12
Cfcï
niet speciaal voor naarCanada. Maar het
programma bood nog zoveel meer waar
over je nu tegenover de klant uit eigen
ervaring praat. Het kleine reisgezelschap
was ook een voordeel. Anders blijven de
contacten toch vager, nu trok iedereen
met iedereen op. Mij is vooral de hoffe
lijkheid van de Canadezen opgevallen.
Men geeft je de ruimte om in te voegen
in het verkeer. Daar zou de Nederlander
nog wat van kunnen leren. Ons kwam
het van pas toen we in Vancouver achter
het stuur van kampeerbussen kropen en
meteen al dwars door de stad moesten
op weg naar een ski-gebied, ledereen
zwaar onder de indruk van de groots
heid. Nee, Oostenrijk is dan toch maar
een gebiedje. De opgewektheid van de
mensen ginds is een verademing. Ze zijn
vriendelijk en belangstellend, zeker niet
opzettelijk om ons van dienst te zijn.
Men geeft zich ook gemakkelijk bloot,
praat over thuis, het gezin. Nederlanders
blijven meer op de vlakte, houden privé-
dingen voor zich. Toch geloof ik wel dat
de meeste emigranten zich er thuis voe
len. De bevolking is ook enthousiast
voor het eigen land. Maar wennen blijft
het. Iemand vertelt je dat hij al in geen
twintig jaar zijn geboorteplaats Winni-
peg heeft bezocht. Gewend aan onze af
standen, kunnen wij ons zoiets dan
moeilijk voorstellen.'
Mag ik eventjes?
Kees Rebel heeft als manager bij tour
operator Interland-reizen de laatste jaren
steeds meer familiebezoekers naar Ca
nada koers zien zetten. 'Vroeger,' zegt
hij, 'lagen vliegprijzen haast onhaalbaar
hoog, maar nu de dollar minder waard
is, wordt alles wat aannemelijker. Er
blijkt toch wel een sterke band tussen
ouders en geëmigreerde kinderen. We
hebben emigrantenbezoekers steeds ge
suggereerd tegelijk iets van Canada zelf
te gaan zien. In dat kader past ook zo'n
oriënterende reis met de Rabobank-
mensen.
Voor mij is het een fijne ervaring ge
weest, niet alleen door het vlotte ver
loop. Je zat geen uren te verwachten. Er
viel voor een leergierige groep van alles
op te steken en daarvan is gretig gebruik
gemaakt. Verzorging, vluchtuitvoering,
er zijn zo uiteenlopende leeraspecten.
Daar heb je de ervaring van zo'n inter
continentale vliegreis inclusief het tijds
verschil. In Canada ontkom je er ook niet
aan. Toronto, erg Engels georiënteerd,
weliswaar met een snufje Franse in
vloed, kent een volstrekt andere mentali
teit dan een stad als Vancouver, 4000 ki-
lometer verderop. Dat is op en top Cana-
Van links naar rechts: Fred van Cleef,
Joost de Meijer en Kees Rebel.
dees, met een veel milder klimaat en al
lichtelijk Aziatisch beïnvloed.
Je kunt gedurende zo'n trip daar heel
gericht en persoonlijk deel aan hebben.
Neem zo'n tocht per camper, ogen
schijnlijk geen wagen waarbij je tegen
de chauffeur in vreemd verkeer zegt
'mag ik eventjes...' Dat blijkt dan reuze
mee te vallen, het besturen van zo'n
kanjer.'
Het grote verschil
Wat wel tegenviel? De veelvuldige tijds
verschillen die binnen betrekkelijk korte
tijd optraden. Wim van Stein ('je probeert
het knap te verwerken, maar eenmaal
thuis, klap je in elkaar') deelt diens me
ning met de Friese Hanny Hiddema. De
reisadviseuse uit de regio Leeuwarden
was een van de groep Canadagangers,
een groep waarvan behalve mensen die
al elf jaar in het vak zaten ook beginners
met een halfjaar ervaring deel uitmaak
ten. Voor acht van hen was het een eer
ste studiereis. Hanny Hiddema: 'Je ver
trekt hier en als je ginds aan het avond
maal zit is het voor onze begrippen al
middernacht. In Canada zelf krijg je er
nog eens 3 uur extra bij en dan sla je op
de terugreis weer 9 uur over. Kort en
goed, ondanks de wekker sliep ik daags
na thuiskomst een gat in de dag. Het liep
al tegen twaalven toen ik wakker werd.
Eerst kreeg natuurlijk mijn wekker de
schuld maar die bleek prima te functio
neren en zelfs had ik licht gemaakt. Ik
moet onmiddellijk weer onder zeil zijn
gegaan. Daar schrik je dan toch wel van.
Hoe kan iemand zo reageren na toch een
beste ruk slaap? Ik vraag me af, zit er
een automatische wekker in je lichaam?
Is dit werkelijk Het Grote Verschil?
niet alleen maar 'lekker eten'.
Ik denk ook wel eens aan de
enorme slachtpartijen rond
deze tijd. Er wordt wat afge
slacht in ons kikkerlandje. Het
wild en gevogelte - menslie
vend de nek omgedraaid -
rijst weer de pan uit. Je zal
maar kalkoen of kip zijn, dan
ben je mooi 'het haasje'.
Nu wil ik daar niet él te senti
menteel overdoen. Uiteinde
lijk peuzelen in de vrije natuur
de dieren elkaar ook op en bo
vendien ben ik geen vegeta
riër.
Maar toch... het heeft er de
schijn van dat het slagen van
de kerstdagen afhankelijk is
van de grootte van de kerst
boom en de kwantiteit van
het voedsel. Alsof 'sfeer' niet
met wat minder overvloed en
luxe verkregen kan worden.
Voor mij betekenen de laatste
dagen van het jaar - naast cu
linair genot - toch óók wel
een rustpunt in een tamelijk
rusteloos leventje. Tijd ook
om eens wat te overdenken
en tot het besef te komen dat
een mens, in al z'n ijver, vaak
vergeet te leven; vergeet te
genieten van de kleine char
mes van het leven.
Luisterend naar Stille Nacht
en Ere Zij God neem ik me
dan voor om in het komende
jaar wat meer levenskunst in
mijn leefstijl te pompen. Wat
aardiger te zijn en wat meer
te luisteren dan te spreken
bijvoorbeeld.
Maar of het zal lukken? Ik
vrees - gelijk de herdertjes bij
nachte - met grote vreze.
Maar we blijven het proberen!
U ook?
Jan Wenteler,
Huishoudelijke dienst
Rabobank Pijnacker
