'Kwaliteitsaspect moet plek
krijgen in nieuwe varkens wet'
Adviseur worstelt
met zwalkend
overheidsbeleid
Deurnese varkensfokker investeert in onzekerheid
Bedrijven
Varkenshouders die hun mest op een
verantwoorde manier afzetten, moeten
niet gekort worden op het aantal varkens.
Dat vindt Ad van Acht, hoofd Advisering
Agrarisch bij Rabobank Nederland. Hij
heeft goede hoop dat minister Brinkhorst
van Landbouw deze richting uit gaat.
"Het kwaliteitsaspect moet een nadruk
kelijke plaats krijgen in de nieuwe wet."
De tijd dringt. Vóór
2002 moet Neder
land van de Euro
pese Unie het mestprobleem
onder controle hebben.
Daarom besloot de regering
alle varkenshouders twintig
procent van hun varkens af
te nemen, zonder daarvoor
een schadevergoeding te be
talen. Van Acht heeft weinig
waardering voor dit besluit.
"Het is alsof je een hardlo
per vraagt harder te lopen
en hem vervolgens een
schop tegen zijn schenen
geeft. Als je kort, is een ver
goeding absoluut nodig."
Brinkhorst hinkt volgens
Van Acht op twee gedach
ten. "Hij wil de wet er door
drukken, maar werkt tegelij
kertijd aan aanvullende re-
gelgeving om te zorgen voor
een goede mestbalans."
Dit laatste vindt Van Acht
een goede zaak. "Varkens
houders die de mest op ver
antwoorde wijze afzetten,
moet je ontzien. En voor
ondernemers die niet aan de
aangescherpte regels kunnen
voldoen, is het goed als er
een overgangsregeling komt.
Een soort sociaal plan.
Belangrijk in ieder geval is
dat er snel duidelijkheid
komt."
Er zit geen schot in de nieuwe
varkenswet. Minister en varkens
houders staan binnenkort in de
zoveelste gerechtelijke procedure
tegenover elkaar. Tot nog toe
trokken de varkenshouders
steeds aan het langste eind.
Als de partijen niet nader tot el
kaar komen, kan het nog lang
duren voordat er duidelijkheid
komt. Wat moet er gebeuren en
hoe is de situatie lokaal?
Dramatisch. Zo typeert
Gerrit Menting, agrarisch
relatiebeheerder bij Rabo
bank Deurne, de situatie in
de varkenssector. "De finan
ciële positie van de varkens
houder is door de varkens
pest, de lage marktprijzen
en het zwalkende overheids
beleid fors verslechterd."
Rabobank Deurne
heeft zo'n 350 var
kenshouders als
klant. Veel van deze bedrij
ven hebben uitstel van aflos
sing gekregen en zo'n 15%
heeft bij de gemeente een
b.b.z.-financiering -Bijstand
Besluit Zelfstandigen- aan
gevraagd. Voor deze lening
komen bedrijven in aanmer
king die wel toekomstper
spectief hebben, maar bij de
bank al tot hun grens gefi
nancierd zijn.
Niet alleen de agrariër die
verder wil heeft het moei
lijk, ook de varkenshouder
die wil stoppen. Menting:
"Die heeft zijn varkensrech
ten verkocht en daar zijn
financiële toekomst op geba
seerd. Maar door de situatie
rond de herstructureringswet
is het maar de vraag of hij
zijn geld nog ontvangt."
Onzekerheid troef dus. Dat
maakt het er ook voor de
adviseur niet makkelijker
op. Menting: "De situatie
rond de wetgeving maakt fi
nancieren in de varkenshou
derij wel erg lastig. Het be
langrijkste is dat de overheid
snel duidelijkheid schept.
De markt herstelt zich wel
weer, het is alleen moeilijk te
voorspellen wanneer."
"Ruim drie jaar geleden besloten we uit te brei
den. We kochten voor drie ton ammoniak- en
varkensrechten. Volgens een convenant mochten
we eenderde van de ammoniak gebruiken.
Begin juni is dat convenant afgeschoten.
Hoe het met de varkensrechten zit, is ook
onduidelijk. Met andere woorden, we zijn drie
jaar bezig en nog geen stap verder. Drie ton
geïnvesteerd in onzekerheid."
Aad van Leeuwen en zijn vrouw Diny
startten zo'n twintig jaar geleden hun
bedrijf in Deurne. Inmiddels hebben ze
280 zeugen, 2.500 vleesvarkens, 20.000 kuikens
en 30 hectare akkerbouwgrond. Hoe het bedrijf
er over vijf of tien jaar uitziet, is onvoorspelbaar.
Diny van Leeuwen: "Het maken van een middel
lange of lange termijnplanning is onmogelijk.
Je speelt in op overheidsmaatregelen, maar
wat vandaag geldt kan morgen weer ongedaan
gemaakt zijn. De overheid is ons grootste
ondernemersrisico op dit moment. Een kwalijke
zaak."
Rabokrant Extra
Tegen het plan om iedere varkenshouder 20
procent te korten, hebben de Van Leeuwens op
zich geen bezwaar, mits er een redelijke
vergoeding tegenover staat. Diny van Leeuwen:
"Dat is toch logisch? Het is in het algemeen
belang, dus moet de maatschappij er voor beta
len." Wel vragen ze zich af of een generieke
korting van twintig procent nodig is. "Veel on
dernemers willen er mee stoppen. Als de regering
de varkensrechten van deze mensen opkoopt, is
er al veel gewonnen. Ook zou er voor de boer
die wil stoppen een goede fiscale regeling moeten
komen."
Zelf zoekt Van Leeuwen de oplossing liever in
een grondgebonden beleid. "Twintig procent
varkens minder nu is geen oplossing voor de toe
komst. Er verdwijnt steeds meer landbouw
grond, voor woningbouw, industrieterreinen,
noem maar op. Als je grond uit de markt neemt,
moet je een evenredig aantal varkens onttrekken,
anders groeit het mestprobleem."
Ook technische oplossingen kunnen het mest
probleem aanpakken, aldus Van Leeuwen. Zelf
heeft hij eind vorig jaar een silo gebouwd waarin
hij de varkensmest bewerkt. Deels gebruikt hij
Diny en Aad van Leeuwen en hun adviseur Gerrit
Menting: 'investeren in oplossingen.'
die om zijn eigen groente mee te bemesten.
"Ik ben met akkerbouw begonnen om minder
met het mestprobleem geconfronteerd te worden.
Ik wil graag investeren in oplossingen, maar het
moet wel voor de lange termijn zijn. Het beleid
moet volgend jaar niet anders zijn."
