<0> KIJK
IN
Je kunt wel zien dat er weelde i
Honderden, misschien wel duizenden ton
nen papier worden er ieder jaar bij de Ra-
bobanken in Nederland gebruikt. Dagaf
schriften, computeruitdraai, enveloppen,
brief- en rekeningpapier, foldermateriaal,
kalenders, adresbestanden, spaarbank
boekjes, memo's, interne mededelingen, re
clame-informatie, personeelsbladen, kas-
kwitanties, stortingsformulieren, enzomeer.
Zonder papier zou de Rabobank (en na
tuurlijk ook al die andere banken, bedrij
ven, industrieën, overheden en kantoren)
niet kunnen functioneren. 'De wereld
hangt van drukwerk aan elkaar' is een be
kend gezegde. Nou, voor het bankwezen
geldt dat in ieder geval in wel heel bijzon
dere mate. Zonder papier en drukwerk
geen bank! Deskundige rekenhoofden heb
ben berekend dat iedere Nederlander zo'n
124 kg papier per jaar gebruikt
Grondstof voor al dat schrijf- (en verpak-
kings-)materiaal is in verreweg de meeste
gevallen hout. Maar ook katoen, vlas, jute
en hennep worden voor papierfabricage ge
bruikt. In de wereld wordt iedere minuut
gemiddeld twintig hectare bos gekapt - elf
miljoen hectare per jaar! Niet alleen voor
de papierproduktie, uiteraard. Het grootste
deel van die elf miljoen wordt geveld om
ruimte voor landbouwgronden te maken.
Met name in de Derde-Wereldlanden wor
den de akkers gebruikt tot ze zijn uitgeput.
Waarna van een stuk bos weer een nieuwe
akker wordt gemaakt. Toch wordt onge
veer 25 van al dat gekapte wereldbos
voor de papierindustrie gebruikt.
Bosbeheer
Tegenwoordig worden in de 'gecultiveerde'
landen (over het algemeen de rijke landen
waar veel activiteiten gepland lopen en de
ontwikkelingen op elkaar worden afge
stemd) wel speciaal voor de houtverwer
kende (en papier makende) industrieën
bossen gekweekt. Maar die kunnen (nog)
lang niet aan de vraag voldoen.
In april van dit jaar is daarom in Wagenin-
gen de Stichting Bos en Hout opgericht,
die wordt gefinancieerd door de Ministe
ries van Economische Zaken en van Land
bouw en Visserij én door het Nederlandse
bedrijfsleven. Deze stichting gaat zich in
zetten voor voldoende hout en houtprodu
centen in ons land en een juiste afstem
ming van het bosbeheer daarop. In het be
stuur zitten vertegenwoordigers van de
bosbouw, de papierindustrie, de houtver
werkende industrie en de houthandel. 'Bos
en Hout' wil dan ook in Nederland een be
leid dat maximaal met het belang van hout
als grondstof en het bos als producent
daarvan rekening houdt. 'Wij willen echter
niet uit het oog verliezen,' aldus stichtings
voorzitter (en commissaris van de Konin
gin in Noord-Brabant) J. D. van der Har
ten bij de presentatie in Wageningen, 'dat
het bos ook recreatieve functies voor de sa
menleving moet kunnen vervullen.'
Hergebruiken
De Stichting Bos en Hout wijst op een
sterk groeiende behoefte aan hout in de we
reld, terwijl het produkt steeds schaarser
wordt. Niet zo gek dus dat allerlei instan
ties en verenigingen en ook de houtgebrui-
kende industrieën naar wegen zoeken om
het roekeloos kappen van bomen tegen te
gaan. Uit economische motieven, want wat
Met emmers en zakken en tegenwoordig
ook met containers tegelijk gooien wij
overbodig geachte spullen weg. Dat is on
verstandig. Want bijna iedere afvalstof is
eigenlijk een grondstof. Voor papier is dat
heel duidelijk. Die oude kranten bovenop
die emmer horen dus in feite niet aan de
stoeprand te liggen.
schaarser wordt, wordt duur(der). En
eveneens uit milieukundige overwegingen.
Want bossen zorgen voor een deel voor
onze zuurstofvoorziening. Hoe meer je er
dus van kapt, hoe minder zuurstof je in de
atmosfeer krijgt. En zonder lucht kan nie
mand leven. Om over de natuurlijke waar
de nog maar niet te praten
Vooral de milieugroeperingen (niet alleen
in ons land, maar in de meeste 'rijkere' lan
den) zijn daarom op het hergebruiken van
grondstoffen gaan hameren. Voor wat pa
pier betreft: met name de Vereniging Mi
lieudefensie vecht voor invoering op grote
schaal van het zogenaamde kringlooppa
pier - gebruikt papier dat opnieuw een pa-
piervervaardigingsproces doorloopt en dan
'als nieuw' kan worden gebruikt. In 1978