School daarin misschien de
verklaring waarom Thérèse en
haar begeleiders, verenigd in het
trio Nico van der Linden jr. zich zo
in hun element voelden tijdens de
Proms
Zou de zaal het ook als zodanig
ervaren
Vandaar die gretigheid waarmee
de mensen juist in de Kersttijd
allerlei uitvoeringen bezoeken?
Of zulke muziekuitvoeringen
werkelijk iets losmaken bij mensen
die behoren tot een volk dat
cultuurgevoelig is als betonplaten?
Voor hem hoeft er dus niet uit alle
macht een ontmoeting te worden
bewerkstelligd tussen het grote
publiek en het klassieke
concertgebeuren
Zal dat toch geen vrome wens
blijven Is er effect op termijn
waar ik echt gelukkig mee ben en blij
kens de reacties verging het ook de luis
teraars zo. Toch blijft blijft het voor mij
altijd maar één facet van mijn artistieke
mogelijkheden. Het theaterwerk is toch
completer en zal daarom hoofdzaak blij
ven
Thérèse: 'Je kon eens met groot orkest
iets doen, heel fijn. Die gelegenheid doet
zich niet alle dagen voor dus grijp je zo'n
buitenkans. Maar als tegenstelling stop
je tussen dat muzikale geweld toch ook
eens een enkel teer liedje dat daardoor
extra tot z'n recht komt. Afwisseling is
de grap eigenlijk. Zo'n tekst als 'Tussen
acht en half negen', dat liedje over die
jongens en meisjes op het schoolplein
van het leven, krijgt zo extra nadruk. Je
merkt het aan de reacties, absoluut. Ook
bij mensenmenigten van zulke omvang.
Dat is toch heel wat anders dan werken
in een dooie studio. Wat er achteraf mee
gebeuren gaat, weet je nooit. Eerlijk, die
bühne is mijn ziel en zaligheid. Je hebt
telkens weer het gevoel dat toch iedere
avond een happening kan worden.'
Thérèse: 'Volgens mij wel. Daarin
schuilt het kardinale verschil met de te
levisie. In een zaal zie je mensen breed
uit lachen. Als dat zo massaal gebeurt,
gaat daar onherroepelijk een zekere wis
selwerking van uit. Dat kan onmogelijk
bij het instrument TV. Sfeer komt via de
buis niet in de huiskamer over. Mensen
zijn ook veel te gauw afgeleid thuis. Nee,
televisie zonder publiek schiet tekort.
Het is net als de strijkbout, de grill of het
gasfornuis een apparaat. Meer niet. Heb
jij ooit gehoord over een televisie-uitzen
ding die mensen jarenlang bijblijft? Nou
dan. Het komt, geloof ik, ook doordat de
mensen geen moeite hoeven te doen om
een televisieprogramma te bekijken. Bij
een voorstelling ligt dat anders. Er moet
een babysit in huis komen. Vrouwen la
ten wat aan hun haar doen; ze gaan 'uit',
je kent dat wel. Men staat meer 'open'
voor indrukken.
Thérèse: 'Kerstmis heeft onmiskenbaar
iets van: Kom, we slaan de handen in
een. Ik heb daar geen bezwaar tegen, in
het geheel niet. Ook niet om met mijn
optreden een steentje bij te dragen aan
de stemming van die mensen, die sfeer
van welbehagen. Ik vind het zelfs uitge
sproken leuk om met Kerst te werken.
Mensen hebben het ook wel nodig, dat
Kerstfeest. Een heel goed feest als je het
mij vraagt. Ik zou het erg jammer vinden
als we dat los lieten. Een tijd van bezin
ning. We zouden het met z'n allen jaar
lijks eens wat vaker moeten doen, dat
wel. Alleen vind ik het jammer dat men
sen die alleen zijn zich dikwijls met
Kerstmis zo extra alleen, en daardoor
ongelukkig voelen. Dat wordt door de
publiciteitsmedia nog eens aangedikt.
Men suggereert dat een Kerstfeest al
leen geslaagd is in gezelschap van ande
ren, vrienden of kennissen.
Je helpt die mensen juist veel meer door
ze erop te wijzen dat een gelukkig en te
vreden gevoel van binnen niet afhanke
lijk moet zijn van anderen. Het is beter te
proberen om eerst wat geluk in jezelf te
vinden, dan kun je dat weer aan anderen
doorgeven.
Net als Thérèse Steinmetz, krijgt ook
Louis van Dijk het even te kwaad bij de
aanvang van zijn terugblik op de cyclus
Prom-concerten.
Louis: 'Moet je eens goed luisteren.
Voor mij bestaan er maar twee soorten
muziek: goede en slechte. Maar ik weet
wel, de Nederlandse etiketteermachine
is goed geolied en blijft tegenwoordig
ook nog uitstekend werken. Klassiek en
populair- je mag die dingen nooit door
elkaar halen. Je kunt zoiets hier niet on
gestraft doen. Wat ons dus ook prompt
werd verweten, is dat we er een alle
gaartje van hebben gemaakt met ons
programma. Een ratjetoe. Maar volgens
mij is dat nou net de grote kracht. Ik heb
er behoefte aan dat nu eens even heel
nadrukkelijk te kwijten. Een optreden van
Jules, pal na Mozart. Waarom kan dat
niet? Bernstein, ja. Die wel. Hij doet al
jaren niets anders. Dan durft niemand
wat te zeggen. Wij speelden ons pro
gramma niet om op te voeden maar om
aan te tonen dat die uitersten kunnen.'
Louis: 'Hou toch op met dat hoogdra
vende gepraat. Het bedrijven van apos-
tolaatswerk via de Proms gaat me echt
te ver. Als het al zo nodig zou moeten,
dat klassieke genieten Cultuur via de
haringkar verkopen zeker. Naast een
Chopin blijven vader Abraham en ande
ren heus wel bestaan hoor. Spreiding
van kennis en macht, daar heb je nog
zo'n mooie kreet. Kan niet. Bestaat niet.
Gaat niet. Geklets. Volgens mij dan. Pre
cies zo met mensendienaarzo'nPromko-
men. Die willen gewoon een avondje uit.
Basta. Ze maken, en dat is meegeno
men, eens kennis met een symfonie
orkest en de muziek die het speelt. Velen
menen ten onrechte dat die alleen voor
kenners genietbaar is en besteed is aan
mensen voor wie het concertbezoek tot
het leefpatroon behoort. Nou, in het gen
re dat doorgaat voor klassiek, zit genoeg
waarvoor meer mensen oor hebben dan
het selecte clubje concertgangers. Dat
wilden we aantonen met de Proms.'
Louis: 'Muzikaal genot heeft iedereen.
Een vent die geen wijs kan houden is rit
misch misschien fenomenaal ontwik
keld. Dan is hij toch zeker muzikaal, le
der kind danst; het beste bewijs voor
mijn stelling. Je hebt muzikaliteit in alle
denkbare graderingen. Laatst ging ik
naar een concert van Mystislav Rostro-
powich. Om aan te vegen ben ik dan ge
woonlijk na afloop van zulk een evene-
