Op naar de
volgende 100 jaar
'samenspel'
Maatschappelijke betrokkenheid bewoog burgemeester Friedrich
Wilhelm Raiffeisen 150 jaar geleden om de armen in zijn gemeen
schap te voorzien van brood en kapitaal voor vee. In 1998 bestaat de
Rabobank 100 jaar. De basis van onze coöperatieve bank staat cen
traal in het jubileumprogramma dat de titel 'Samenspel' heeft gekre
gen. De Rabobank doet immers al 100 jaar aan samenspel: de 500 lo
kale banken in hun plaatselijke omgeving en binnen de Rabobankor-
ganisatie, met leden, klanten en collega's. Het jubileumprogramma
wil vooral ruimte creëren voor nóg eens 100 jaar samenspel. Het doel
van 'Samenspel' is om de maatschappelijke betrokkenheid van de Ra
bobank en haar mensen verder te versterken en zichtbaar te maken.
Niet alleen omdat wij dat zelf zo belangrijk vinden, maar omdat klan
ten daar steeds meer waarde aan hechten. In december begint de
campagne voor het jubileumprogramma. Het startschot voor een vol
gende eeuw 'samenspel'!
Hilfsverein zur Unterstützung unbe-
mittelter Landwirte'.
Grollius: "Het mooie aan het sys
teem was dat de rijkere leden zo de
armere hielpen, zonder dat er sprake
was van liefdadigheid. Raiffeisen was
er vast van overtuigd dat liefdadig
heid, geld of goederen geven zonder
tegenprestatie, niet werkte. Het vee
werd daarom niet geschonken, maar
zoals we tegenwoordig zouden zeg
gen geleast tegen een heel schappelijk
bedrag. En omdat alle leden garant
stonden voor eventuele schulden, was
zowel de sociale controle als de be
reidheid elkaar te helpen, heel
groot." Naarmate de financiële situ
atie verbeterde, gingen steeds meer
boeren ertoe over zelf vee te kopen,
waarvoor ze dan bij de vereniging een
krediet konden opnemen. Naderhand
werden de kredietfaciliteiten uitge-
breid voor het kopen van gebouwen,
grond, machines en zaaigoed.
Terwijl we teruglopen naar het
bankgebouw klinken de daden van
Raiffeisen na. Op de een of andere
manier gaat er ook nu nog, zo'n 150
jaar later, een heel inspirerende wer
king van uit. De bittere armoede van
toen bestaat in ons deel van de wereld
niet meer, maar toch... Is het niet mo
gelijk om op basis van zijn gedachten
ook nu iets te doen voor de armsten
in onze samenleving? En hoe zit het
met de wederkerigheid? Raiffeisen
had gemerkt dat liefdadigheid alleen
niet werkte. Zou ons veelgeprezen so
ciale stelsel, waarin mensen zonder
tegenprestatie een uitkering krijgen,
op de helling moeten? Veel vragen en
gedachten, maar nog niet meteen de
concrete antwoorden. Zeker is:
Raiffeisen leeft!
Coöperatie actief houden Nederland, een
week later. Jan Bessembinders, be
stuurder van de Rabobank Stadska
naal en omstreken, maakt duidelijk
dat hij goed heeft nagedacht over het
werk van Raiffeisen en een mogelijke
vertaling daarvan naar het Nederland
aan het einde van de twintigste eeuw
en dan met name via de Rabobank.
"Aan armoedebestrijding hoeven wij
als bank niet meer te doen. Wie werk
loos is of zich anderszins niet kan be
druipen, kan op andere plaatsen te
recht. Maar wil het feit dat de Rabo
bank een coöperatie is nog iets
betekenen, dan zijn we wel verplicht
om op andere terreinen iets extra's te
doen voor de gemeenschap waarin we
gevestigd zijn. Anders kunnen we de
coöperatie net zo goed opheffen en de
hele organisatie omtoveren tot een
handelsbank als alle andere."
Bessembinders vindt de discussie
die nu binnen de Ra(iffeisen)Bo(eren-
leenjbank wordt gevoerd over de coö
peratie, volstrekt terecht. "Wij heb
ben veel te lang onze eigen identiteit
verwaarloosd, terwijl de coöperatieve
gedachte nu net altijd onze kracht is
geweest. Zoals door het werk van
Raiffeisen iedereen er uiteindelijk
beter van werd, zo moet ook de Ra
bobank proberen binnen de lokale ge
meenschap zó actief te zijn dat die ge
meenschap er beter van wordt. Want
daarvan profiteert ook weer de
bank."
Bij de bank in Stadskanaal wordt
druk gewerkt aan ideeën om die
mooie woorden ook in daden om te
zetten. Volgens Bessembinders - in het
dagelijks leven sector-directeur bij de
gemeente Stadskanaal - bestaan er
plannen om samen met de lokale
overheden en de Kamers van Koop
handel in de regio een innovatiecoö
peratie op te richten die initiatieven
moet ontwikkelen om bedrijvigheid
naar het gebied te halen. De bestuur
der: "Zo'n denktank kost geld en
naar mijn mening is het juist de taak
van de Rabobank zo'n initiatief te fi
nancieren. Inderdaad ja, uit de winst
die wij maken. Want anders dan bij
een handelsbank is voor de Rabobank
winst geen doel op zich. Wij hebben
winst nodig om de dienstverlening te
kunnen voortzetten, maar kunnen
daarnaast een deel van dat geld inzet
ten om kansrijke ontwikkelingen fi
nancieel te ondersteunen."
Dhr. Theo Heijboom
Concreet'goed doen' Theo Hmjboom,
directeur van Rabobank Santpoort, is
er sinds kort achter dat niet alleen
werknemers van de Rabobanken de
coöperatieve gedachte hoog hebben
zitten, maar ook in elk geval een deel
van de leden. Huijboom: "Wij hebben
hier drie vergaderingen met leden ge
organiseerd over het onderwerp en de
uitkomst daarvan was nogal verras
send. Wij dachten dat de leden geld
verdienen het voornaamste uitgangs
punt zouden vinden, maar dat bleek
niet het geval. Als het goed is, zo
bleek, dan moet een coöperatieve
bank je helpen met kennis en met
kennissen. En als derde punt noem-
Dhr. Jan Bessembinders