a-j; 4?
20
NETTEN
Amoco, Esso en British Oil niet gekeken
op geld. De supply-boten hebben maar
te komen, of het nu gaat om de bevoor
rading met nieuwe boorkoppen, zoet
water of schone zakdoeken. 'Als de
golfies tekeer gaan,' aldus de woord
voerder met een knipoog van verstand
houding, 'dan weten de mannen op de
basis niet hoe gauw ze ons op moeten
roepen.' Het leven in een reservaat als
oud-IJmuiden zit vol verrassingselemen
ten. Volstrekt niets, zo lijkt het, heeft het
te maken met wat zich verderop afspeelt
doende zijn om het moderne IJmuiden
van 'over de brug' met weemoed te ver
vullen. De renovatieplannen genieten als
gebruikelijk buitensporig veel belang
stelling. Te hoog, te laag, te groot, te
klein, te duur- het zijn slechts enkele
van de bezwaren waar vindingrijke ac
tiegroepen mee aan komen zetten. In
tussen ligt daar een stukje Frankrijk aan
de Noordzeekust, weggestopt achter dat
eigenaardige spoorlijntje, de duinen en
het water. Hellende straatjes, eens door
kroegjes en zeemanslogementen omge
ven. Loodsen, braakliggende terreintjes
waar dapper door de jeugd wordt ge
speeld. Dit zou het ideale decor kun
nen zijn voor een Simenonverhaal of
een politiefilm zonder doortrapte boos
wichten. Welke cineast zou zijn vingers
niet aflikken bij de aanblik van die ver
vallen vrieshuizen, de visloodsen en die
verveloze geveltjes? Ginds de beide
vuurtorens, hoog boven hun omgeving.
Daar zijn de haventerreinen, de vele be-
drijfsstraatjes. Constant heerst er bedrij
vigheid. Bij de handelshuizen begint het
koninkrijk van de katten. Overal hangen
visluchtjes. Krijsende meeuwen hakken
fanatiek in de bakken vol visafval. Voor
een dubbeltje per kilo halen nertsenfok
kers het spul weg. 'Handel is handel'
grinniken een paar omvangrijke mannen
op de kade. Hun taal is rauw, de gebaren
breed. Op de achtergrond werkplaatsen,
winkels in scheepsbenodigdheden en
victualiën. Tussen de kaairidders die
goedmoedig bezig lijken aan een wed
strijd prijsvloeken, houden zich ook en
kele Ürker vissermannen op. 'Wat
brengt dat?' vragen ze gevat als een fo
tograferende toeriste aanstalten maakt
hen op de korrel te nemen. Het zijn voor
al de 'Kattekers' die het beeld in de vis
sershaven bepalen. Vergeleken bij die
van Katwijk stelt de eigen IJmuidense
vloot weinig voor, maar de verhalen die
op de kade rond gaan compenseren het
royaal. Beter dan waar ook blijkt hier de
nuchtere, onbezorgde aard van de plaat
selijke bevolking.
Je weet ook als vreemdeling heel gauw
waar je aan toe bent. Is het ijs eenmaal
gebroken, dan komt weldra de ergenis
over vangstbeperkingen 'en zulk soort
gesnor' boven. De leek wordt aanslui
tend en ongevraagd ook ingewijd in de
verschillen tussen haringvangst en vis
vangst. Hij verneemt dat scholletjes
vooral in het voorjaar prima smaken en
dat er geen betere garantie bestaat voor
de versheid van vis dan lichtgekleurde
kieuwen. Misschien nog een paar bruik
bare tips voor een eventueel verhaal: in
IJmuiden worden telkens bij de gemeen
teraadsverkiezingen de stembiljetten
voor heel Nederland gedrukt en verder
vervult het terrein rond de oorlogsbun
ker een belangrijke functie bij het con
tact met tientallen booreilanden op de
Noordzee. Er wordt door de naar olie
zoekende maatschappijen als Gulf,
in het na-oorlogse IJmuiden. Steeds
meer en steeds sneller is er gebouwd,
uitgebreid. Er waren behuizingen nodig
voor het groeiende leger arbeiders in de
industrie. Architecten met klinkende na
men als Dudok en Maaskant gingen in
opdracht van de gemeente Velsen aan
de slag. Het resultaat is achteraf zeker
geen voltreffer gebleken, maar daar zal
het vereiste werktempo vast wel mee de
schuld van zijn. De straten zijn recht, in
derdaad. Het stadhuis in al zijn recht-
