Eenzaam
met Kerst?
PIT
m HET SPIONNETJE
Kerstmis is een familiefeest. Dat vier je
met man en kinderen of met je ouders. Als
je zelfstandig woont dan ga je met de Kerst
'naar huis' en je geniet van elkaar, van lek
ker eten en van de versierde boom. Dat is
de gewoonste zaak van de wereld.
Dat was heel gewoon tot het moment dat je
je realiseert dat er geen 'naar huis' meer is.
Je ouders zijn overleden, je bent weduwe
of weduwnaar, gescheiden of nooit ge
trouwd en de vraag 'waar ga ik heen met
Kerstmis' staat levensgroot voor je.
Wat doe je dan? Toch maar naar je broer
en zijn vrouw? Ze hebben er immers op
gezinspeeld? Maar ze hebben hun eigen
gezin en zij en hun kinderen zitten niet op
jou te wachten. Je vriendin vragen met de
kerstdagen? Maar die heeft haar ouders
nog. Nee, ze komt vast niet. Wat moet je
aan met die vrije dagen, alleen?
Alleen wonen levert meestal geen proble
men op, maar met de kerstdagen is 'één al
leen' opeens een moeilijke zaak. Dan ben je
opeens zielig. Je staat in de kamer en hoort
de stilte dwars door de radiomuziek heen.
Je kijkt naar dat akelig-kleine kerstboom
pje en je denkt aan vroeger. De tranen lo
pen al over je wangen. Weetje nog hoe fijn
het was? Allemaal bij elkaar. Waar is die
tijd gebleven?
De vorige week heb ik met iemand ge
praat, die ook door deze periode heenge
gaan is. Nu een alleenstaande werkende
vrouw, toen een kind uit een hecht gezin,
waar de kerstdagen het hoogtepunt van het
jaar waren. Kleurige ballen, veel kaarsen,
de hele familie rond een prachtig gedekte
tafel.
Haar ouders zijn kort na elkaar overleden.
Met haar ene broer is de verhouding niet
zo best meer, de andere gaat altijd met zijn
gezin naar de wintersport en haar zus is
met man en jonge kinderen naar Canada
geëmigreerd. Gewoon in het dagelijks le
ven voelt ze zich niet eenzaam. Ze heeft
nogal wat niet al te intieme vrienden, een
prettige baan en een zeer behoorlijk salaris.
'Die eerste Kerstmis dat ik alleen was heb
ik tranen met tuiten gehuild,' vertelt ze, 'ik
heb zoveel gehuild dat ik verging van de
hoofdpijn en ziek mijn bed ben ingedoken.
Die Kerstmis was totaal naar de knoppen
en ik was zielsdankbaar toen het voorbij
was. Maar daarna heb ik mijzelf eens aan
mijn haar overeind getrokken. Goed, ik
V
Mien
Holthuizen
was alleen, maar was het nu beslist nodig
om zo ongeveer in mijn tranen te verdrin
ken?'
Ze ging na wat er voor mogelijkheden voor
haar waren. Het volgende jaar boekte ze
een wintersportvakantie. Ze verdiende toen
nog niet zo veel en twee vakanties per jaar
waren te duur, dus bleef ze in de zomer
thuis, trok er per fiets op uit en een paar
dagen voor Kerst vertrok ze naar de
sneeuw. Ze had daar al gauw contact met
andere wintersporters en het kerstdiner in
het berghotelletje was erg gezellig.
Het jaar daarop ging ze naar Spanje en
vond aansluiting bij een alleenstaande, juist
gescheiden man en een mevrouw, die kort
tevoren weduwe was geworden. Met z'n
drietjes hadden ze het gezellig en hun con
tact biedt mogelijkheden voor kerstvierin
gen in de toekomst.
'Als je voor zo'n buitenlandse kerstvakan
tie kiest, moet je wel vroeg bespreken.' zegt
ze, 'voor alleenstaanden, die dat dit jaar
niet gedaan hebben, is het nu natuurlijk te
laat, maar waarom niet alvast plannen ge
maakt voor het volgend jaar om dan heel
vroeg te kunnen boeken.'
Het jaar, dat ze besloot om Kerst alleen in
haar flatje te vieren, vond ze toch wel weer
moeilijk. Een vriendin zou komen logeren,
maar liet weten dat ze toch liever met fami
lie naar Israël zou gaan. Ze zei toen tegen
zichzelf dat het onzin was zich juist met
die kerstdagen eenzaam te voelen. Ze ver
sierde het huis, verzorgde een kerstdinertje
voor zichzelf en haalde wat goede boeken,
tijdschriften en grammofoonplaten in huis.
Maar het was toch niet zo'n succes.
'Het jaar daarop heb ik een tafeltje in een
restaurant besproken. Goed, ik was daar
óók alleen, maar ik had toch de gezellig
heid van veel mensen in één ruimte. Ze ke
ken eerst wel even naar die vrouw alleen
aan dat hoektafeltje, maar ze waren al
gauw uitgekeken.'
Ze heeft er wel eens over gedacht op zoek
te gaan naar anderen, die alleen zijn met de
kerstdagen want ze heeft allang ontdekt
dat er heel wat meer zijn dan je zo denken
zou. 'Toch lijkt me dat een erg geforceerde
toestand.' vindt ze, 'zo van: bent u ook al
leen. zullen we samen Kerstmis vieren?
Nee, dat zie ik niet zo zitten.'
Natuurlijk kuh je iemand vragen, die echt
zielig alleen is. In haar buurt woont een
oude dame, voor wie de kerstdagen geen
feestdagen zijn. Maar hoe zou je je voelen
als je uit medelijden werd uitgenodigd?
Dat lijkt afschuwelijk.
Wie actief wil zijn in die dagen kan alle
eenzaamheid volledig vergeten door werk
kracht. feestvreugde en goede humeur aan
te bieden bij het organiseren van een
'Kerst-in' in de eigen woonplaats. Dat
heeft ze vorig jaar gedaan.
En dan vertelt ze van die 'Kerst in', waar
voor ze gevraagd werd. Ze had er eerst
hartelijk om gelachen. 'Nee, dat is echt
niks voor mij, hoor,' had ze gezegd, 'dat
kunnen jullie wel vergeten.' Maar om niet
al te onverschillig te lijken was ze toch eens
gaan kijken en ze was meteen gebleven. Er
was werk genoeg en het woord eenzaam
heid kwam die Kerst niet meer in haar
hoofd op.
Spelletjes met de kinderen, meehelpen om
voor de maaltijd te zorgen, zo maar wat
praten met mensen die een beetje belang
stelling en medeleven best gebruiken kon
den.
'Volgend jaar doe ik het misschien weer
anders,' zegt ze peinzend. 'Ik heb de laatste
tijd een erg leuk contact met een paar kin
deren in een kindertehuis. Ze zien hun ou
ders heel weinig en blijven de feestdagen in
het tehuis. Het is daar dan ook niet zo ge
zellig want de andere kinderen en een' deel
van het personeel zijn naar huis. Waarom
zullen die al wat grotere kinderen en ik het
elkaar niet gezellig maken? Misschien kun
nen we er een echt feest van maken en ont
dekken dat niemand eenzaam behoeft te
zijn als je dat niet wilt. Soms denk ik wel
eens dat eenzaamheid ook een keuze is. De
verkeerde