dank afgenomen. Voorbij was opeens de
tijd dat er wel negen of tien advocaten
bureau hielden in de stad. Ze zochten el
ders een goed heenkomen, ofschoon het
werkgebied van het plaatselijke kanton
gerecht toch altijd nog reikt van Bemmel
tot helemaal in Gorinchem. Daar veran
dert de rechtlijnigheid waarmee de oor
spronkelijke eenheid van dit gebied door
de wegenbouwers bruut is opgedeeld
niets aan.
Verschraling was het onherroepelijke
gevolg van de uittocht, klaagt de bevol
kingsgroep die met weemoed terugblikt
op het verrukkelijke Tiel van weleer. Als
of het allemaal nog niet genoeg is, illu
streert ze de achteruitgang aan de hand
van nog een ander voorbeeld. Eens telde
de stad 5 notariskantoren, thans niet
meer dan twee. Bij alle ellende leek het
even of de Tweede Wereldoorlog zou
zorgen voor nieuwe impulsen. Na hun
pijnlijke nederlaag in de Slag bij Arnhem
wensten de bevelvoerders van de opruk
kende geallieerde legers geen nodeloos
risico meer te lopen, leder vermoeden
van Duitse weerstand werd voor de ze
kerheid meteen maar platgegooid. Het
centrum van Tiel met zijn wirwar van
kleine bedrijfjes ontkwam niet aan de
moordende bombardementen. Tonnen
afvalmateriaal werden er afgevoerd met
bestemming Zeeland. Bij het dijkherstel
kwam alles van pas. In Tiel kregen de
planologen hun kans. Gemeten naar he
dendaagse inzichten en normen lieten ze
nogal wat kansen onbenut.
Hoe kon anders een chemisch bedrijf,
gespecialiseerd in vervaardiging van
landbouwgif, gehandhaafd blijven in een
omgeving waar meer en meer bebou
wing verrees? Minstens een keer vorm
de het bedrijf Verdugt aanleiding tot na
tionale paniek. Er woedden op het be
drijfsterrein mysterieuze branden. Eens
ontsnapte een geheimzinnig wit poeder
met als gevolg dat het aangrenzende
kerkhof onder een laag stof werd bedol
ven. Een volgende calamiteit ging ge
paard met de ontbladering van bomen.
Ondanks verscherpte veiligheidsmaatre
gelen en hinderwetseisen bleven onvoor
ziene gebeurtenissen voorkomen. Aan
het uiteindelijke bericht over sluiting van
het bedrijf ging veel touwtrekkerij voor
af. Ook dat nog. Alsof de recente ge
biedsuitbreiding nog niet genoeg narig
heid veroorzaakte. Nadat in de jaren vijf
tig Tiel en Zoelen vrijwel geruisloos de
gemeente Wadenoyen opslokten, het
geen Tiel o.m. het dorp Drumpt oplever
de, heeft met ingang van 1978 ook de ge
meente Zoelen het loodje moeten leg
gen. Jarenlang zijn er acties gehouden,
hearings, noem maar op. Na het voor
gaande gepriegel zou nu alles eens goed
recht getrokken worden. Tiel zou zich
over het grondgebied van heel Zoelen
ontfermen. Maar toen in de Tweede Ka
mer puntje bij paaltje kwam, werd een
flink stuk Zoelen toegewezen aan de ge-
^.U meente Buren. In de traditionele banden
van die plaats met het koninklijk huis
werd voldoende aanleiding gezien die
gemeente te handhaven door ze wat uit
te bouwen. Het nam niet weg dat Tiel er
>A,Qor hplpalH vanaf l^/wam Mon imr-
beeldt zich dat alle voorgaande overleg
niets heeft uitgehaald. Droefenis alom
dus te Tiel na de bekendmaking van het
bericht dat men het denkbeeld van een
uit flinke gemeenten bestaande
West-Betuwe wel kon vergeten. Uit
spraken als 'koehandel', 'Er is ons een
kunstje geflikt' en 'De kaartjes waren
lang tevoren al geschud' kenschetsen
wel zo ongeveer de stemming.
Zo is er altijd wat. Neem nou aan de
noordrand van Tiel het industrieterrein.
