Transplantaties
4kb
'Ondergetekende, Koos Kampert, verklaart dat hij na zijn dood zijn nieren
beschikbaar stelt voor transplantatiedoeleinden. 15/12/1977, K. Kampert.'
Regelmatig verschijnt deze verklaring in kranten en tijdschriften. 'Voor
beeld' staat er dan met dikke vette letters boven. En eronder volgt: 'Wordt
ook donor. Vraag een codicil en een informatiefolder aan bij de Nier Stich
ting Nederland. Doen!'
Doel van deze door bedrijfsleven en publiciteitsmedia betaalde advertenties
is het werven van donors van nieren en andere organen. Het gaat om men
sen die schriftelijk vastleggen dat ze na hun dood organen en weefsels be
schikbaar stellen om daarmee het leven van anderen (zo mogelijk) te red
den. Die donorverklaring dragen ze altijd bij zich: in hun handtasje, bij
hun autopapieren of in hun portemonnee.
Enkele maanden geleden wees een enquête
uit dat 96 van de Nederlandse bevolking
positief denkt over dat na de dood afstaan
van organen en weefsels voor transplanta
tiedoeleinden. Die enquête leerde evenwel
ook dat maar 6 (ofwel zo'n 700 000 Ne
derlanders) inderdaad een codicil op zak
heeft. 'Veel te weinig,vindt onder meer de
heer G. G. Persijn van de Stichting Euro
transplant in Leiden, 'want van de orga
nen van die 700 000 is maar een heel klein
deel te gebruiken.
Hoe zit dat allemaal? Wat komt er bij het
donor-zijn allemaal kijken Wat gebeurt er
als het tijdstip is gekomen waarop je je do-
nortaak (zonder dat je het zelf nog mee
maakt) waar moet maken?En wie kunnen
er donor worden
Geen droombeeld meer
De Werkgroep Donorwerving houdt zich
met voorlichting en wervingsacties bezig.
Zij bestaat uit belanghebbende organisaties
als de Koninklijke Nederlandsche Maat
schappij tot Bevordering der Geneeskunst,
het Nederlandse Rode Kruis, de Nier
Stichting Nederland, de Stichting Euro
transplant Nederland en het Ministerie van
Volksgezondheid en Milieuhygiëne.
'Het is nog maar kort geleden dat trans
plantatie van weefsels en organen een nooit
te realiseren droombeeld leek,' aldus de
werkgroep. 'Bloedtransfusie, eveneens een
vorm van transplantatie, wordt ook nog
niet zo heel lang met succes toegepast.'
Maar in de laatste dertig jaar zijn er over
de hele wereld al honderdduizenden keren
levende weefsels en organen van het ene
lichaam naar het andere overgebracht.
Nieren, hoornvliezen en huid bijvoorbeeld.
Maar ook (hoewel nog voornamelijk expe
rimenteel) harten, longen, levers, alvlees
klieren en strottehoofden.
In 1954 werd in de Amerikaanse stad Bos
ton de eerste niertransplantatie uitgevoerd.
Sindsdien werd bij meer dan 55 000 nier
patiënten een donornier ingeplant. De eer
ste keer dat zoiets in Nederland gebeurde
was in 1966 - in het Academisch Zieken
huis in Leiden. Een jaartje later deed de
Zuidafrikaanse dr. Barnard door 's werelds
eerste harttransplantatie van zich spreken.
Veel mogelijkheden
De grote vooruitgang, de verbetering dus
van de transplantatiemogelijkheden, da
teert vooral van de laatste tien jaar. Er is
sprake van een bijna spectaculaire groei,
die onder meer aan de verbetering van chi
rurgische en microchirurgische technieken
is te danken. Daarnaast ook aan de toene
mende kennis op het gebied van weefselty
pering, vatbaarheid voor ziekten, genees
middelen en weerstandsvermogen tegen in
fecties.
Vooral ook de samenwerking tussen de
verschillende medische deskundigen (die
voorheen vaak heel solistisch 'aan de gang
waren') maakte de vooruitgang mogelijk.
Transplantatie vergt een vérgaande specia
lisatie. Maar het is tegelijk een zaak van
hecht teamwork van chirurgen, narcose-
Met dit eenvoudige kaartje op zak kan
men zieke medemensen een grote dienst
bewijzen. Aan de ommezijde dient men
schriftelijk toestemming te geven na zijn
overlijden nieren en eventueel andere orga
nen voor transplantatie beschikbaar te
stellen. Steeds meer Nederlanders beslui
ten tot deze menslievende daad. Maar het
zijn er altijd nog te weinig
Heel wat nieren en andere organen krijgen
een 'tweede leven'. Zij kunnen nog jaren
dienst doen in het lijf en het leven van ie
mand die aanvankelijk ziek was. Deze
doos bevat een nier die voor verzending
naar één van de Europese ziekenhuizen is
gereedgemaakt. De donor bemerkt daar
niets meer van. De ontvanger des te meer.