'Sociaal Plan een goede stap naar
volwassen arbeidsverhoudingen'
V
'Heel gewoon dat medewerkers
investeren in eigen ontwikkeling'
jÉÉ
Heerenveen al volop bezig
met uitvoering van het Pob
'Plan krijgt gestalte door het Pob'
Tekst Sociaal Plan
Looptijd Sociaal Plan
«I
Wim Brouwer van De Unie:
"Het nieuwe Sociaal Plan is een hele goede stap op weg naar vol
wassen arbeidsverhoudingen", meent Wytze de Jong, hoofd directoraat
Personeel. "De verantwoordelijkheid voor het zich blijven kwalifice
ren voor de toekomst ligt bij de medewerker én zijn directe chef."
"Persoonlijk ben ik voor het nieuwe Sociaal Plan vanwege het twee
richtingsverkeer", stelt Miriam Giliam, coördinator Cliëntenservice bij
de Rabobank Zevenrode en lid van de ondernemingsraad van de bank.
"Maar bij ons is op dit moment het oude plan nog van kracht. Volgende
week discussiëren we erover in de OR-vergadering."
"Het nieuwe Plan is toegespitst
op onze werkgelegenheidspro-
blematiek", verklaart De Jong.
"En dat is een kwalitatieve mis
match. Visie '98 betekent onder
meer automatisering van admini
stratief werk, waardoor een aan
tal functies op lbo-niveau op den
duur niet meer zal bestaan. Aan
de andere kant is er steeds meer
behoefte aan adviseurs met ken
nis van zaken. Daarom is de
minimale eis van mbo-niveau
"In de ontwikkeling van de
bank naar de toekomst zal de
relatie tussen de bank en de
medewerkers worden gekarak
teriseerd door volwassen ar
beidsverhoudingen. In de ko
mende twee jaar zullen geen
gedwongen ontslagen plaatsvin
den mits de medewerkers zich
inspannen om zich blijvend te
kwalificeren voor een functie.
Hierbij zal het mbo-niveau als
minimum worden gehanteerd."
Zo luidt het nieuwe Sociaal
Plan, dat is gebaseerd op het
Personeelsontwikkelingsbeleid
(Pob), letterlijk. Het plan is een
handvat voor het omgaan met
gevolgen van reorganisaties
voor werkgevers en werkne
mers in vaste dienst bij lokale
banken en Rabobank
Nederland. Een notitie over
het Pob staat maandag, samen
met deze themapagina, in de
Rabolnfobank.
Het vorige Sociaal Plan liep
af op 1 mei 1996 en is tot uiter
lijk 1 juli 1997 van kracht.
Vanaf die datum is het nieuwe
Sociaal Plan van toepassing voor
medewerkers van Rabobank
Nederland. Voor medewerkers
van lokale banken is dat ook
het geval, als directie en bestuur
bijtijds hun handtekening zet
ten onder de 'van toepassing
verklaring'. Het nieuwe plan
loopt tot 1 juli 1999. Vóór 31
december 1998 begint het
overleg over de voortzetting
ervan. Medewerkers van de
Rabobankorganisatie, met wie
individuele afspraken zijn
gemaakt op basis van het oude
Sociaal Plan, kunnen erop reke
nen dat deze blijven gelden.
opgenomen in het Sociaal Plan."
De Jong neemt een mogelijk
misverstand weg. "Mbo-niveau
wil niet automatisch zeggen
mbo-opleiding. Het slaat op
denkniveau en geschiktheid, maar
zeker ook op houding, gedrag en
vaardigheden. Overigens is de
passage 'zich blijvend kwalifice
ren voor een functie' van toepas
sing voor iedereen, dus ook voor
medewerkers met een hbo-oplei-
ding of een universitaire studie."
Het Personeelsontwikkelings
beleid is de basis voor het Sociaal
Plan. De Jong: "Daarin staan de
verantwoordelijkheden van werk
gever en werknemer met betrek
king tot de optimale inzetbaar
heid van de medewerker. Een van
de middelen om die te bereiken
zijn opleidingen, maar ook stages
en horizontale en verticale door-
Klinker gaat het nieuwe
Sociaal Plan aan de orde stellen
in de vergaderingen van de OR
en het bestuur en zal voorstellen
het te ondertekenen. In zekere
zin bevat het plan geen nieuws,
meent hij. "Het is een koers die
we de komende jaren varen en
die ook in het Personeelsont
wikkelingsbeleid staat. Natuur
lijk is het belangrijk dat er een
Sociaal Plan is, waarmee van
werkgevers- en werknemerszij
de is ingestemd."
Heerenveen is al twee jaar seri
eus bezig met Pob, naar aanlei
ding van Visie '98. Klinker: "We
hebben bankbreed in werkgroe
pen gediscussieerd over het for
matie- en het personeelsplan en
zestien thema's. Een paar voor
beelden zijn opleidingen, pro
motie, demotie en part-time
werken." Alle medewerkers heb
ben enquêteformulieren inge
vuld voor potentieelbeoordeling
en belangstellingsregistratie en
er zijn individuele gesprekken
gevoerd met de direct en de
naasthogere leidinggevenden over
de toekomst. Het resultaat daar
van zijn individuele ontwikke-
lings- en opleidingsplannen, met
handtekeningen van de mede
werkers en de bank.
