,' aldus het Minis
terie van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk. 'Hieraan kwam pas in 1961
een einde. Toen werd in de Troonrede af
gekondigd dat omzetting van woeste grond
in landbouwgrond tot het uiterste zou wor
den beperkt, mede terwillle van natuurbe
scherming en openluchtrecreatie.'
Sindsdien is in Nederland het landschaps
beheer en (nog wat later) het milieubeheer
