Werken met
menselijke
(on)vermogens
Prettige winstcijfers en een onberispelijk organisatieschema. Er hapert
niets aan, absoluut waterdicht. Zelfs superkritische geesten hebben
het schoorvoetend erkend. Wat wil men nou nog meer? Een prachtig
totaalbeeld toch zeker? Menige Rabobank zou jaloers mogen zijn op
zulk een rapport, niet dan?
3ebrek aan leiderschap, conflicten, huwelijksproblemen, vastgeroeste verhoudir
noemde met ingang van 1 november is
veranderd, bieden de beschikbare inzich
ten en ervaringen genoeg aanknopings
punten voor een nadere beschouwing.
Hoewel beide gesprekspartners door de
aard van hun bezigheden nogal eens
worden geconfronteerd met trieste din
gen, tonen ze zich beducht voor een be-
grafenisverhaal: in hun werk maken ze
ook genoeg koddige, plezierige en hoop
gevende dingen mee. Bovendien stemt
het tot tevredenheid, telkens wanneer
voor een probleem een oplossing gevon
den wordt.
Verongelukken
Men onderscheidt in het werk een aan
tal problemen van verschillende aard.
Vanouds komen er uit het Periodiek Me
disch Onderzoek gegevens naar voren
over individuele moeilijkheden. Perso
neelsleden kunnen de ontwikkelingen
niet meer aan, er doen zich stress-ver
schijnselen voor, ze dreigen'te veronge
lukken. Ook gaat het wel om afkeurin
gen in het kader van de Wet op de Ar
beidsongeschiktheidsverzekering. De
mogelijkheid tot het inschakelen van een
vertrouwensman betekent dan meestal
Dergelijke geluiden, overgoten met een
saus van tevredenheid, worden in Rabo-
bankverband nogal eens verkondigd ten
teken dat alles op rolletjes loopt. Geluk
kig weten insiders wel beter. De praktijk
leerde hen verder te kijken dan het cijfer
matige materiaal. Lang niet alles vertelt
de taal der getallen. Cijfers kunnen mis
leiden, verbloemen, de aandacht aflei
den. Ook bij banken met voorbeeldige
cijferlijsten komen tekortkomingen voor,
ernstige problemen die soms niet eens
worden gesignaleerd of waarvan rijk
wijdte en betekenis schromelijk worden
onderschat. Het kan er hopeloos gesteld
zijn met de onderlinge verstandhouding,
de collegiale samenwerking. Waar ligt
het aan? Wat is eraan te doen? De direct
betrokkenen - althans degenen die niet
willen doen of er niets aan de hand is-
blijken dikwijls niet in staat oplossingen
te vinden, een uitweg uit de impasse te
zoeken.
Ook komt het voor dat mensen hun werk
niet meer aankunnen. De toenemende
drukte, de ingewikkeldheid van de pro
blemen het groeit hen boven het
hoofd. Ze beginnen te sukkelen met hun
gezondheid, raken verzeild in de lappen
mand. Opnieuw duikt de vraag op: wat
dan? Rechtstreeks, via de personeelsad-
viseurs die werkzaam zijn in de diverse
regio's of ook wel via signalen die wor
den opgevangen tijdens het periodiek
medisch onderzoek komen de laatste ja
ren steeds meer van dergelijke proble
men terecht bij de Bijzondere Perso-
neelsbegeleiding van de Centrale Rabo
bank. Daar zijn dan in de eerste plaats
de heren M. Brandsma en P. van Gerven
verantwoordelijk geweest voor het aan
bieden van de gevraagde hulp, en of
schoon het werkterrein van eerstge-
werk voor bijzondere personeelsbegelei-
ding. Van Gerven: 'Er moeten zodanige
maatregelen genomen worden dat er
voor de betrokkene geen rechten verlo
ren gaan. Veel mensen missen inzicht in
de ingewikkelde sociale verzekerings
wetten, het arbeidsrecht, de pensioen
verzekering en de arbeidsvoorwaarden
van de bank. Daar reik je de helpende
hand. Je praat onder vier ogen met de
man in kwestie, eventueel ook samen
met z'n vrouw. Het gaat soms om vér
strekkende adviezen, totale maatregelen.
Tot je spijt moet je toch nogal eens con
stateren dat je pas komt als het te laat
is. Maar er zijn ook situaties waarin je
iets aan ziet komen. Dan voel je: "Deze
man redt het niet op de duur, die gaat
eraan". Zelf wil hij misschien liefst de
kop in het zand steken, ook als je vraagt
hoe hij al die komende jaren nog op de
been wil blijven. In de echtgenote tref je
dan gelukkig nog weieens een mede-
standster, steun voor je opvattingen.
Wat heeft zij aan een man die opge
brand is of kans loopt op een hartin
farct? Haar belang ligt bij een gezonde
man, maar de echtgenoot ziet het vaak
of je hem z'n enige hobby ontneemt als
