M
Lips-man
50 jaar
sleutel tot
veiligheid
JX
Een verhaal over
groene brieven en
kluisdeuren met
cijfers en tijd
Verleden jaar was mijn broer
een halve eeuw op het
fabriek hiernaast.
Nu is het met mij zover. Als ik het op
een bank vertel, kijken ze me met ver
baasde ogen aan. Niet een sprietje
grijs haar, dus iedereen denkt dat ik
nog wel een jaar of vijf mot. Maar
heus, ik ben bezig aan mijn af-
scheidstournee. Je controleert bij
zo'n onderhoudscontract eens per
twee jaar en bij de volgende ronde
zit ik in mijn pensioen. Tja, de oud
sten moesten het eerst de deur uit
thuis. Op voorspraak van moeders
begon je. Dat was zo. In het begin
toen ik erbij kwam gaf de baas me
een kistje aan de montagetafel. Om
op te staan. Je doorliep alles.
De brandkasten, de safeloketten.
Meneer Eras was van het sloten-
fabriek. Lips, dat waren de brand
kasten. Al sinds 1871. Ik zat er nog
maar net, toen kreeg je die crisis
jaren. ledereen bijna zag je op straat
gaan en jij bleef maar hangen.
Steeds weer. Thuis snapten ze er
niks van. Ben je er nog niet bij, vroe
gen ze iedere betaaldag. Nou, op een
goeie dag werd je dan naar kantoor
geroepen.
'Van Welzenis, er is iemand nodig in
de buitendienst. We hadden aan jou
gedacht. Lijkt het je wat?' En zo ging
Bertus in '41 op pad, hè. Aanvankelijk
kasten verhuizen, kluisdeuren plaat
sen - afijn, alles wat volgt op het af
leveren van de produkten. Zwaar
werk. Een blok van 64 loketten woog
negenhonderdzoveel zonder plint.
Uit een stuk gemaakt.
Ik ging al op karwei toen er nog
niemand was van de mensen die het
tegenwoordig doen. De onderhouds
dienst heb ik nu ook alweer zo'n 16
jaar. Tuurlijk kennen ze je onderhand
wel. Maar je moetje niet beledigd
voelen als een bank toch nog vraagt
om de legitimatie. Dat hoort bij het
vak. Je komt tenslotte in het hart van
de kluis en dat is niet niks. Volgens
de voorschriften moet er steeds
iemand mee van de bank. Het beurt
ook weieens dat ze er een mannetje
bij zetten. Komt de directeur even
later voorbij. Zonde van de tijd, vindt
die.
Weg jongen. Alleen als ik het slot van
de binnendeur doe, dan wil iker
per se iemand bij. En ik zorg wel dat
hij geen stap van me weggaat hoor.
Het is een hele bonk geld wat daar
legt. Al die groene brieven. Kom ik
met een maat bij zo'n kast, dan zeg
ik: 'je moet heel niet zien wat er legt.
Ze mogen daar nog geen vinger-
afdrukje vinden.'
Het is fijn werk en fijnwerk. Net hoe
je het bekijkt. Wel spannend ook,
vooral in het begin. Je ging je er
helemaal op toeleggen dat zo'n deur
de andere dag ook weer open kon.
Een slapeloos nachie hoorde erbij op
zijn tijd. Ik doe alle kasten, ook die
met klokkies erop. Daar ben ik mee
opgegroeid. Voor de tijdsloten ben ik
drie jaar terug nog naar een klokken
makersopleiding geweest.
Nou is het een pot nat voor me. Je
komt wel van alles tegen. Deuren
met sleutelsloten, cijfersloten of tijd
sloten. Bij andere tref je een com
binatie aan.
Cijfers samen met tijd bijvoorbeeld.
Geen kans op sleutelverlies, hè.
Laatst had iemand nog een letterslot.
Heel oud spul, hoewel als slot toch
wel mooi, moet ik bekennen. Mensen
ruimen zoiets niet graag op vanwege
de herinneringen, ziet u. Toen de man
belde om te zeggen dat hij het graag
in orde wou hebben, hadden ze op
kantoor gezegd dat er nog maar één
was die het misschien kon.
Dat moest ik dan wezen. En jawel
hoor, we hebben de zaak netjes
helemaal schoongemaakt en het slot
liep weer als een zonnetje. Vaak tref
je produkten die allang niet meer
gemaakt worden. Sloten voor de
eeuwigheid. Onverslijtbaar. Wij heb
ben vroeger altijd onrendabel ge
werkt, zo zie ik dat. Bij particulieren
is tachtig jaar geen uitzondering voor
een kast. En nog kwaad of verbaasd
toe als ze van de verzekering horen
dat ze het risico niet meer langer
dekt. Maar als je ter vergelijking een
zeventigjarige auto erbij haalt, dan
worden ze meteen stil. Kijk, inbraak-
vrij bestaat niet. Wat mensenhanden
maken, kunnen ze heus ook weer
vernietigen. Voor zo'n kast van vroe
ger stond, laten we zeggen, aan
vankelijk zestig uur. Door allerlei
moderne branders zijn er daar nu
misschien nog maar vijf van over.
Neem je daarentegen zo'n moderne
deur, dan zijn ze er met een weekend
nog niet in. Wat inbraken betreft zie
je maar heel weinig vakwerk. Het is
vaak meer verinneweren dan wat
anders, dat ben je toch zeker met me
eens? Wie gaat er nou in een sleutel-
