Fietspolitie
18
Sterretjes
- m* -~r
Het zal ook wel te maken hebben
met de dingen die een man als An-
dries van der Veen zo aanspreken.
Hij heeft al ruimschoots 'de zeven
tientjes' gehad in zijn leven, maar
nog dagelijks is de voddenboer met
zijn (motor)bakfiets op pad in Fra-
neker en omgeving. Het handelen zit
hem in het bloed, maar het is mooi
meegenomen dat hij het kan doen
in een omgeving waar de mensen
elkaar tenminste nog 'morgen en
avond zeggen' of zich op het stand
punt stellen 'Wie niet ken binnen
komen, blijft maar buiten staan'.
Het heeft de lompenkoopman altijd
bijzonder aangesproken op zijn
avontuurlijke zwerftochten langs af
gelegen boerderijen.
Eindeloos kun je over dit thema des
gewenst ook praten met Kor Boot,
voor Franeker de politie in persoon.
Bij voorkeur per fiets maakt hij zijn
rondes. De auto is maar niks, vindt
deze wachtmeester I. 'In een kwartier
tje ben je heel de stad om. Wat zegt
dat nou nog?' Overal waar hij zich in
het straatbeeld vertoont wordt er van
alle kanten uitbundig gegroet. Voor
bijgangers steken hun hand op. De
ene grap volgt op de andere. Een
actieve rol in het gemeenschapsleven
belemmert hem niet in het minst bij
de uitoefening van zijn taak. 'Je hoort
er hier bij als politieman. Een ver
lichtingscontrole na afloop van de
voetbaltraining, dat neemt Franeker
sportief op, al is de man die ze uit
voert nou toevallig ook bestuurslid
van hun vereniging.' ledereen kent
politie Boot. In zijn huiskamer hangen
zeldzame kievitseieren. Ze vertonen
vorm- of kleurafwijkingen zoals een
gespikkelde bovenkant. Natuurvrien
denzijn hier kind aan huis. Er is een
uitstekend samenspel met de boeren.
Zodra ze het gras gaan maaien waar
schuwen ze politie Boot die op zijn
beurt weer zorgt dat leden van de
actieve vogelwacht (meer dan 1300
leden in Franeker) stokken zetten op
plaatsen waar vogels nestelen. 'De
enige methode om vogels te sparen.
Sommige broedende vogels als de
grutto vliegen niet eens op bij de
nadering van zo'n maaier. Maar met
markeren mag je ook niet te vroeg
zijn want anders speel je de roofzuch
tige roeken maar in de kaart.'
Als rechercheur Bokma ('gelukkig is
die naam niet blijven voortbestaan in
de volksmond') vervulde wacht
meester Boot zowaar nog een hoofd
rol in 'De man zonder gezicht', een he
lemaal in Franeker gesitueerde po
litieroman. Trinus Riemersma ('on
derwijzer in Herbayum, hier 3 kilo
meter uit') schreef de beklemmende
thriller waarvoor vanzelfsprekend in
Franeker een geweldige belangstel
ling bestond. Heel de stad werd erin
beschreven. Men herkende straten,
mensen en situaties ogenblikkelijk,
ofschoon de eigenlijke handeling lou
ter berustte op fantasie. Het verhaal
van de psychopatische figuur die met
tenland tekst en uitleg over ons pla
netenstelsel in een gerestaureerd
pandje naast het huidige hoofdkan
toor van de Rabobank. Precies op
schaal bootste wolkammer Eise
Eisinga in de huiskamerzoldering de
diverse planeten en hun kringloop
rond de zon na om daarmee aan te
tonen dat de wereld heus niet zou
vergaan zoals in zijn tijd werd voor
speld bij een merkwaardige samen
loop van enkele planeten. Eisinga,
weergaloos knap op het gebied van
de wiskunde, besloot de onkunde
onder de bevolking te bestrijden en
een einde te maken aan haar paniek
reacties. Zeven jaar lang kostte het
hem al zijn vrije tijd, maar het resul
taat vervult rondleider Harke Terpstra
heden ten dage nog steeds met het
diepste ontzag: 'Dag dames, heren.
We zijn zojuist begonnen, maar komt
u verder ja. Even denken om het op
stapje graag en om de balken boven.
Het gebeurt anders wel dat bezoe
kers meer sterretjes zien dan de
zijn angstaanjagend witte masker
gaatgluren en moorden is zoals de
overige boeken van de auteur niet
geschreven in het 'stadsfries' waar
van men zich te Franeker bedient en
waarbij de oplettende buitenstaan
der tenminste niet meteen al het
spoor bijster raakt. Riemersma han
teert een spelling van eigen makelij
die aansluit bij de uitspraak. Mensen
die geen Fries kennen hebben er
minder moeite mee dan de Friezen
zelf.
Het wordt tijd voor een bezoek aan
het planetarium, dat kunstwerk uit de
achttiende eeuw waaraan Franeker
wereldfaam ontleent. Op dus naar
Harke Terpstra, alias Harke Planeet.
Al 35 jaar lang geeft hij jaarlijks aan
25.000 bezoekers uit binnen- en bui
bedoeling is. Gaat u rustig zitten
allemaal. De vensterbank al vol? Dan
is hier de bedstee nog wel vrij waar
in Eisinga zoveel slapeloze nachten
moet hebben doorgebracht. Iets voor
de jongelui misschien? Ja hoor, ga
gerust uw gang. U ziet, gelijk in de
natuur kunnen ook langs dit plafond
de planeten zich ieder in hun eigen
tempo bewegen om de zon. De maker
heeft alles natuurgetrouw nage
bootst zodat ook de aarde in dit ver
trek zijn omloop rond de zon in een
jaar tijd volbrengt. Mercurius ge
raakt zoals u ziet in drie maanden al
om de zon. Jupiter daarentegen is
allerminst een hardloper hier. Wan
neer u over zes jaar terug komt heeft
hij pas weer de helft afgelegd van zijn
baan om de zon, maar vergeet niet,
een millimeter staat hier gelijk met
een miljoen kilometer in het wereld
ruim. U merkt wel, onze maanreisjes
