Wereldwijd gaat het opsporen
en herstellen van het probleem
600 miljard gulden kosten
Ontwikkelingen
1
tig gebeuren. Zogenoemde relatione
le databases die op een mainframe
computer draaien, kun je niet zom
aar op 2000 zetten, want vaak kun je
dan niet meer terug. Er veranderen
dan zoveel zaken, dat je het pro
gramma nooit meer honderd procent
terugkrijgt naar de dag van vandaag.
Daarbij moet er al heel veel gepuz
zeld worden voor je zelfs maar kunt
testen. Als je nu ook nog bedenkt dat
de Rabobank over minstens 400 a
500 systemen beschikt, die elk be
staan uit een of meer programma's,
begrijp je dat het om een heel om
vangrijke klus gaat. We schatten dat
elk team per week hooguit twee syste
men kan beproeven In het allergun
stigste geval kost dus alleen al het
controleren van al die systemen
twaalf weken, maar reken gerust op
een maand of vier. En dan zwijg ik
nog maar even over het 'repareren'
van de software.'
Het probleem is overigens bij auto
matiseerders al veel langer bekend,
omdat er al in 1970 problemen ont
stonden met hypotheekprogramma's
(de meeste hypotheken hebben een
looptijd van 30 jaar). 'Maar,' zegt
Van Mourik, 'héél weinig mensen
doorzagen hoe groot het probleem in
feite is. Zelfs nu merken we dat som
migen er bijna lacherig over doen.
Het is een wereldwijd probleem dat
pas sinds kort -ook bij ons- de aan
dacht krijgt die het verdient, mede
omdat er zich steeds meer problemen
voordoen. In Amerika ging het niet zo
lang geleden mis bij een farmaceu
tisch bedrijf met een geautomatiseerd
magazijn. De producten die het
maakt hebben allemaal een houd
baarheidsdatum. Vorig jaar liepen de
eerste pillen en poeders van de band
met een houdbaarheid tot in het jaar
2000 en prompt sloeg de computer
die het systeem stuurt de plank mis.
Hij redeneerde dat doosjes met 00
ouder waren dan die met 99 en zette
de kersverse voorraad consequent
vooraan, om als eerste aan de afne
mers uit te leveren. Toen het pro
bleem eenmaal was ontdekt, vergde
het drie weken om het programma
aan te passen. In de tussentijd moest
de mens het gehele magazijn weer be
heren. Dat heeft heel veel geld ge
kost.'
600 miljard zoncJer dat het mis
gaat kost de economische beslissing
heel hard nodig blijken te hebben. Via
Switch en mobiliteit proberen we ze
te bewegen om bijvoorbeeld voor een
periode van twee jaar plaats te nemen
in een van onze conversieploegen.
Maar het is nog de vraag of we vol
doende mensen kunnen aantrekken
om het project op onze streefdatum
1 november 1998 rond te hebben.
Deze deskundigen zijn momenteel zo
gevraagd, dat een computervakblad
laatst al bij wijze van grap de volgen
de advertentie plaatste: Cobol-pro-
grammeurs gevraagd. Salaris f1.250,-
per uur!'
Het verhelpen van het 2000-pro-
bleem in de software kan op twee ma
nieren. Ten eerste door alles zo te
programmeren dat de eeuw erbij
uit de computer-prehistorie de ko
mende jaren veel geld. Wereldwijd
gaat het opsporen en herstellen van
het probleem naar schatting 600 mil
jard gulden kosten. Voor de Rabo-
bank-organisatie gaat het minimaal
om tien miljoen, maar waarschijnlijk
nog meer. Voor het controleren van
alle computerprogramma's is de Ra
bobank alleen al 3,5 miljoen gulden
kwijt aan externe deskundigen en ook
voor het herstellen zal er hulp van
buiten moeten worden ingeroepen.
Van Mourik: 'We zijn druk bezig om
bij software-huizen vijftig man te re
serveren om ons te helpen de operatie
binnen de gestelde termijn te volbren
gen. Dat is overigens makkelijker ge
zegd dan gedaan want vooral voor de
oudere programmatuur zijn de pro
grammeurs dun gezaaid. De mensen
die nu van school komen kennen alle
maal C of een andere zogeheten vier
de generatie-taal, maar wij moeten
Cobol-programmeurs hebben en die
zijn tegenwoordig schaars. Wrang is
dat we in huis een aantal van deze
mensen hebben, die al min of meer
vernomen hadden dat ze boventallig
zouden worden en die we nu ineens
komt te staan. Het nadeel daarvan is
dat dat alleen goed gaat als alle soft
ware waarmee dat ene programma sa
menwerkt, ook wordt aangepast. De
tweede manier is het plaatsen van zo
geheten eeuwvensters of breekjaren.
Zo'n venster is in feite een muur in
het programma. Alles wat vóór de
muur zit hoort thuis in de ene eeuw,
alles wat achter de muur zit in de an
dere. Stel dat het breekjaar 50 is.
Treft de computer dan de datum 1-1-
51, dan rekent het ding razendsnel uit
dat het gaat om 1951. Is de datum 1-
1-49, dan concludeert de machine dat
het gaat om 2049. De voorkeur van
het Team 2000 gaat uit naar deze
laatste mogelijkheid omdat het in de
meeste gevallen met het minste werk
en kosten prima resultaat oplevert.
Bent u een computergebruiker die
na dit verhaal heel nieuwgierig is hoe
het met uw programmatuur is ge
steld? Blijf vooral nieuwsgierig, maar
ga niet zelf testen. Tenzij u weet hoe u
een ingewikkelde softwareknoop ook
weer kunt ontwarren.
J i i