m
12
hl
,\-y!
Trf J
Met vaart bouwen
aan de toekomst
i
als Colijnsplaat hebben ieder ook
een modern eigen bejaardencen
trum. De gezamenlijke capaciteit reikt
tot 150 bedden. Het zorgwekkende
vergrijzingsproces onder de bevolking
is daarmee ten voeten uit getekend.
Het getal AOW-trekkers ligt op meer
dan 20 procent van het bevolkings
totaal.
Wat er met Colijnsplaat aan de hand is
zie je in een oogopslag bij het voor
malige rustoord voor ouden van
dagen. Mede afgedankt omdat het
oude gebouw te klein en te ongerief
lijk werd, kreeg ook dit pand nog een
nieuwe bestemming. Als vakantie
pension. Het lijkt wel symbolisch.
Een vrijwel identiek beeld in Kort-
gene: daar staat het voormalige veer
huis, thans in gebruik als clubhuis en
kantine voor een bont allegaartje van
watersporters. De haven van Kort-
gene is allang geen vertrekpunt meer
voor het veer naar Wolfaartsdijk op
Zuid-Beveland. Slechts de aanleg
steigers resteren nog. Somber, triest
verlaten en vooral verveloos. Luttele
kilometers naar het westen en naar
het oosten liggen nu dammen, de
vaste oeververbindingen met Wal
cheren en Zuid-Beveland. Een open
zeearm, gedegradeerd tot het Veerse
meer. Gevoegd bij de reeds genoemde
Zeelandbrug maakten ze in de jaren
zestig voorgoed een eind aan het
betrekkelijke isolement van de eilan
ders. Tijdig wist de bevolking de
bakens te verzetten. Kortgene reali
seerde een jachthaven met ligplaats
voor 600 boten. De grootste van heel
Zeeland. Gedurende de winter
maanden doet menige landbouw-
schuur dienst als winterberging. Dure
motorjachten staan broederlijk opge
steld naast ploegen en zware trac
toren die onmisbaar zijn voor de
agrarische bewerking van een der
vruchtbaarste stukjes Europa.
Uit het water van de 'Krtjeense'
jachthaven zijn de meeste boten
's winters verdwenen. Ze staan veilig
op het droge. Een aaneenschakeling
van Duitse, Belgische en Neder
landse namen. De rillerige eenden op
de plas hebben het rijk alleen. Een
gure wind giert rond de gebouwen.
Tegen de masten van vergeten boten
kleppert drijfnat touw. Even verder
dan weer rijzen bungalows op uit het
land. Ook hier veel bewoners die met
vakantie komen en daarna weer gaan.
Twee voormalige fruitbedrijven gaan
een nieuwe toekomst in de recreatie
sfeer tegemoet. Tussen de appel
en perebomen staan al de eerste
vakantiebungalows, eventueel ook
bruikbaar als permanent onder
komen. Bij de kostprijzen gaat het om
een ton en meer.
Wie daar nog even over wil denken,
kan al terecht in het belendende
complex Deltona, uitsluitend
zomerbungalows omvattend.
Ook hier hebben we te maken met
een particulier initiatief. Ondernemer
schap, durf en vooruitstrevendheid
lijken ruimschoots aanwezig onder de
bevolking. Piet Bom grinnikt. In 1970
gaf hij Rusthoeve in erfpacht aan de
stichting proefboerderij Zeeland.
De hofstede, zo genoemd door de
arts die haar anno 1873 na zijn pen
sionering liet bouwen, gaf jarenlang
bij Piet Bom ('ik ben daar echt een
beetje trots op') inhoud aan het be
roep 'boer' in diens paspoort. Het
belette hem geenszins zich ook te
bewegen in de wereld van de land
bouwcoöperaties. Beter dan wie ook
leerde hij zo de volksaard kennen,
vooral nu Rusthoeve, dat met een
partij grond van 80 hectare dient voor
tests met nieuwe gewassen en
bemestingsproeven, hem in het ge
heel niet meer bezighoudt.
Piet Bom: 'Niettegenstaande we te
maken hebben met een voormalig
eiland, tref je hier een vooruit
strevendheid die er niet om liegt. Ik
schrijf het toe aan de vele import.
Van Tholen, Zeeuws-Vlaanderen -
overal vandaan zijn ze hierheen ge
komen. Niet om te overdrijven, maar
nu ga ik je toch eens wat vertellen.
In 1950 bouwden wij al een graansilo
met een capaciteit van 2000 ton. Die
kanjer baarde voor die tijd wel enig
opzien. Daarvoor reeds zag je hier
boeren overgaan tot de aanschaf van
grote combines. Je merkt die vooruit
strevendheid op vele fronten. Frap
pant vind ik altijd nog het verdwijnen
van de klederdrachten. Ze hadden
afgedaan voordat iemand het zich
goed en wel realiseerde.
Om me tot de landbouw te beperken:
we stonden bekend als de leveran
ciers van de allerbeste brouwgerst. En
ook liepen we voorop met de
moderne bewaring van aardappels in
koelhuizen. Naast de suikerpeeën en
de uien, ons voornaamste produkt. Ik
schat het areaal wel op zo'n 1200
hectaren met opbrengsten van veertig
ton en meer per hectare. Na de
Zeeuwse bonten en blauwen heeft
vooral het bintje hier furore gemaakt.
Ik wil niet zeggen dat het ons wereld
beroemd heeft gemaakt, maar als
't bintje moet zijn op aardappelgebied,
neem ze dan gerust van hier. Daar
kunnen de chips-fabrikanten wel over
meepraten, die weten onze koelhuizen
opperbest te vinden. De aardappel
prijzen maken het boerenjaar goed
of slecht. Of je nu 10 cent per kilo
krijgt of 45 50, het is me nogal geen
verschil. Van de export moeten we het
hebben. Zonder export is de teelt
gewoon niet lonend. Nederland ver
bouwt veel en veel teveel voor eigen
gebruik. We zitten nu in een rijk jaar
voor de boer.'
Grote vrachtwagens voor de koel
huizen vormen later het bewijs.
Engelse nummerplaten, Noorse,
Zweedse, Italiaanse en Oostduitse.
T
