y
I
Waar komt de
teddybeer vandaan?
Vips op wielen
Wie maakte de eerste teddybeer? De
één beweert: het was in 1903 de toenter
tijd 30-jarige Margarete Steiff uit Gien-
gen an der Brenz in Duitsland, die in
datzelfde jaar op de Leipziger Messe
ook al een olifant van pluche had ge
presenteerd.
De ander zegt: Dat klopt helemaal niet,
want Morris Mitchum, een Russische
immigrant in de Verenigde Staten had
in 1902 al een beertje van stof gefabri
ceerd. Mitchum zag in de krant een teke
ning van president Theodore Roosevelt
die tijdens de jacht weigerde een klein
beertje dood te schieten. Mitchum
raakte zo verrukt door deze prent dat
hij het beest van pluche namaakte. Hij
zette de stoffen beer in de etalage van
zijn snoepwinkeltje in Brooklyn, waar
van na een paar uur de winkelbel bleef
klingelen. Iedereen wilde plotseling zo'n
grappig knuffelbeest. Sinds die tijd
naaide het echtpaar Mitchum alleen
bruine pluchebeertjes. Op een dag
schreef Mitchum de toenmalige presi
dent Roosevelt een brief waarin hij hem
om toestemming vroeg zijn beertje Ted
dy te noemen.
Roosevelt schreef terug: 'Ik geloof niet
dat mijn voornaam past bij een speel-
goedbeer, maar u mag hem wel gebrui
ken.' Mitchum deed het en zo was (vol
gens deze visie) de eerste teddybeer ont
staan. Na korte tijd stichtte Mitchum
zijn fabriek 'Ideal Toy Corp. of Ameri
ca', nu de grootste Amerikaanse speel
goedproducent.
Margarete Steiff werd evenmin arm
van haar speelgoeddieren, die nu ruim
zeventig jaar na de oprichting van de
Margarete Steiff GmbH in 670 uitvoe
ringen verkrijgbaar zijn in 35 landen.
Het bedrijf heeft twaalfhonderd man in
dienst om de stoffen dierentuin te on
derhouden en natuurlijk uit te breiden.
Inmiddels zijn vele miljoenen teddy
beren vervaardigd die door zowel kinde
ren als volwassenen teder worden ge
koesterd.
Die liefde voor de pluchebeer kan zelfs
erg ver gaan.
Een succesvolle Engelse zakenman bij
voorbeeld kende in zijn leven maar één
vriend: een teddybeer. Toen deze Brit
op 56-jarige leeftijd besloot alsnog te
trouwen, was het eerste wat zijn echt
genote na de huwelijksnacht deed de
teddybeer weggooien. Voor de zaken
man een catastrofe. Hij pleegde zelf
moord.
Ook de dodelijk verongelukte coureur
David Campbell bezat een teddybeer,
mr. Woppit, waarvan hij niet was te
scheiden.
Toen hij na zijn laatste ongeluk uit zijn
bewusteloosheid bijkwam, vroeg hij
meteen naar mr. Woppit. Zijn vaste be
geleider bleek niet aanwezig te zijn. De
politie moest mr. Woppit uit de totaal
vernielde wagen halen.
Waaraan is die populariteit van de
teddybeer te danken?
Psychologen die zich in het fenomeen
verdiepten, verklaren:
1. Hij is er om te knuffelen
Knuffelen is een van de eerste behoef
ten van een kind. Vooral zo tussen de
anderhalf en vier jaar. De rondingen
van de teddy lijken op die van moeders
borst. De teddy voelt zacht en warm
aan. Het kind krijgt er bij het strelen
prettige gevoelens door.
2. Hij is er om lief te hebben
Na de knuffeltijd heeft het kind de ted
dybeer nodig om van hem te houden.
Na de moeder is de teddybeer vaak de
eerste 'figuur' waaraan het kind zich
hecht. Het kind praat met de beer.
3. Hij is er om mee te slapen
In bed kan het kind de teddybeer ge
heime wensen vertellen zonder bang te
zijn om te worden uitgelachen.
4. Hij is er om te troosten
Een moeder kan wel eens boos worden.
Een teddybeer niet. Hij duldt alles. Een
kind kan er heerlijk bij uithuilen.
5. Hij is er om voor te zorgen
Na het vierde jaar komt de bezitsdrang
bij een kind. Het hoort uitdrukkingen
als 'mijn man' en 'mijn vrouw'. Het kind
reageert daarop met 'dat is mijn beer'.
Het is wel duidelijk: Bruintje is een
blijvertje.
Zolang de fiets bestaat hebben beroem
de figuren er aardigheid in gehad, zich
op twee wielen te vertonen. Keizer
Napoleon III, altijd haantje de voorste
met nieuwe dingen, schafte op de we
reldtentoonstelling van 1867 te Parijs
meteen een toen nog kostbare alumi
nium Michauxfiets aan. Ook kocht hij
er een voor zijn zoontje,
Nicolaas II, Tsaar aller Russen, ver
toonde zich gaarne op twee wielen. Ko
ningin Victoria van Engeland wilde niet
achterblijven en kocht fietsen voor zich
zelf en haar zonen bij de Britse fabriek
Starley.
Nadat de koninklijke bestelling was uit
gevoerd heette het merk Starley voort
aan 'Royal'. In latere tijd fietsten tal van
vorstelijke Vips: Scandinavische en
Griekse koningen en nrinsen knninmn
Astrid van België en bij ons koningin
Wilhelmina en koningin Juliana. Foto's
van onze koningin op de fiets zijn door
de hele wereldpers gegaan.
Fietsende staatslieden waren de Britse
eerste minister Sir William Gladstone
en de Franse staatsman Georges Cle-
menceau (de tijger); bij ons de ministers
Marchant en Kan, vader van cabaretier
Wim.
Hij was in Den Haag erg populair om
dat hij zich als minister van Binnenland
se Zaken altijd per fiets en blootshoofds
naar zijn departement begaf. Politicus
H. W. Tilanus boeide na de oorlog vele
persfotografen met zijn dagelijkse fiets
tochtjes naar het Binnenhof.
Fervent fietsende politicus is nu ook
dr. Wim Drees. En de vice-president
van het Europees parlement mr. dr.
Cornelis Berkhouwer is een fiets-fan.
Ais hij maar even tijd heeft, sprint hij op
ziir^sDonzwünti^ne^mcestuurom
vanuit zijn woonplaats Heiloo tochten
te maken door het geliefde Noord-Hol
land.
