Is veel tv-kijken slecht voor het gezichtsvermogen? 'Ome Jan' doet goede zaken Van welke afstand kunnen de program ma's het best worden gevolgd? En welk beeldformaat is geschikt voor welke kamer? Maar weinig mensen weten hier iets van. Er blijkt nogal wat misverstand over deze zaken te bestaan. Dr. G. J. Fortuin van het Philips Ge zondheidscentrum heeft zich er diep gaand mee bezig gehouden. 'Om op een prettige manier tv te kunnen kijken is de afstand tussen de ogen en het beeld scherm wel belangrijk,' zo zegt hij. 'Wie een halve meter voor het scherm gaat zitten, ziet wel de details en de onvolkomenheden van het beeld, maar niet het grote geheel. Als we vlak voor een schilderij gaan staan, ondergaan we hetzelfde verschijnsel. We zien dan verfvlakken, maar niet de juiste voor stelling. Gaan we zeven meter van de tv weg zitten, dan moeten we ons weer te veel inspannen. Die inspanning is ove rigens niet vermoeiend voor de ogen, maar wel voor de hersenen. Dat is wel vervelend, maar het levert overigens geen schade op. De gunstigste afstand voor een apparaat met een beeldscherm van 48 cm is IVi meter en voor een toe stel met een 59 cm-beeld drie tot vier meter.' Wie een kleine kamer bewoont en niet ten minste drie meter van het scherm kan gaan zitten, geeft te veel geld uit als hij kiest voor een 59 cm-apparaat. 'Sommige mensen zijn bang dat tv kijken schadelijk is voor het gezichtsvermogen, omdat steeds hetzelfde kleine plekje van het netvlies wordt belast als er een uur of langer naar het scherm wordt geke ken,' aldus dr. Fortuin. 'Daarover kwa men indertijd nogal wat alarmerende berichten uit Duitsland. Men is bang voor nadelige gevolgen, omdat het tv- beeld maar door een heel klein plekje van het netvlies (vaak minder dan een 20ste deel) wordt opgenomen. Maar hier is sprake van een misvatting, die waar schijnlijk zijn oorzaak vindt in het onbe kend zijn met het verschil tussen kijken (het doelbewust en duidelijk waarne men) en het zien.' De bank van lening bestaat nog altijd De bank van lening - bij haar klanten beter bekend als 'lommerd' of 'Ome Jan' - bestaat nog altijd. Die in Amster dam doet zelfs goede zaken: per jaar wordt daar zo'n 10 miljoen gulden aan dingen (variërend van trouwringen tot Perzische tapijten) in onderpand gege ven. Rond zestigduizend keer per jaar komen mensen in Amsterdam - vaak dezelfde - terecht bij de sinds 1614 aan de Enge Lombardsteeg (tegenover het stadhuis aan de Oudezijds Voorburgwal) geves tigde Stads-Kredietbank. Wie een voorwerp te belenen heeft is op een van de vier kantoren van de bank van harte welkom. 'Onze leningen zijn volkomen onper soonlijk,' zegt directeur J. W. Segaar. Een klant wordt ook snel afgehandeld. Een gouden ring wordt op echtheid ge keurd en op de weegschaal gelegd. 'Vijf tig gulden,' zegt de man achter de balie De belener wordt gevraagd naar een le- mtimntiph^wik pn in vppl qpvnllpn nnl- naar een eigendomsbewijs als een reke ning of kwitantie. Hij wordt ingeschre ven en ontvangt zijn vijf briefjes van tien. Vreemde dingen Binnen een half jaar moet het pand zijn ingelost. Of er moet een herbelening worden gesloten. Dit laatste gebeurt in 30 van de gevallen. Is het pand na een maand of twintig niet ingelost, dan wordt het in de veilingzaal van de bank Dr. Fortuin legt uit, dat we bij het kijken altijd maar een heel klein, centraal ge legen deel van ons netvlies gebruiken. Daarbij maakt het geen verschil of we in een stadion een voetbalwedstrijd volgen, vanaf de Euromast over Rotterdam uit zien, een boek zitten te lezen of de Be rend Boudewijn-kwis aanschouwen. 'We kijken als het ware door een ko kertje,' aldus dr. Fortuin. 'Met het ge bied van het oog buiten dat kokertje zien we wel, maar niet scherp. Het is een hulpmiddel, dat geschikt is om ons te oriënteren, om ons te waarschuwen. In het verkeer hebben we daar nut van. Omdat we door die 'koker' kijken, staan onze ogen nooit stil. Zij tasten het beeld voortdurend af. Dr. Fortuin: 'De goedbedoelde adviezen om dicht bij het tv-scherm te gaan zit ten, kunnen dus beter niet worden op gevolgd. Het is alleen maar hinderlijk. Ook bij toestellen die lijnenvrij zijn ge maakt. Want afgezien van de al eerder genoemde nadelen, wordt het flikkeren van het beeld hinderlijker naarmate men dichterbij gaat zitten. Dat flikkeren (dat wordt veroorzaakt door het 25 keer per sekonde wisselen van het beeld) wordt namelijk beter waargenomen met de periferie van het netvlies dan met het centrum.' (aan de Nes) geveild. Per dag komen op de vier bankkanto ren 250 mensen met allerlei voorwer pen aan de balie. De magazijnen aan de Oudezijds Voorburgwal liggen vol met de meest vreemde dingen. Er wordt geld geleend op alle voorwer pen die u maar bedenken kunt: scheer- apparaten, muziekinstrumenten, schaat sen, kleding, rekenmachines, bontjassen, platenspelers, stereo-installaties. Er is vrijwel geen voorwerp te verzinnen, of Ome Jan heeft het wel in zijn rekken staan. De waarde wordt geschat door beroeps taxateurs, die in drie jaar tijd door de bank zelf worden opgeleid. 'Behalve over veel warenkennis moeten deze mensen beschikken over een grote dosis gezond verstand en mensenkennis,' al dus de heer Segaar. De 'Stads-Kredietbank voor roerende zaken', die in 1966 een echte gemeente lijke dienst is geworden, is een sociale instelling. Zo mogelijk in nog grotere mate geldt dat voor de Stichting Ge meentelijke Kredietbank Amsterdam, waarvan de heer Segaar ook directeur is. Deze instelling verstrekt alleen persoon lijke leningen en doet dat aan een rui mere categorie mensen dan waartoe de hanriplshanVpn fiprpiH -ziin

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Raboband' | 1976 | | pagina 15