Nederland
loopt warm voor de sauna
Stoom afblazen in de sauna: nu ook thuis
De sauna maakt een zegetocht door ons
land. De meeste steden beschikken over
een aantal openbare sauna's. En het zal
niet lang meer duren of elk dorp van enige
betekenis heeft een inrichting waar vaste
klanten wekelijks gaan genieten van een
nieuwe en gezonde vorm van vrijetijdsbe
steding: een paar uurtjes stoom afblazen
tijdens een saunabezoek.
De heilzame uitwerking van een saunabad
op lichaam en geest is al vele malen in even
zovele toonaarden bezongen. Wij zullen
ons daar niet aan bezondigen. Want net als
al die andere beschrijvingen zou ook deze
niet overtuigend genoeg zijn. Over de ge
neugten van een sauna moet je niet lezen,
die moet je lichamelijk en geestelijk onder
gaan.
De laatste jaren doen vele duizenden Ne
derlanders dat al. En hun aantal groeit met
de dag. De mond-tot-mond-reclame is hier
van onschatbare betekenis. Kantoormeis
jes. monteurs, vertegenwoordigers, typis
tes, bouwvakkers, studenten, zakenlieden -
zij maken ieder in eigen kring hun kennis
sen enthousiast voor een wekelijkse bad-
cyclus, waarin zij genieten van de geheim
zinnige krachten van het oude spel met
warmte, lucht en water.
Paleis Soestdijk
Talloze prominente Nederlanders rekenen
zich tot de vrienden van de sauna. Prins
r>11
Paleis Soestdijk. De commissaris van de
Koningin in Gelderland, mr. Geertsema, is
een enthousiast saunaganger. Ex-kamerlid
Sef Imkamp eveneens. Die zegt: 'Ik leidde
jarenlang een zittend leven. Ik zat dagelijks
vele uren in bedompte vergaderlokalen.
Wat je ook eet of drinkt: je krijgt wekelijks
vele voor je lichaam wezensvreemde stof
fen binnen. Die moeten eruit. In de sauna
gebeurt dat. Daar wordt de wisselwerking
tussen geest en lichaam hersteld. Je gaat
vele dingen relativeren. Ik zou er voor zijn
als bedrijfsmanagers of ambtenaren hun
vergaderingen in sauna's zouden gaan hou
den.
Na een langdurige vergadering ben ik meer
dood dan levend. Dan moet ik wel een half
uur wandelen voor ik weer bij de tijd ben.
Maar als ik in de sauna ben geweest, hoor
ik bij de eerste stap buiten de vogels flui
ten, zie ik mezen en vinken vliegen, zie ik
elke mooie meid die langs komt.' Aldus de
heer Imkamp, die tien jaar geleden de offi
ciële opening verrichtte van een der groot
ste (en gemeentelijke) sauna's in ons land -
die aan de Mauritskade in Den Haag.
Huissauna's
Het aantal openbare sauna's neemt met de
week toe en daarmee ook het aantal bezoe
kers. Elke exploitant valt het bovendien op,
dat vooral jonge mensen met graagte deze
Maar net als in Duitsland - alleen een jaar
of vijf later - is nu ook in ons land een
nieuwe ontwikkeling te bespeuren: de huis
sauna raakt steeds meer in. Enkele jaren
geleden was dat nog het exclusieve bezit
van de rijkaards. Geldgoochelaar Maup
Caransa heeft er al enkele jaren een in zijn
riante woning. Bierkoning Freddy Heine-
ken heeft ook een privé-sauna. Maar om
dat hij last kreeg van nierstenen kan hij er
geen frequent gebruik van maken.
Anton Geesink daarentegen zit zeker drie
maal per week in een hitte van zo'n 110
graden Celsius en dan tweemaal een half
uur lang (wat overigens volgens een recent
onderzoek zowel wat duur als hitte betreft
te veel schijnt te zijn), in de sauna, in zijn
sportschool of in die bij zijn boerderij in de
Betuwe, waar hij in de tuin eigenhandig
een sauna heeft gebouwd. Topsporters
hebben de sauna trouwens al jaren geleden
ontdekt. Het KNVB-centrum in Zeist kan
zich beroemen op een aantal schitterende
kabines. Ajax en Feyenoord vormen trou
we sauna-teams. Topschaatsers gaan er
ook graag gezamenlijk heen.
Geen statussymbool meer
Na al deze illustere voorgangers ontdekt
nu ook de wat eenvoudiger Nederlander de
voordelen van een privé-sauna. De verko
pers daarvan beweren dat het statusverho
gende element van zo'n bezit al is verloren.
Zij zeggen dat daarvoor al te veel gezinnen
de beschikking hebben over een eigen,
naar Finse maatstaven ingerichte sauna.
Wie graag wil, vindt volgens hen altijd wel
een plaatsje - in de kelder, de schuur, de
garage, de badkamer of op zolder. En wie
een tuin heeft, kan voor enkele duizenden
guldens een compleet ingericht en rustiek
aandoend Fins saunahuisje kopen.
Dankzij de groei van het aantal privé-sau-
na's, is in veel gezinnen het wekelijks sau
nabad een waar familiefestijn geworden.
Want voor het gebruik van de sauna zijn
geen leeftijdsgrenzen te stellen. Zowel zui
gelingen als grootouders kunnen er gebruik
van maken - zoals iedereen tijdens een be
zoek aan Finland snel zal ontdekken. De
kleintjes zitten dan op de onderste banken,
waar de temperatuur niet zo hoog is. Zij
vinden het heerlijk en knoeien er een beetje
met water.
Eenvoudige regels
Buitenstaanders kijken nogal op tegen het
ritueel, waarvan zij denken dat dat voor
saunagebruik is voorgeschreven. Maar er
zijn helemaal geen voorschriften. Voor het
gebruik van een sauna geldt: wat goed is
voor de moeder, is nog niet altijd goed voor
de dochter. In een sauna mag iedereen
doen wat hij het prettigste vindt, mits hij
zich maar houdt aan enkele eenvoudige
grondregels, die iedere saunabeheerder u
bij uw eerste bezoek graag zal bijbrengen.
Als u dan een enthousiast saunaganger
bent geworden, komt u er misschien ook
wel toe om in uw tuin of in uw huis een ei
gen sauna in te richten. Bent u klein be
huisd, dan kunt u zich tevreden stellen met
een kleine zitkabine. Die kost, compleet
met elektrische kachel, om en nabij de
tweeduizend gulden. Er zijn ook bouwpak
ketten voor handige doe-het-zelvers op de
rn"rl,f
