'Boer is een fantastisch mooi beroep'
Bedrijven Advies
Herman Wijffels over de toekomst van de landbouw:
De land- en tuinbouw schudt momenteel op haar grondvesten.
Afzetmarkten en structuren veranderen in hoog tempo.
Consumenten vertonen een grilligheid waartegen geen marke-
teer lijkt opgewassen. Tegelijkertijd is het protectionisme niet
langer de kurk waarop de Europese landbouw drijft, maar
gelden de mores van de vrije markt. Desondanks heeft de boer
toekomst, aldus hoofddirectievoorzitter Herman Wijffels.
'Marketeers die hun vak goed verstaan,
luisteren naar hun klanten'
igenlijk had hij ook
wel boer willen wor
den. "Want", zegt
hij, "als het in je
zit, is boer zijn een
fantastisch mooi
beroep." Hij is er
dan ook van over
tuigd dat de agrari
sche sector een be
langrijke taak
heeft. "Volgend
jaar leven er zes
miljard mensen op
deze aardkloot, er
gens halverwege de
volgende eeuw
negen of tien mil
jard. Het consump
tieniveau stijgt,
terwijl het beschik
bare landbouware
aal met hooguit
vijftien procent kan
toenemen. Er zit
weinig anders op
dan de productie
per hectare sterk te
verhogen." In
Europa stagneert de
bevolkingsaanwas,
maar zit nog rek in de pro
ductiecapaciteit. De over
schotten die daardoor ont
staan pleiten volgens
Wijffels voor aansluiting op
de wereldmarkt. "We leven
in een periode van globalise
ring. De tijd is definitief
voorbij dat Europa over de
muur kieperde wat ze over
had. Ik denk dat dit ook niet
anders kan, al zullen land-
delijk: een bedrijfsvoering
die -en dat geldt ook voor
de landbouw- bronnen aan-
sector, stap voor stap de
weg te vinden naar duur
zame landbouw.
Wie moet volgens u de eer
ste stap zetten op weg naar
een duurzame samenleving:
de politiek, de agrarische
sector, de Rabobank of de
consument?
"Iedereen. Maar het is het
beste als de sector zelf ini
tiatieven neemt en de
Rabobank is van die sector
een onderdeel. De fase dat
Hoofddirectievoorzitter Herman Wijffels: "Anderen in de top van de bank zullen het agrarisch domein straks
vertegenwoordigen."
bouwprijzen daardoor dalen
en zal de productie veel ef-
fiënter moeten worden."
Overigens betekent dit in
zijn optiek geen vrijbrief
voor het handhaven van in
tensieve productiemetho
den. Want één ding is dui-
Hans van Zuijdam, manager
bedrijvenadvies bij Rabobank Tilburg: "Visie '98 was voor ons een
raamwerk waar we met behulp van jaarplannen een eigen invulling aan
hebben gegeven. Een voorbeeld zijn de verzekeringen bedrijven: Visie '98
adviseerde om dat bij de bedrijvenadviseur te beleggen, maar wij hebben
een aparte afdeling in stand gehouden. Verzekeringen bedrijven is volgens
ons een complex product waar je een specialist voor nodig hebt. Overigens
kregen we begin dit jaar een notitie waarin Rabobank Nederland haar
beleid aanpaste op dit punt. Wij hebben er in ieder geval goed aan gedaan
in Tilburg."
tast, uitput of vervuilt, is
op den duur onhoudbaar,
ook economisch. De agrari
sche sector zal dan ook
productiemethoden moeten
ontwikkelen die zich bewe
gen binnen de grenzen van
wat ecologisch, economisch
en sociaal mogelijk is.
Duurzame ontwikkeling
kost echter tijd en die is be
perkt. Wijffels: "Als agrari
sche activiteiten op den
duur een bedreiging blijven
vormen, houdt het leven
op. Dan komen we om in
ons eigen productiesys
teem." Hij ziet het als de
opdracht van de Rabobank,
samen met de agrarische
de agrarische sector pas in
gang kwam als externe
krachten dat van ons eisten,
ligt achter ons.
Ondernemers zoeken zelf
naar duurzame productie-
heeft weinig goeds gebracht,
maar levert wel een interes
sant effect op. Andere agra
rische sectoren nemen nu
zelf het heft in handen en
wij helpen ze daarbij. Zo
komen we samen waar we
zijn moeten. En dat past bij
onze basisgedachten over
klantwaarde. We leveren
wat de klant vraagt en het
beste bij hem past. En niet
wat het beste is voor de
Rabobank."
Uw hart ligt bij de land- en
tuinbouw. Hoe waarborgt
de Rabobank haar betrok
kenheid met de sector na
uw vertrek?
"Gelukkig hangt dat niet af
van één persoon. Duizenden
mensen in de hele organisa
tie zijn thuis in de agrari
sche wereld. In hun hoofden
zit onze kennis. Continuïteit
is dus gewaarborgd, al moet
ik erkennen dat dit straks
niet meer zo is in de per
soon van de voorzitter.
Smits is geen boerenjongen
en heeft geen bijzondere
kennis van de land- en tuin
bouw. Dus zullen anderen
in de top van de organisatie
methoden. De tuinbouw en
melkveehouderij pakken dat
verstandig aan. De varkens
houderij heeft daar lang mee
gewacht, terwijl het juist een
sector is waar politiek en sa
menleving grote weerstand
bieden. Dat afwachtende
het agrarisch domein moe
ten vertegenwoordigen. En
dat zal ook gebeuren."
Een uitgebreide versie van
dit artikel verschijnt in de
december-editie van Onder
nemer Bank.
Druist uw opvatting niet
in tegen de marketing
gedachte?
"Marketeers die hun vak
goed verstaan, luisteren
naar hun klanten en maken
producten die zij nodig heb
ben. Gestimuleerd door de
marketingopleidingen gaat
dit principe helaas niet altijd
op. Ook ik bekijk wel eens
met een kritisch oog wat in
ons eigen huis gebeurt."
12
Rabokrant Extra
