Ondernemer van de toekomst is een universitaire regelneef Miljoenennota 1999 heeft MKB niet veel te bieden Bedrijven Advies 'Het kleinbedrijf krijgt meer behoefte aan slimme sparringpartners' Voor wie het nog niet weet: de ondernemer van de toe komst is een 'oudere jongere' met een ambachtelijk be roep. Hij is steeds vaker een zij, heeft een academische opleiding en voelt zich prima bij het predikaat 'regelneef'. De ondernemer werkt parttime, is een doener en behoort tot de allochtone medelanders. Fictie? Niet meer na een rondje deskundigen. Taak voor de Rabobank: de 'kleur' van deze ondernemer aannemen. Hans Stoffels, star- tersadviseur bij de Rabobank Nijmegen, ziet twee catego rieën ondernemers aantre den. Enerzijds mensen die op oudere leeftijd voor zich zelf beginnen met een rege ling van hun ex-werkgever of een werkende man/vrouw achter zich. Anderzijds jonge, 'geboren' onderne mers die de sprong wagen. Stoffels, die steeds meer vrouwen adviseert, vindt de persoonlijkheid van de ondernemer belangrijk. "Hij moet degelijk in zijn vel zitten." Ambachtsman Volgens Bert Poot, de Rotterdamse vestigingsdirec teur van Syntens (voorheen IMK en Innovatiecentrum Nederland) is de onderne mer van de toekomst am bachtsman. "Stukadoor, aannemertje en timmerfa briek komen sterk terug." Daarnaast zal de onderne mer een 'coachend manager' moeten zijn die zich kan ver plaatsen in zijn medewer kers. Poot ziet academici lei ding geven aan deze ambachtsbedrijven. De di recteur denkt ook dat er meer particulieren kapitaal in de ondernemingen gaan steken, waarbij banken be middelen. Opvolgers van MKB-onder- nemers hebben vaker een HBO-opleiding, aldus Ton Ravesloot van MKB- Nederland. "Ze kunnen beter managen en je ziet be drijven een sprong vooruit maken." De toekomstige on dernemer moet volgens hem van alle markten thuis zijn: "Een veranderingsgezinde re gelneef." Ravesloot signal eert steeds meer tussenvor men van ondernemerschap, zoals franchise-bedrijven, waarbij de risico's gedeeld worden. Ook ziet de MKB- man steeds vaker werkne mers halve dagen voor de baas werken en de rest van de tijd voor zichzelf. Ontwikkelingen die banken kansen bieden: "Het kleinbe drijf krijgt meer behoefte aan slimme sparringpartners." Doeners Arno Commandeur van de Vereniging van KvK's ver wacht dat denkers plaats gaan maken voor doeners. "Ook academici zullen doeners moeten worden en pragmatischer moeten leren denken." Commandeur heeft de indruk dat het per centage starters in de dienstverlening afneemt. Dé groeimarkt is volgens hem de handel met het voormalig Oostblok. Hij ziet wel een kloof tussen consumptief en zakelijk krediet. "Je leent als consu ment makkelijker 25.000 gulden, dan als startende ondernemer 5.000 gulden." Marleen Jansen van Bedrijven Advies Rabobank Nederland ziet ondernemers in de toekomst hoger opge leid en veel meer bezig in de dienstverlening. "Het zullen ook meer vrouwen en allocht onen zijn," zegt ze. De leeftijd van de ondernemers zal meer variëren, zowel ouderen als jongeren beginnen. Jansen voorspelt steeds meer partti me-ondernemers. De Rabo bank zal nog meer 'de kleur van de ondernemer moeten aannemen', verwacht ze. "Dat betekent: meer open, meer beschikbaar zijn en bre dere adviezen geven. Kortom: partner in business zijn." 'Stukadoor, aannemertje en timmerfabriek komen sterk terug.' HOC"= HUID De Miljoenen nota heeft het midden- en kleinbedrijf weinig posi tiefs te bieden. Terwijl Paars I een speciaal op het MKB gericht stimuleringspakket ter grootte van ƒ500 miljoen lanceerde, heeft dit kabinet daar korte metten mee gemaakt. Willem van der Velden, stafgroepeconoom van Rabobank Nederland is niet geluk kig met deze maatregel. "De detail list moet nu op eigen kracht verder, terwijl het MKB in deze sector nog steeds op een achterstand staat in vergelijking tot het grootbedrijf. De detailhandel doet het de laatste tijd redelijk, maar slechter dan andere sectoren zoals de industrie of groot handel. Het groeipercentage en de omzetgroei zullen in de toekomst weer minder worden door de maatregelen van Paars II. Het zou mij niet verbazen als de winstgroei marginaal zal zijn." Het komende jaar worden de lasten Detaillist moet na de Troonrede op eigen houtje verder. met ƒ1,5 miljard verhoogd. Ongeveer de helft van deze lasten verzwaring komt voor rekening van particulieren, ondernemers krijgen de andere helft voor hun kiezen. Een voorbeeld hiervan is de eco-tax die in 1999 wordt verhoogd. "Ondernemers kunnen deze lasten verzwaring moeilijk doorre kenen aan hun klanten, omdat ze rekening moeten houden met de concur rentie," vertelt van der Velden. "Dit geld zal dus uit de eigen portemonnee moeten komen." In combinatie met de grotere stijging van de lonen zorgt de las tenverzwaring voor een toename van de loonkosten van werknemers in 1999: het Centraal Planbureau (CPB) gaat uit van 4,25 De maatregelen die het kabinet neemt om de huidige krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan zijn goed. "Denk aan de uitbreiding van kinderopvang of de serieuze aan dacht voor herintreders. Veel vrou wen die opnieuw aan het werk gaan, komen in de detailhandel te recht. Daarom moet het MKB zich op de korte termijn profileren als een sector waarin het leuk werken is," stelt van der Velden. Detaillisten zullen volgend jaar nog moeite hebben met het vinden van nieuwe medewerkers, omdat de maatregelen tegen arbeidskrapte pas op de lange termijn soelaas bieden. Rabokrant Extra 9

Rabobank Bronnenarchief

Rabokrant | 1998 | | pagina 9