16
joenen deeltjes stof? Of is het die vreemde
menggeur van wierook en boenwas mis
schien? Elk moment kunnen de eerste
orgelklanken neerdwarrelen over de
hoofden der beminde gelovigen. Ach
nee, die zijn er op dit ogenblik evenmin.
Wat je ziet zijn enkel toeristen die zich
vergapen aan kerkelijke kostbaarheden,
kunstuitingen van vele eeuwen. Met
aandacht, liefde en religieus besef zijn ze
hier bijeengebracht, de beeltenissen van
tientallen bijbelfiguren, heiligen. De
beeldhouwers hebben hun best gedaan.
Let eens op, welk een schitterende ron
dingen dat houtsnijwerk vertoont. Een en
kele heilige ziet wat verstoord, anderen
kijken al eeuwen hulpeloos. Alsof ze ook
niet goed raad weten met hun aanwe
zigheid hier en de gezwollen taal waar
ze hun leven lang naar luisteren. Wijs
heid en ontzag, angst en afschuw, geen
menselijke emotie of ze is hier verbeeld.
Er zijn monniken, koningen, bedelaars.
Maar ook een ondeugend konijn aan de
voet van een altaarstuk. Het prachtigste
houtsnijwerk versiert de koorbanken.
Wat een pracht, welk een rijkdom. Eer ze
het weet aait een streelhand de leunin
gen; vingers glijden liefkozend langs de
voelbare houtnerven. Waar haalden kun
stenaars de fantasie vandaan? Martela
ren en heiligen, ze lijken volkomen le
vensecht. De lijdende Christusfiguur
staat smartelijk geplaatst nabij een
beeld van de moedermaagd met een ge
lukzalige glimlach op het lieve gezicht.
Wat doet het er allemaal ook toe? Zijn
onbedoeld al die reliëfs en beeldengroe
pen geen geweldige afleiding geweest in
minder godsvruchtige ogenblikken? Ge
neraties kerkvolk hebben vast ook zo ge
fantaseerd over deze beelden, een hou
vast voor abstracte geloofspunten. Maar
vooruit nu. Het is waarachtig het juiste
moment niet voor dagdromerij. Wat
koopt een mens ervoor? Kinderachtige
hersenspinsels zijn het. Er moet gewerkt
worden en weg dus met alle weemoe
dige overpeinzingen.
Eens kijken, waarover viel zoal iets te be
richten? Er gebeurt genoeg in een ge
meente die zich over een lengte van 18
kilometer uitstrekt op de oostelijke Rijn
oever. De plaatselijke bevolking, 17 000
zielen in getal, is gemakkelijk herkenbaar
tussen groepjes toeristen die al vroeg
oprukken. Een bejaarde baas priemt
krijgshaftig een wandelstok in onze rich
ting. Hollander zeker? In zijn jonge jaren
heeft hij net als z'n vader jaren gezwor
ven door de grensstreek: 'Als smid.
Overal leerde je wat. Dat was toen ge
bruikelijk onder ambachtslui. Wat jam
mer nou dat hij zijn broekriem niet
draagt vandaag. Zelf gemaakt van munt
stukken uit Holland en Zwitserland.' Een
dasspeld met daarop de beeltenis van de
jonge koningin Wilhelmina wordt vol
trots getoond: 'Dat is de rijkste vrouw
ter wereld is me verteld.'
We laten het maar zo. 'Prettige dag ver
der nog en tott siens!' Huisvrouwen
marcheren inmiddels met straffe tred
hun boodschappenlijstje bijeen, zich am
per tijd gunnend om de eerste slente
raars de gevraagde inlichtingen te ver
schaffen. Voor gezellige kletspraatjes
met de buurt is evenmin tijd. Een zuinig
knikje moet maar voldoende zijn. Het
ventje dat een stripverhaal lezend naar
school treuzelt, zal een uitzondering zijn.
De meeste leeftijdsgenootjes begeven
zich in ganzepas op weg, hun boekentas
als rugzak meesjouwend. Een cafébaas
zeult terrasmeubilair naar buiten. Hij
parkeert het in afwachting van de eerste
dagjesklanten vast uitnodigend op de
autovrije straat. Op ieder tafeltje wordt
pontificaal een standaard vol zoetjes ge
plaatst. De slankheidsapostelen wacht
zo te zien nog een lange strijd. Bij de
plaatselijke banken is al vroeg eenzelfde
bedrijvigheid waarneembaar. Maar ook
de middagpauze, zo blijkt bij een bezoek
aan de plaatselijke-Coöperatieve-
Volksbank, wordt nadrukkelijk in ere ge
houden. Van oorsprong een pure 'Ge-
nossenschaftsbank', bestaat nu zelfs het
verplichte lidmaatschap voor kredietne
mers al niet meer. De belastingvoorde
len die het systeem voor de bank mee
bracht, werden afgeschaft Het bank-
bestuur bestaat uit twee personeelsle
den van de bank en twee vertegenwoor
digers van de leden. Wat bij binnen
komst in de bankhal onmiddellijk opvalt
is het gemis aan reclamemateriaal voor
vakantiereizen. Als een soort dienstbe
toon worden klanten jaarlijks wel in de
gelegenheid gesteld een bepaald arran
gement te boeken. De omliggende kerk
dorpen zijn wat de Volksbank betreft
aangewezen op twee bijkantoren die
Xanten exploiteert: een is er 's morgens
geopend, het andere wordt 's middags
door dezelfde mensen geleid. Contacten
met Holland bestaan nauwelijks. Daar
zouden de Volksbankcollega's in plaat
sen als Goch, Kleef en Straelen veel be
ter een boekje over open kunnen doen,
veronderstelt onze zegsman.
Was het de bedoeling vooral op zoek te
gaan naar aspecten die de relaties tus
sen Xanten en Nederland aangaven?
Herr Van Bebber, als 'custos' verbonden
aan de Xantense parochiekerk herhaalt
de vraag met de gewichtige ernst die
van hem als wetenschapper mag wor
den verwacht. Hij bedient vervolgens de
COMMERZBANK
Die Barik a" Huei
DanVit Ihre Kinder
nicht aut der Strafte groft werden