Eerlijke koffie draagt bij aan duurzame samenleving
'Unidos venceremos'
voor eerlijke koffie
Max Havelaar goed alternatief voor
koffieboeren in ontwikkelingslanden
Algemeen
Nederland staat vierde op de
wereldranglijst van meest koffie
drinkende naties. Met gemiddeld
vier kopjes per dag hoeven we
alleen de inwoners uit het koude
noorden -Finland, Noorwegen en
Zweden- voor te laten. Ook bij
Rabobank Nederland is de koffie-
consumptie hoog. Medewerkers
tappen jaarlijks liefst vijf miljoen
bekertjes leut. Vanaf maandag
moeten ze wennen aan een ander
smaakje.
In navolging van een aantal lokale
banken en Interpolis stroomt er dan
koffie met het Max Havelaar Keur
merk uit de automaten. Niet omdat
die lekkerder zou zijn -dat mag
iedereen zelf bepalen- maar omdat
de bank met deze 'eerlijke' koffie
wil bijdragen aan duurzame ont
wikkelingen. In het ambitiestate
ment staat letterlijk: 'De Rabobank
Groep vindt dat een duurzame ont
wikkeling van welvaart en welzijn
een zorgvuldige omgang met natuur
en leefmilieu vergt. Hieraan wil
Unidos venceremos. Verenigd overwinnen wij. Deze lijfspreuk vormde in 1982 het
uitgangspunt voor inwoners van Mexico voor de oprichting van UCIRI. Deze coöperatie
heeft de levensomstandigheden van de inwoners aanzienlijk verbeterd. Met hulp van de
Stichting Steun door Rabobanken (SSR) produceert de coöperatie Max Havelaar koffie.
ze met haar activiteiten bijdragen.'
Via de Stichting Steun door Rabo
banken bijvoorbeeld. SSR helpt de
levensstandaard van mensen in
niet-westerse landen te verbeteren.
Onder meer twee coöperaties in
Mexico en Tanzania die Max
Havelaar koffie leveren, profiteren
In het zuidoosten van
Mexico leven voorname
lijk Indianen, in kleine
gemeenschappen van enkele
tientallen mensen. Al meer
dan honderd jaar is koffie
hun belangrijkste bron van
inkomsten. De koffie groeit
welig onder de bomen op de
berghellingen. Tot de op
richting van UCIRI waren
het vooral de coyotes, de
opkopers, die hiervan pro
fiteerden. De Indianen
woonden geïsoleerd, hadden
geen contact met afnemers
en ook geen vervoer om de
bonen naar de markt te
brengen. Daarom moesten
ze de veel te lage prijs van
handelaren wel accepteren.
De Nederlander Frans van
der Hoff Boersma bracht
hierin verandering door de
bevolking ervan te overtuigen
dat zijzelf de enigen waren
die de situatie konden ver
anderen. Het leidde tot de
oprichting van UCIRI, met
voor ieder lid eenzelfde, ge
garandeerde prijs voor de
koffie. Met de winst, lenin
gen van SSR en de individu
ele bijdragen van de leden
bleef genoeg geld over voor
een opslagruimte voor de
koffie-oogst, een vrachtauto,
winkels, golfplaten voor
huizen en een gezondheids
centrum. Inmiddels heeft de
Rabokrant Extra
organisatie ook een eigen
bank en landbouwschool.
Anno 1999 is UCIRI een
organisatie met meer dan
3.000 leden uit zestig dor
pen. Met een gestegen inko
men van 284 dollar tot ze
venhonderd dollar per jaar
en alle extra voorzieningen
vergaat het de Indianen stuk
ken beter dan zo'n twintig
jaar geleden.
UCIRI is een organisatie met meer dan 3.000 leden uit
zestig dorpen in het zuidoosten Mexico.
"De impact op de Neder
landse samenleving is behoor
lijk. Maar wat echt telt is de
situatie in de ontwikkelings
landen. Miljoenen mensen
hebben een beter bestaan
gekregen." Hans Bolscher,
directeur van de Stichting
Max Havelaar, vindt dat er
sinds de oprichting in 1988
veel bereikt is. Het Neder
landse keurmerk heeft in de
meeste Europese landen na
volging gekregen en prijkt
op koffie, cacao, honing,
thee en bananen.
Het ministerie van VROM
kwam kort geleden in het
nieuws toen het de Max
Havelaar koffie uit de auto
maat haalde. Hij zou niet
lekker zijn. Onzin, vindt
Bolscher. "Er zijn 27 leveran
ciers van Max Havelaar
koffie, elk met hun eigen
melange. De kwaliteit is van
gemiddeld tot absolute top.
Smaken verschillen, maar
het ligt zeker niet aan de
koffie. Het ministerie heeft
een oneerlijke test gehouden."
Max Havelaar -genoemd
naar de assistent-resident die
het in het gelijknamig boek
van Multatuli opneemt voor
de inlandse bevolking in
het voormalige Nederlands
Indië- verleent zijn keurmerk
aan kleine, democratische,
open en politiek onafhanke
lijke organisaties met een
goed product. Coöperaties
die via een vragenlijst door
de eerste selectie komen, on
derwerpt de stichting ter
plekke aan een nader onder
zoek. Wordt dat succesvol
doorstaan, dan heeft opname
in het productieregister
plaats, waaruit bij Max
Havelaar aangesloten impor
teurs kunnen kiezen. De
stichting garandeert een mi
nimum prijs en een langdu
rige samenwerking.
Het marktaandeel van Max
Havelaar koffie in Nederland
is slechts drie procent, maar
groeiende. Het keurmerk
heeft de levensomstandig
heden van mensen zeker
verbeterd, maar volgens
Bolscher is er weinig reden
tot euforie.
"In veel landen buiten tus
senhandelaren producenten
uit. Tussenhandelaren zijn
nuttig, maar ze moeten wel
een goede prijs geven."
Voor de boeren is Max
Havelaar een alternatief.
"We zijn te klein om veel in
vloed uit te kunnen oefenen
op de wereldmarkt. Wel
spreken we grote koffie-
branders aan op de oneerlijke
handel. Maar belangrijker is
dat we kleine producenten
een alternatief bieden."
Meer informatie over Max
Havelaar is te vinden op
Internet:
www.maxhavelaar.nl.
Max Havelaar biedt kleine producenten een alternatief.
11
iSSffib