"Er is ook sprake geweest van
cl
kil
De Jong: "Steeds meer behoefte aan
adviseurs met kennis van zaken."
stroom spelen een rol. De werk
gever biedt deze mogelijkheden
aan en de medewerker wordt
geacht ze te benutten. Van belang
daarbij is dat de werkgever een
formatieplan opstelt en individu
ele en bank- of afdelingsbrede
personeels- en opleidingsplan
nen. Daar is de ene manager ver
der mee dan de andere."
maatwerk", aldus Klinker.
"Voor sommigen hebben we een
andere functie gezocht, die ook
wel eens een stapje terug bete
kende. Met anderen hebben we
een individuele regeling getrof
fen of ze zitten in een heroriën
tatietraject."
De Friese bank streeft er al lan
ger naar iedereen op minimaal
mbo-niveau te krijgen. "Maar
houding, gedrag en vaardighe
den zijn minstens zo belangrijk
om mee te kunnen", meent
Klinker, die zelf gemiddeld om
de vier jaar van functie is veran
derd en ook nog regelmatig in de
schoolbanken zit.
Harry Klinker: "Volop bezig met
de uitvoering."
Giliam vindt het niet meer dan
normaal dat medewerkers er zelf
ook wat voor doen om bij te blij
ven en zich te ontwikkelen. "Een
goede zaak dat dat nu is opgeno
men in het Sociaal Plan. In het
oude plan staat onder meer dat de
bank zich, als er geen plaats meer is
voor een medewerker, zal inspannen
om een passende functie te zoeken.
Als je over volwassen arbeidsver
houdingen spreekt, is dat eenrich
tingsverkeer. Het nieuwe plan en
het bijbehorende Personeelsont
wikkelingsbeleid verwoorden pre
cies wat er van zowel de werknemer
als de werkgever wordt verwacht."
In de afgelopen jaren is er bij de
bank Zevenrode de nodige aan
dacht besteed aan het niveau en de
vaardigheden van de medewerkers.
Dit als gevolg van fusies en de
invoering van Visie '98. Giliam:
"Er zijn en worden met regelmaat
beoordelings- en functioneringsge
sprekken gehouden. Als gevolg
daarvan heeft een aantal collega's
zich laten testen en is met opleidin
gen begonnen, waaronder hbo.
Het heeft meer dan een jaar
geduurd voor het nieuwe Sociaal Plan
rond was. "Er hebben tijdens de
onderhandelingssessies tussen de
Rabobank en de vakbonden zo'n
zeven concepten op tafel gelegen",
licht Brouwer toe, die tijdens de
onderhandelingen een coördine
rende rol speelde naar alle betrok
ken vakbonden toe.
"Ze gingen wel uit van volwassen
arbeidsverhoudingen, maar leken
qua omvang op het oude plan, met
flarden van het Personeelsontwik
kelingsbeleid (Pob). Een besluitvor
mingshobbel vormde op het laatst de
mogelijke medeverantwoordelijk
heid van de vakorganisaties bij de
totstandkoming van het sociale
beleid, dat bij de Rabobank
Personeelsontwikkelingsbeleid
heet. Uiteindelijk werden we het
erover eens dat het bedenken en
uitvoeren van dit beleid de verant
woordelijkheid van de werkgever
is. Daarna zijn beide partijen onaf
hankelijk van elkaar met een korte
tekst voor een nieuw Sociaal Plan
gekomen, die nadrukkelijk ver
wijst naar het Pob. Die teksten heb
ben we in elkaar geschoven."
De bonden verbonden wél een
voorwaarde aan het Sociaal Plan.
Ook hebben er mensen binnen of
buiten de Rabobank een andere
baan gekregen, ledereen bij onze
bank heeft nu minimaal een mbo-
denk- en werkniveau."
Giliam is zelf een voorbeeld van
iemand zonder mbo-opleiding, die
wel op mbo-niveau zit. "Dat is bij
een test gebleken. Ik heb als voor
opleiding mulo en heb bij de bank
de nodige opleidingen gevolgd. Je
algemene ontwikkeling en je
levenservaring spelen natuurlijk
ook een rol bij je denkniveau."
Miriam Giliam: "Tweerichting-
verkeer.
Brouwer: "Volwassen arbeids
verhoudingen.
Brouwer: "Dat is de passage in de
'van toepassing-verklaring' over
het informeren van alle medewer
kers over het Pob. Ik ga er vanuit
dat banken dit beleid serieus aan
pakken, voor zover ze dat al niet
doen. Medewerkers zijn verplicht
mee te werken aan het op peil houden
van hun kennis. Werkgevers, in dit
geval managers, spreken regelmatig
over functie-eisen met medewer
kers en maken personeels- en oplei
dingsplannen. Belangrijk daarbij
zijn de volwassen arbeidsverhou
dingen. Daaraan hapert het hier en
daar nog wel eens, met directeuren die
alles voorschrijven en medewer
kers die hun mond niet opendoen.
"Het nieuwe Sociaal Plan is voor onze bank een afronding van de
invoering van het Personeelsontwikkelingsbeleid", vindt algemeen
directeur Harry Klinker van de Rabobank Heerenveen. "Met de uit
voering zijn we volop bezig."
"Het Sociaal Plan op zich zegt niets", zegt vakbondsbestuurder Wim
Brouwer van De Unie. "Het krijgt alleen maar gestalte door het Perso
neelsontwikkelingsbeleid, waarmee het onlosmakelijk is verbonden."