cWIE ALS SMALBIL
GEBODEN IS -
Goedkope oplossing voor hinderlijke
achternaam nauwelijks in trek
XXut
Ene meneer Kippenbroek heet voortaan
Hoenveld en de familie Piel staat nu als
Elpenhof te boek. Dat kan tegenwoordig
voor slechts 25,-. Toch hebben in het
afgelopen jaar maar weinig dragers van
hinderlijke namen van deze goedkope
gelegenheid gebruik gemaakt.
Waar blijven de Sukkels, de Smalbillen
of de Poepaards?
Als Barend Servet zijn show anderhalve
eeuw eerder had kunnen vertonen, zou
er waarschijnlijk heel wat minder vaak
'boeh' en 'bah' zijn geroepen. Want veel
van onze voorvaderen waren verzot op
zgn. 'onderbroekenlol'. Zij zagen er dan
ook geen been in, om - toen Napoleon
gelastte dat ieder gezinshoofd een ach
ternaam moest hebben - allerlei mal
lotigheid te verzinnen. Sindsdien dragen
nu nog honderden mensen in ons land
namen als: Bloot, Geilman, Kippen
broek, Luis, Poepaard, Platvoet, Smal-
bil, Scheefhals, Sukkel, Tietjes, Uytde-
broek, Wijfje of Zomerplaag.
Moet het nageslacht lijden onder de
grapjasserij van een voorvader uit de
Napoleontische tijd? 'Nee,' meende onze
overheid en al te zeer geplaagde land
genoten werden in de gelegenheid ge
steld hun Smalbil of Kippenbroek in te
ruilen tegen een wat welluidender naam.
Daarvoor moest dan wel het fikse be
drag van f 500- ('zegelrecht') worden
betaald.
Dat vonden sommigen toch te duur en in
de families Piel, Blote, Grizel, Dolle en
Poepjes kwamen slimmerikken op het
idee om de naam gewoon iets anders uit
te spreken, en daar de mensen bij te hel
pen door een aksent te plaatsen. Zo ont
stonden sjieker klinkende namen als
Piël, Blöte, Grizèl, Dollé en Poëpjes.
Niet iedereen vond zo'n goedkope op
lossing. De Arnhemse architect Rot
huizen moest f 500,- neertellen om
voortaan Rotshuizen onder zijn woning
ontwerpen te kunnen schrijven. Ook de
Nijmeegse politiecommissaris mr. W.
Prick, die last van zijn naam had op bui
tenlandse congressen (Prick is een En
gels schuttingwoord), had dit bedrag er
voor over om Perrick te mogen heten.
Maar - meende onze overheid - geld
zou hier geen rol mogen spelen.
Iedereen moest de gelegenheid worden
geboden om van een hinderlijke achter
naam af te komen. Onverschillig of dat
nu een lachwekkende dan wel een (te)
veel voorkomende naam (Jansen, De
Vries, De Jong, enz.) betrof. Sinds 1
januari '72 kan men tegen betaling van
slechts f 25,- z'n naam laten veranderen.
Ene meneer Kippenbroek maakte daar
prompt gebruik van en heet nu Hoen
veld. De familie Piel werd Elpenhof en
in het paspoort van een meneer De Vries
staat nu Van Rieshout.
Maar de verwachte stormloop bleef uit.
H Oppen eer
P SMM-Bh-