Groen investeren
Feiten sneller boven water
1996
Niet alleen maatschappelijk verantwoord
ondernemen is in de mode, Nederlanders
willen ook heieggen in milieuvriendelijke
projecten waarvoor de Rabobank een
Groenfonds beeft vanaf eind 199S. Nu, ruim
een jaar later, staat er zo'n vierhonderd mil
joen gulden uit bij groene ondernemingen en
projecten die nog in de pijplijn zitten. Voor
een deel zijn dat 'groene boeren', zoals
fruitteler Piet Korstanje uit het Zeeuwse
Oostkapelle die zijn appelboomgaarden op
biologische verantwoorde wijze vruchten
laat afwerpen. Een ander voorbeeld is
akkerbouwer Albert Priem die met een wind
turbine energie opwekt en die doorverkoopt
voor 15 cent per kilowatt/uur aan bet plaat
selijk energiebedrijf bij Dronten. De turbine
kostte anderhalf miljoen gulden en de rente
over de lening ligt ongeveer een procent
lager dan gebruikelijk bij investeringen.
"Consumenten stellen sneller vragen dan bijvoorbeeld in de jaren vijftig" meent voorlichter Noortje van Zan
ten van de Consumentenbond."In de loop van de tijd hebben ze dat geleerd. Op school is dat gestimuleerd, maar
ook de pers speelt een belangrijke rol in het groeiend bewustzijn van mensen. Je weet veel meer dan vroeger
over de manier waarop bedrijven hun producten maken en politiek van de landen waarin ze produceren. Wan
neer je een winkel inloopt en er staat: dit product is goed, dan slikt de consument dat niet meer als zoete koek."
Ook niet als erop staat: dit is een milieuvriendelijk product of bedrijf, volgens Greenpeace. Het is altijd de vraag:
waarom is het goed? En is het dus wel waar wat u zegt? Het feitelijke kennisaanbod is enorm gegroeid door de
ontwikkeling van de informatieverstrekking. Van Zanten:"Consumenten beschikken nu over een hele bulk bruik
bare informatie en die krijgen ze bovendien sneller. Op basis daarvan beslissen ze wat ze kopen."
leefmilieu, vormt dat nu voor het
eerst de prioriteit in zijn werk. "Ik
ben nu aangeland in de derde levens
fase waarin ik vooral wil geven. In de
eerste fase ontdek je en dat duurt tot
hooguit 25 jaar, daarna bevind je in
een fase waarin je alle kennis ontwik
kelt en exploiteert." Lageweg maakte
snel carrière tot hoofd Directoraat
Communicatie van de Rabobank,
maar besloot zich in zijn derde fase,
vanaf het vijfenveertigste levensjaar,
"honderd procent in te zetten voor de
relatie tussen het bedrijfsleven en de
samenleving." De levenslooptheorie
heeft hij van psycholoog Bernard Lie-
vegoed die hij al in zijn jonge jaren
als HEAO-student had gelezen. "Op
de HEAO verwacht je van die com
merciële jongens. Maar ik heb bewust
gekozen bij mijn eerste baan voor de
NCR, de koepelorganisatie voor de
belangen van land- en tuinbouwcoö-
peraties in Nederland. Daar ging het
ook om meer dan winst alleen."
Gevoelig onderwerp Verwonderens-
waardig is de keus niet want Lageweg
is tenslotte opgegroeid op een boerde
rij in het Zuid-Hollandse Hellevoet-
sluis, terwijl zijn vader de melk en de
bieten coöperatief op de markt
bracht. Maar om nu te zeggen dat
daar de oorsprong van zijn bevlogen
heid ligt, Lageweg zelf ziet dat niet
zo. "In het ouderlijk huis overheerste
in de jaren vijftig en zestig een libera-
vervolg op pagina 3 2—»
De aandacht verschuift naar Neer-
lands grootste bierbrouwer die in het
door militairen gedomineerde Myan
mar, het voormalige Birma, besluit
niet meer onder eigen naam te ope
reren. Het gevolg van een oproep
van de uit de Flower Power ontstane
stichting X min Y-Solidariteitsfonds
om de activiteiten in de Zuidoost
Aziatische geweldsstaat terug te
trekken. Momenteel is het ook in de
mode om als multinational een ge
dragscode te hanteren die dan een
bewijs van 'goed gedrag' moet zijn.
Lang niet genoeg en zelfs hypocriet
volgens sommigen. Een van de direc
tieleden van Unilever kreeg tijdens
een FNV-conferentie eind '96 een
aanval te verduren op de verwerking
van gemanipuleerde sojabonen die
door een gen-modificatie resistent
worden tegen het gebruik van on
kruidverdelgers, hetgeen op de lange
termijn een schadelijk effect op het
milieu zal hebben.
"Gedragscode?" kritiseert ook Danen.
"Dat zegt helemaal niets over het be
drijf. Shell heeft een gedragscode,
een milieupakket en een internetsite
daarover voor consumenten, maar
ondertussen zitten ze in Nigeria on
danks protesten van de bevolking
tegen de manier waarop naar olie
wordt geboord en de zee wordt be
vuild." Ook Unilever heeft een ge
dragscode. Niet voor iedereen vol
doende. Volgens Danen van Green
peace zijn consumenten al heel ver
en weigert de meerderheid al "om te
voetballen met een bal die is ge
maakt met behulp van kinderarbeid."
Volgens Willem Lageweg van Rabo
bank Nederland is het nog even
wachten tot de grote massa daar
echt helemaal niets meer van heb
ben wil. Dan passen de ook multina
tionals zich wel aan. Lageweg:"leder-
een is bezig met verantwoord onder
nemen. Alleen is niet iedereen in het
zelfde stadium van ontwikkeling. De
Rabobank heeft daarin als coöperatie
een voorsprong: Wij moeten als een
van de eerste grote gangbare bedrij
ven een brug slaan tussen die kleine
voorhoede en de rest van de markt."