Nu pas komt er aardig schot in, maar het
heeft jaren geduurd alvorens het be
drijfsleven doordrongen raakte van de
mogelijkheden. Nog altijd ligt er zestig
hectaren bedrijfsterrein in een landelijke
omgeving te wachten op gegadigden.
De laatste tijd zijn het voornamelijk han
dels- en distributiebedrijven die er neer
strijken. De producerende sector laat
nog verstek gaan, met uitzondering dan
weliswaar van een aanzienlijke glasfa
briek. Het trage verloop van het industri
alisatieproces heeft enkele jaren geleden
in kringen van het gemeentebestuur de
vraag doen rijzen of het niet verstandig
zou zijn ook faciliteiten te scheppen voor
de dienstverlenende sector. Kantoorge
bouwen zouden er komen ten einde een
uittocht te verhinderen van jongelui met
administratieve opleidingen. De vesti
ging van het in bankkringen overbeken
de bureau kredietregistratie is een voor
beeld van het streven naar werkgelegen
heid buiten de industriële sfeer. Aan de
oprichting van het BKR in 1965 ging een
intensieve en nauwgezette voorberei
ding vooraf. De studiecommissie die zich
boog over de problematiek had 4,5 jaar
nodig om te komen tot een eindconclu
sie waarin ze de oprichting bepleitte van
een onafhankelijke instelling die objec
tief en onder de strengste geheimhou
ding ten behoeve van allerlei aangeslo
ten kredietgevers bijhoudt wat er per
hoofd van de bevolking aan kredieten
'loopt'. Het verstrekken en uitwisselen
van gegevens zou de verenigde krediet
gevers een inzicht moeten verschaffen in
de financiële positie van aspirant-leners,
ter voorkoming van ontsporingen. De
deelnemende instellingen zijn: voor
schotbanken, financieringsmaatschap
pijen, handelsbanken, coöperatieve ban
ken, spaarbanken en gemeentelijke kre
dietbanken. Ruim honderd mensen zijn
er momenteel werkzaam bij het BKR. De
groeiende betekenis van het bureau
spreekt uit het getal der informatie-aan
vragen. Dagen dat er 10 000 'toetsingen'
behandeld moeten worden zijn al geen
uitzondering meer. In 1977 vonden ruim
2 miljoen toetsingen plaats. Er is een
ontwikkeling merkbaar waarbij de aan
gesloten deelnemers niet meer telefo
nisch of schriftelijk kredietgegevens op
vragen, maar gebruik maken van de te
lex. Niet alleen levert deze methode snel
een uitslag op maar de gegevens staan
gelijktijdig zwart op wit. Het zal niet lang
meer duren of de automatisering bij het
BKR is zover doorgevoerd dat alle inko
mende toetsingstelexen automatisch af
gehandeld kunnen worden. In totaal ko
men er dan 96 lijnen beschikbaar voor
hpt in- Pn nitnaanrl telewerkeer
m
De ligging van Tiel in aanmerking geno
men, valt het stagnerende industrialisa
tieproces moeilijk te verklaren. Aan snel
le verbindingen geen gebrek. Naast de
weg is er altijd het water nog. Bij het in
dustrieterrein van Tiel kunnen schepen
vanaf de Waal richting Wijk bij Duurste
de en het Amsterdam-Rijnkanaal koer
sen. Automobilisten letten als ze passe
ren nauwelijks op de bedrijvigheid die
zich afspeelt op de vaarweg onder hen.
Vijftien waterstaatsmannen zorgen dat
de scheepvaart continu doorgang vindt.
Met het oog op de duwvaart heeft de
Bernhardsluis enkele jaren geleden een
uitbreiding ondergaan. De nieuwe schut-
kolk met de 4 markante torens meet 260
meter bij een breedte van 24 meter. Het
betekent dat convooien van 4 duwbak
ken nu voortaan in hun geheel en zonder
oponthoud verwerkt kunnen worden. Ul
tramoderne pompen overbruggen in re
cordtijd het waterverschil tussen kanaal
en rivier dat hier soms minder dan een
meter bedraagt maar ook wel eens vier
meter. Sluismeester Jacob Oepkes licht
toe hoe groot de belangen zijn die er in
de moderne scheepvaart op het spel
staan. 'Toen ik hier in 1952 begon deed
