Aanpakken werkstress vooral taak managers 'Arboprobleem nr 1' te lijf Algemeen 'Stress wordt vaak gebagatelliseerd. Maar het probleem moet zeker niet onderschat worden.' Meer oorzaken Niet alleen werkdruk is een bron voor werkstress, zegt Van den Wollenberg na- stress." Medewerkers zelf moeten zorgen voor vol doende balans. "Ze moeten hun eigen grenzen kennen Vier van de tien werknemers vinden de werkdruk te hoog, aldus een recent FNV-onderzoek. Ook veel Rabobank- medewerkers menen dat ze te veel werk hebben. Werkdruk is een van de belangrijkste oorzaken voor werkstress, op haar beurt de grootste veroorzaker van ziekteverzuim en WAO-instroom. Tijd voor een adequate aanpak, vindt Els van den Wollenberg van de Arbodienst. Dat de werkdruk de afgelopen jaren toegenomen is, vindt ze niet verwonderlijk. Oorzaken zijn onder meer fusies en reorganisaties, de 36-urige werkweek, onder bezetting door krapte op de arbeidsmarkt en studeren zonder vermindering van werk. "Bij veel mensen staat de boog continu ge spannen. Op zich is span ning gezond. Om te preste ren heb je het juist nodig. Een probleem wordt het als spanning te lang aanhoudt. Dan put je jezelf uit." De gevolgen kunnen beginnen met slaapproblemen, ver moeidheid bij het opstaan, gehaast werken en minder werkplezier, variërend tot hoofdpijn, nek- en rugklach ten en een hoge bloeddruk. Bij lokale banken zijn vooral commerciële men sen potentiële kandidaten voor werkstress als gevolg van hoge werkdruk. "Ze werken op onregelmatige tijden, kennen hoge targets en moeten veel opleidingen volgen. Bovendien vinden sommige adviseurs dat ze weinig verdienen ten op zichte van collega's in an dere functies." Ze ver volgt: "Of werkdruk tot problemen leidt, is afhan kelijk van de mogelijkhe den die mensen hebben de werkdruk te regelen. Hebben ze inspraak in het werkaanbod, kunnen ze het werk verdelen en zelf standig plannen?" drukkelijk. "Werkstress ont- en die bewaken door keuzes staat als iemand niet kan te maken, op tijd nee te voldoen aan de eisen die de omgeving stelt, maar ook als er te weinig beroep op iemands kwaliteiten wordt gedaan of ambities niet re aliseerbaar zijn. Of als men sen investeren in hun werk zeggen en te zorgen voor voldoende ontspanning na inspanning." Volgend jaar houdt de Arbodienst workshops die managers handvatten aan- Els van den Wollenberg: 'Ik hoor wel eens: we hebben het te druk om de werkdruk aan te pakken.' en daarvoor onvoldoende terugkrijgen. Geen extra be loning, geen waardering of geen ontplooiingsmogelijk heden." Vooral managers moeten werkstress aanpakken, vindt Van den Wollenberg. "Enerzijds moeten ze stress herkennen en bespreekbaar maken, anderzijds moeten ze het beleidsmatig oppak ken als een management- vraagstuk. Een goed perso neelsontwikkelingsbeleid en aandacht voor mede werkers vormen de basis voor preventie van werk- Arboprobleem nummer één, noemt manager Gerard van der Heiden van Rabofacet Spectrum werkstress. Voornamelijk door een hoge werkdruk. Met een werk stressprogramma gaat Spectrum het gevaar te lijf, uit zorg voor de kostbare medewerker. Spectrum is het advies bureau van de Rabobankorganisatie met 250 vaste medewerkers en nog eens eenzelfde aantal externe krachten. Van der Heiden: "Als adviesbureau ben je klant- en opdracht gedreven. Dat betekent con tinu werken met deadlines en geen nee zeggen tegen klanten." Van de 250 eigen mensen loopt tien procent regelmatig op de tenen, schat Van der Heiden voor zichtig. "Je merkt dat aan de boordevolle agenda's en de zich opstapelende vakan tiedagen. Vaak zie je het ook in gedragsveranderingen, bijvoorbeeld geïrriteerd heid." Spectrum begon het werk stressprogramma in juli, toen het management zijn eigen fysieke grenzen ver kende. "Het programma kan alleen slagen als het management de problemen onderkent en erin wil in vesteren. Belangrijk is ook dat je het bespreekbaar maakt. Anders hollen mede werkers gewoon door." De afdelingshoofden doorliepen in september hetzelfde programma. Vervolgens on dergingen bijna 200 mede werkers vrijwillig een onder zoek naar hun fysieke en geestelijke gesteldheid. Iedereen kreeg een persoon lijk gezondheidsadvies. De fysieke gesteldheid bleek redelijk goed. Van der Heiden: "De geestelijke ge zondheid staat zwaarder onder druk: 44% vindt het werktempo hoog. Nu gaat dat nog goed, het is een jonge club. Maar fysieke problemen komen vanzelf als je continu op je tenen loopt." Oplossingen liggen in het herverdelen van werk, het in huren van personeel of nee zeggen tegen nieuwe klussen. "Vaak helpt meer aan dacht van het management voor de mens achter de me- reikt om werkstress te her kennen en aan te pakken. Van den Wollenberg: "Stress wordt vaak gebaga telliseerd. Ik hoor wel eens: we hebben het te druk om de werkdruk aan te pakken. Maar de consequenties moeten niet onderschat worden." Jan de Waard, directeur Rabobank Walcheren-Zuid en voorzitter van de Vereniging van Directeuren van Ra bobanken: "Illustratief is de mening van een ex-directeur van een grote beursgenoteerde onder- Rabokrant Extra neming: 'Jullie zijn volwassen ge worden en nu ook echt een bank voor het midden- en kleinbedrijf', zei hij laatst ongevraagd tegen mij. Ik vind dat de veranderingsbereid heid van zowel directeuren als me dewerkers is toegenomen. Bij mijn eigen bank zijn zaken verschoven naar de segmenten, zoals het per- soneelsgebeuren en het initiëren van seminars, acties, open dagen en dergelijke. Wel steek ik meer tijd in de coördinatie. De muurtjes tus sen de segmenten mogen niet te hoog worden. dewerker al." Het pro gramma loopt verder met stressbewustwordingsdagen. Daarin gaan de medewer kers op zoek naar de stress bronnen. "Behalve werk druk zijn er legio andere bronnen. Bijvoorbeeld het gedrag van een collega. Het in kaart brengen en het aan pakken van die bronnen is de volgende stap." 15

Rabobank Bronnenarchief

Rabokrant | 1998 | | pagina 15