Agrariërs moeten zich aanpassen
aan een snel veranderende wereld
Bedrijven
Oost-Gelders seminar plattelandsvernieuwing
Toekomst voor
boeren staat of valt
met inzet en visie
We hebben laten zien dat we meedoen
en een betrokken partij zijn'
Plattelandsvernieuwing. Het is een
soort toverwoord, een begrip dat op
landbouwers en overheidsdienaren
dezelfde aantrekkingskracht heeft als
een pot honing op bijen en beren.
De ene groep denkt er door alterna
tieve activiteiten extra inkomsten
mee te krijgen, de andere heeft
als hoogste doel het vergroten van de
leefbaarheid. Zeventien Rabobanken
zwengelden in Oost-Gelderland de
discussie aan.
^rvjninnir:
De banken hielden
voor alle varkens
houders, veeboeren
en tuinders onder hun klan
ten het seminar 'Plattelands
vernieuwing in de Achter
hoek'. Ook bestuurders en
beleidsmakers van overheden
en standsorganisaties waren
daar bij. In totaal kwamen
zevenhonderd mensen naar
het in hartje Achterhoek
gelegen Heelweg, een ge
hucht binnen de gemeente
Varsseveld.
"We hebben laten zien dat
we meedoen en een betrok
ken partij zijn", zegt Willem
Eijerkamp, onderdirecteur
Bedrijven van de Rabobank
Graafschap-West, terug
kijkend op de dag. Om te
achterhalen hoe het in de
Achterhoek zit met de econo
mische invulling van platte
landsvernieuwing, lieten de
zeventien banken een onder
zoek houden. De resultaten
werden op het seminar be
kendgemaakt en overhan
digd aan landbouwminister
Laurens Jan Brinkhorst.
De minister stelde dat boe
ren producten moeten bren
gen waar de moderne mens
om vraagt. "De boer blijft
nodig voor Nederland", zei
Rabokrant Extra
Brinkhorst. "Twaalf procent
van het bruto nationaal
product komt uit de agrari
sche sector, in dit gebied
zelfs vijfentwintig procent."
Agrariërs moeten zich wel
aanpassen aan de snel ver
anderende wereld, vond de
bewindsman. Hij liet daarbij
nadrukkelijk de begrippen
kwaliteit, duurzaamheid en
verdieping vallen. "We moe
ten er collectief wat aan doen."
Volgens Eijerkamp beves
tigde het onderzoek het ge
voel dat de banken al hadden
bij plattelandsvernieuwing
en onderstreepte het nog
eens welke kant het daarmee
op gaat. "We houden dit
rapport in ons achterhoofd,
als een denkpatroon voor de
toekomst. Daarbij stellen we
de economische haalbaar
heid voorop. Je moet niet in
een hobby-achtige sfeer blij
ven hangen."
Discussie
Het onderzoek van Wagenin-
gen Universiteit en Research
centrum deed nogal wat stof
opwaaien onder de seminar
bezoekers. Zij betwijfelden
of werkelijk slechts vier
procent van de zesduizend
Achterhoekse agrariërs bezig
is met plattelandsvernieuwing
en daar dus extra inkomsten
uit haalt. Dat dit percentage
in de toekomst maar tot
nauwelijks tien zou kunnen
stijgen, geloofde ook slechts
een enkeling. Diverse leden
van het forum waren ervan
overtuigd dat die cijfers veel
hoger liggen. Zij schatten het
aantal agrariërs dat bezig is
met biologische landbouw,
minicampings, logies, appar-
tementenverhuur, maneges,
kaasmaken en zorgboeren
hoger in. Ook dachten zij dat
dit gezelschap in de toekomst
wel eens veel sterker zou
kunnen toenemen dan dat
volgens de onderzoekers het
geval wordt. "Dat deed de
discussie goed", aldus
Eijerkamp. "Het houd je
stevig met de voeten op de
grond." Met collega Rien
Nagel, directeur van de
Rabobank Winterwijk, be
geleidde hij de onderzoekers
door hen algemeen cijfer
materiaal van de banken te
geven en de tussentijdse rap
portages van 'streekeigen'
commentaren te voorzien.
Druppel
Zelf sprak Nagel op het se
minar relativerende woorden:
"Plattelandsvernieuwing is
hier niet meer dan een drup
pel op een gloeiende plaat.
Zelfs als de cijfers twee of
drie keer beter zouden zijn,
dan nóg heeft een verande
ring in de varkensprijs in
economische zin grotere in
vloed dan alle plattelands
vernieuwing bij elkaar." Hij
was teleurgesteld in de eco
nomisch gezien niet erg
hooggespannen verwachtin
gen over alternatieve activi
teiten. Aan de andere kant
zag hij er een aansporing in
om, zoals hij zei, "samen
hard aan perspectieven te
werken voor degenen die hun
brood willen blijven verdie
nen op het platteland."
Eijerkamp, nog eens naden
kend over de bijeenkomst
"Het is goed om door derden
een beeld te laten schetsen
en. daar vervolgens zoveel
mogelijk mensen deelgenoot
Willem Eijerkamp (links) en
Rien Nagel likkend aan onver
valste boerderij-ijsjes, gemaakt
op een rundveebedrijf: 'Bij
plattelandsvernieuwing staat
de economische haalbaarheid
voorop.'
van te maken." Volgens
hem leverde het seminar de
banken extra netwerken op
en deed het de regionale
positie van de Rabobank
goed. "Met z'n zeventienen
kun je zoiets ook heel goed
opzetten en aanpakken. De
concrete effecten zijn meer
indirect. Het is niet zo dat
er nu meteen meer financie-
ringsaanvragen komen omdat
we dit seminar hebben ge
houden."
Het onderzoek naar platte
landsvernieuwing is verricht
door twee studenten van
Wageningen Universiteit en
Researchcentrum. Zij conclude
ren dat het aantal bedrijven in
de Achterhoek dat één van de
alternatieve activiteiten* ont
wikkelt, relatief gezien klein is,
namelijk 4.3 procent. Het maxi
mum draagvlak ligt duidelijk
hoger, namelijk 9.8 procent.
Er is dus zeker economische
potentie, aldus de studenten.
Maar wel voor een beperkte
groep en daarbij denken zij
aan biologische veehouderijen
en zorgboerderijen. De toe
komst van de agrarische bedrij
ven zal zich niettemin kenmer
ken door verscheidenheid en
variatie. Alles zal echter staan
of vallen met de inzet en visie
van de ondernemers. En, niet te
vergeten, met de samenwer
king met de overige spelers in
het landelijk gebied.
Biologische melkvee- of varkenshouderij,
minicamping, logies ontbijt, appartementen-
verhuur, manege, kaasmakerij, zorgboerderij.
9
