1
i
riff
Machtige schaduw van
een denk-industrie
T
j
"3—
I
J - J
een aantal jaren uit het verloop van
de cijfers stijgingen of dalingen af
leest. Zo achterhaal je waar de
kosten zitten en hoe je duurder gaat
werken.' Directeur Pool becijferde
hoe momenteel zijn mannelijk perso
neel gemiddeld 47 maanden in dienst
is, terwijl de vrouwen tot 34 maanden
komen. Hij schildert de problemen
bij het zoeken naar nieuw personeel.
'Men denkt zeker dat wij hier met een
lapje voor de mond lopen wegens de
stank,' veronderstelt de man die in
zijn bedrijf een banketbakker, een
melkbezorger en een bloemist tot
geslaagde bankmensen opleidde.
Dan praat hij over 'de grote gok' om
weg te trekken uit het centrum van
de stad. De praktijk heeft wel geleerd
dat het een juiste beslissing was.
Inmiddels heeft ook het Delftse
hoofdpostkantoor een soortgelijke
operatie ondergaan. 'Ik zit goed,' con
stateert Pool nu met tevredenheid,
ofschoon de verzuchting 'als dat
maar goed gaathem vooral in de
beginfase toch weieens ontsnapte.
Het succes van de formule ziet Pool
als lid van de 'Delftsche Vereeniging
voor den Geld- en Effectenhandel'
ook bevestigd in periodieke gesprek
jes met 'de concurrentie'. Het pu
bliek blijkt een omweggetje te pre
fereren boven de opgave zich door
de binnenstad heen te moeten
wurmen. Niet langer meer vertraagt
het eeuwige parkeerprobleem ('ik
kon mijn auto niet kwijt') allerlei
besprekingen. Daarnaast bieden de
diverse bijkantoren nog genoeg
mogelijkheden voor de 'kleine klant'.
Je verlaat het gebouw van de Rabo
bank Delft weer, doch niet zonder
even stil te staan bij de opmerkelijke
bouwtrant. Een gevouwen dak
constructie, luidt de benaming voor
de opbouw, die resulteert in een op
merkelijke lichtval binnen de bank-
hal. De volksmond sprak al heel
gauw over de nonnenkap.
Niettemin, een gebouw met een
duidelijk eigen signatuur in deze wijk
vol blokkendozen. Verspreid over de
stad heeft Delft zo nog aardig wat
bouwwerken met een verrassende
architectuur. Een chemisch labora
torium met spanten die geheel uit
hout zijn vervaardigd, verkeert nog in
een bouwstadium. Vijfenzestig meter
lang en 20 meter hoog wordt het
resultaat. Uit veiligheidsoverwegin
gen krijgt hout de voorkeur boven
staal, dat bij grote hitte krom buigt.
De vraag rijst in hoeverre de aan
wezigheid van een technische hoge
school van invloed is op het heden
daagse bouwen in een stad die een
ondefinieerbare sfeer put uit honder-
1"!
N
9
"w—
-
iprl
11
den stenen herinneringen aan een
machtig voorgeslacht. Wie moet het
antwoord geven? Is het niet vol
doende te constateren dat de TH
en haar bevolking in algemene zin
sterk hun stempel drukken op de
stad?
Delft telt 11 000 studenten (20% ge
huwd) die zich manifesteren op
velerlei manieren. In het stadsbeeld
zijn de studentenflats al van verre
kenbaar aan afwijkend kleurgebruik
in de vitrages. De laatste tijd is er een
toenemende trek naar mottige
arbeidershuisjes in de volkswijken.
Met technische vaardigheid, die de
heren niet ontbreekt, wordt er opge
knapt. Woekerprijzen van f 250,-
voor een kamer komen voor. Als de
een niet toehapt staat een ander al
op de stoep.
Het toenemende autobezit in studen
tenkringen vormt een bedreiging voor
de traditionele gezelligheidsvereni
ging. Politiek roeren de TH-klanten
zich stevig. Actiegroepen maken het
de bestuurderen soms danig moeilijk
met als voornaamste gevolgen:
trage besluitvorming en veel com
promissen. Treffend voorbeeld: het
afsluiten van de markt voor auto's.
Resultaat? De helft van het plein
werd autovrij. Bij de soms peuterige
kritiek heeft de Delftenaar gelukkig
het voordeel dat hij nog in een be
vattelijke gemeenschap leeft waarin
ook politici schappelijk kunnen zijn
en hun idealen (soms) opzij zetten
voor wat anders.
Maar invloed en macht van de TH
staan buiten kijf. Zeer duidelijk zicht
baar manifesteert ze zich in de spe
ciale TH-wijk aan de zuidrand van de
stad. Steeds verder dringen daar de
onderwijsfabrieken op in het polder
land. Nog even en ook de gebroeders
Adriaan en Piet Zeeuw zullen met
hun beide zussen het veld moeten
ruimen. Onteigend. Weg van het
ouderlijke veebedrijf waar ze hun
leven lang hebben gesappeld. Nog
scharrelen even voorbij de monu
mentale inrijpoort de kippen rond de
bleekwei, het schuurtje en de hooi
schelf. Maar de brute schaduw van
