Deelnemers studiereis in het voetspoor
van de emigrantenbezoekers
Verknochtheid
Fred van Cleef vertegenwoordigde bij de
organisatoren het Canadees verkeersbu
reau. Volgens hem brachten verleden
jaar ruim 100 000 Nederlanders een toe
ristisch bezoek aan Canada. Naar schat
ting 55 hiervan had betrekking op
Ontario, en dan nog voornamelijk op de
provinciehoofdstad Toronto, ook wel de
meest Amerikaanse stad van het land
genoemd. Van Cleef: 'De band met Ne
derland is van oudsher vrij sterk, ook al
door de gebeurtenissen in de Tweede
Wereldoorlog.' Hij schat het aantal emi
granten van Nederlandse kom-af ruw
weg op zo'n 300 000 waarbij opmerke
lijk vlot vermenging optreedt met Cana
dese invloeden. 'Emigranten van andere
nationaliteiten leven toch vaak in een
wat apart wereldje. De Nederlanders
daarentegen gaan op in het land,' aldus
Canada-manager Van Cleef. 'Die klitten
niet samen in groepen binnen een stad,
zonder dat intussen de geringe onderlin
ge binding de oorspronkelijke achter
gronden helemaal doet verdwijnen. Be
paalde herkenbare trekjes blijven, Ne
derlandse eetgewoontes bijvoorbeeld. Is
er een stel Nederlanders bijeen dan gaan
de gesprekken uiteraard nogal eens over
vroeger en dan spreekt ook iedereen
automatisch weer de eigen taal.'
Een ander voorbeeld van verknochtheid
aan het land van herkomst vormt stellig
'De Nederlandse Courant', eenmaal per
veertien dagen verschijnend en wat de
abonnees (circa 12 000) betreft voor een
niet onbelangrijk deel aangewezen op
ex-landgenoten die jn de provincie
Ontario zijn neergestreken.
Tijdens een receptie in Toronto maakte
het Nederlandse reisgezelschap kennis
met de heer en mevrouw Schrijer. Geza
menlijk slepen beiden telkens weer het
benodigde rantsoen (redactionele) tekst
bij elkaar. Favoriete onderwerpen voor
de Nederlandse landverhuizers? Me
vrouw Schrijer, 23 jaar geleden uit Ne
derland vertrokken, behoefde er geen
seconde over na te denken: 'Alles wat
met het koningshuis te maken heeft. Op
dat gebied zijn mijn lezers reuze fana
tiek. En iets waar men natuurlijk ook bij
zonder in geïnteresseerd blijft, dat zijn
de voetbaluitslagen. Als je die weglaat
komen er onherroepelijk boze reacties.'
Nuttige wenken
Om het rendement van studietrips zo
groot mogelijk te maken is de afdeling
Reizen gestart met voorbesprekingen.
Alle deelnemers zijn in de gelegenheid
er vast kennis te maken met elkaar en
krijgen tevens het nodige informatie- en
promotiemateriaal uitgereikt.
De proef viel ook ditmaal in goede aar
de. Een van de aanwezigen: 'De organi
satoren spuien flink wat informatie. Door
zoveel materiaal aan te reiken voorkom
je meteen al allerlei vragen. Deelnemers
kunnen zich een stuk beter voorberei
den, men geeft je aanwijzingen over de
beste methode om achteraf een reisver
slag samen te stellen. Na afloop heb je
alvast enig idee over de mogelijkheden
die zo'n land biedt, maar los daarvan
krijg je nuttige kledingadviezen, verzeke
ringskwesties en instructies voor de
thuisblijvers bij eventuele problemen zo
als ziekte.' Coördinator Joost de Meijer,
hoofd centrale informatie Reizen, heeft
gedurende de aanloopperiode uit de
reacties al kunnen proeven dat het voor
bepaalde reizen opgezette experiment
aanslaat. 'Vroeger,' zegt hij, 'werd het
toch wel als probleem ervaren dat de
groep eigenlijk pas op de plaats van be
stemming zo'n beetje tot een eenheid
versmelt. Nu kent men elkaar ook voor
de samenkomst op Schiphol al min of
meer. Je moet je niet verkijken op zo'n
reis en het bijbehorende programma.
Het is behoorlijk hard werken. Wat Ca
nada betreft krijg je dan ook nog eens
twee keer te maken met tijdsverschil
len.' Het eigenlijke reisprogramma wees
uit dat het ging om een combinatie van
accommodatiebezoek en een toeristi
sche bezichtiging van de bestemmingen.
Daar kwam nog een confrontatie bij met
enkele karakteristieke vormen van ver
voer in het land: het spoorwegknoop
punt van Toronto, de vertrekplaats van
de befaamde Greyhound-bussen ('een
voudiger van uitvoering dan de toerwa-
gens die wij hier kennen') in Vancouver
en een binnenlandse vliegreis van To
ronto naar Vancouver ('een echte zaken-
mannenvlucht'). Dat het geboden pro
gramma inderdaad als pittig geken
schetst kon worden werd de aanwe
zigen al bij vluchtige inspectie van het
draaiboek duidelijk. Interland-vertegen
woordiger Kees Rebel in een toelichting
tijdens de bijeenkomst: 'We maken er
gens halverwege de trip inderdaad een
dag van 27 uur, maar net die dag scha-
