juni /juli
Nieuwe uitdagingen en kansen voor het bankwezen
t
2
Kapitaalmarkten gecharmeerd van EMU
5?
8
EURO brengt meer concurrentie en dynamiek op de markt:
ndanks de plotselinge groeivertraging in de Europese Unie vanaf de tweede helft van 1995, hebben de financië-
w Ie markten toch vertrouwen in de vorming van een Economische en Monetaire Unie. Dat is mooi, want in de af
gelopen maanden ontstond in sommige Europese lidstaten twijfel over de haalbaarheid van de toetredingscriteria
voor de EMU-landen. Zo kampen Duitsland en Nederland met een begrotingstekort en een staatsschuld die veel
hoger zijn dan de norm die ze in 1997 officieel moeten halen. Kunnen ze dan wel toetreden in 1999? Wat betekent
dat voor de vorming van de EMU? Beleggers en handelaren hadden in elk geval géén last van een inzinking in het
vertrouwen,zo bleek deze zomer.Op de kapitaalmarkten in de Europese Unie groeiden de rentes langzaam maar
zeker toe naar de Duitse rente. De Economische en Monetaire Unie lijkt daarmee een stapje dichterbij te komen.
Kapitaalmarktrente in de kopgroep van de Europese Unie
Het was een actieve zomer voor de Rabobankorganisatie met behoorlijk wat afwisseling.
Rabo-ploegrenners Rolf Sörensen en Michael Boogerd scoorden in elk geval tijdens de
Tour de France met twee etappe-overwinningen. Maar de grote klapper van de Rabo
bank was natuurlijk de voorgenomen intensivering van de samenwerking tussen Robeco
en de Rabobank. Verder maakte de bank bekend voor het jaar 2000 de activiteiten van
Rabobank International te verdubbelen tot een balanstotaal van circa 200 miljoen gul
den. Met de overname van Gilde Investment Funds vergrootte Rabobank International
alvast haar aandeel op de
markt voor risicodragend kapi
taal. Interessant is dat de Ra
bobank voor het eerst leadma-
nager was van de aandelene
missie van KPN. De holding
leende in totaal 1,3 miljard
gulden op de internationale
kapitaalmarkten.
7,5
Frankrijk
België
Nederland
Duitsland
De Europese leiders hebben hun zinnen
gezet op de Economische en Monetaire
Unie (EMU). Als alles volgens plan ver
loopt zal de EMU in 1999 van start gaan.
In het Verdrag van Maastricht is afgespro
ken, dat landen hun huishoudboekje op
orde moeten hebben vóórdat ze kunnen
deelnemen aan de EMU.Ze houden hun
adem in, want het verlagen van de over
heidsschuld en het overheidstekort levert
voor menig regering problemen op. De
EMU zal er waarschijnlijk wel komen en
uiteindelijk zal ook het merendeel van de
landen van de Europese Unie in 1999 of
later toetreden. De Rabobank gaat er
van uit dat Nederland al meteen van de
partij zal zijn.Wat zijn de gevolgen van
de EMU voor het bankwe
zen
De Nederlandse
toetreding tot de
EMU houdt onder
andere in,dat wij de gulden zullen ver
ruilen voor de euro. De invoering van een
gemeenschappelijke munt en het voeren
van een gemeenschappelijk monetair be
leid hebben grote gevolgen voor de fi
nanciële wereld. Het meest voor de hand
ligt uiteraard dat een deel van de inkom
sten uit de valutahandel wegvalt. Dit ver
lies aan inkomsten blijft evenwel beperkt,
want de marges tussen de aan- en ver-
koopkoersen van die Europese valuta's
zijn laag doordat hun
onderlinge wissel
koersen al jaren
zeer stabiel zijn.
Ook het voeren van
een gemeenschappelijk
monetair beleid beïnvloedt de verhou
dingen in de financiële wereld. De toe
komstige EMU-landen voeren op dit mo
ment elk afzonderlijk nog hun eigen mo
netaire beleid met nationale kenmerken
en instrumenten. Het gemeenschappelijk
monetaire beleid betekent voor de ban
ken in de EMU landen, dat zij moeten
wennen aan het nieuwe Europese beleid,
dat bovendien in sommige gevallen ho
gere kosten met zich
mee zal brengen.
Een ander be
langrijk gevolg
van de monetaire
unie is het samensmel
ten van de financiële markten en het naar
elkaar toegroeien van rentestanden in het
EMU-gebied. Eén euro-kapitaalmarkt en
één euro-geldmarkt zullen het resultaat
zijn met overal dezelfde rente. Het huidi
ge voordeel voor het Nederlandse bank
wezen dat door de lage
rente relatief goedkoop
middelen kan aan
trekken zal hierdoor
wegvallen.
De positie van het Nederlandse bankwe
zen op die grote financiële markten zal
duidelijk veranderen. Het thuismarkt
voordeel ten opzichte van de andere ban
ken elders in de EMU komt gedeeltelijk te
vervallen. Nederlandse banken, dus ook
de Rabobank, zullen in plaats van domi
nante spelers op de guidensmarkt,
minder invloedrijke spelers op de euro-
markt zijn. Door de euro zijn de kosten
van financiële diensten in de EMU-lan
den bovendien beter vergelijkbaar en is
het eenvoudiger eikaars markten te be
treden. Een toenemende concurrentie zal
het gevolg zijn.
Meer concurrentie, wegvallende inkom
sten, verdwijnend rentevoordeel, nieuw
monetair beleiddat klinkt niet alle
maal even positief voor het bankwe
zen. Waarom is de Rabobank dan
toch een voorstander van Neder
landse deelname aan de EMU? De
EMU is de bekro
ning van de In
terne Markt, die
allerlei voordelen
biedt voor de deelnemers aan het econo
misch proces. De EMU is dus in het be
lang van de cliënten van het bankwezen.
Juist voor een coöperatieve bank als de
Rabobank is dit een belangrijk argument
om de komst van de EMU en de euro toe
te juichen. De EMU zal meer dynamiek in
de (financiële) markten brengen.Dit
biedt nieuwe uitdagingen en kansen.
Banken die deze aangrijpen, zullen zeker
op lange termijn hiervan voordelen on
dervinden.
Inge Mulders is econoom bij de Stofgroep
Economisch Onderzoek
