Inhoudsopgave Voorwoord Bestuursverslag Corporate governance
Consolidated Financial Statements Company Financial Statements Pillar 3
Tot 2015 werden mutaties in de 'creditspread' van de Rabobank
opgenomen in de winst-en-verliesrekening. Creditspreads zijn
de resultante van de waargenomen kredietwaardigheid van
de Rabobank en van sectorspecifieke ontwikkelingen, ontwik
kelingen in de thuismarkt en de bredere macro-economische
vooruitzichten. Hierdoor kunnen zij betrekkelijk instabiel zijn.
In 2016 heeft de Europese Commissie de International Financial
Reporting Standard 9 (IFRS 9) goedgekeurd. Bij deze verslag-
gevingsstandaard dienen waardeveranderingen als gevolg van
mutaties in de creditspread te worden uitgesloten van de winst
en-verliesrekening. De Rabobank heeft ervoor gekozen om dit
specifieke onderdeel van IFRS 9 vervroegd toe te passen, aange
zien deze wijziging leidt tot een vermindering van de volatiliteit
in de winst-en-verliesrekening. Tot en metjuni 2016 werd de
nettowinst met 63 miljoen euro gedrukt als gevolg van waarde
veranderingen die het gevolg zijn van veranderingen in de
creditspread van de Rabobank. Als gevolg van de vervroegde
toepassing vanaf 1 januari 2016 is het negatieve bedrag van
365 miljoen euro voor heel 2016 verwerkt in 'other comprehen
sive income' in het eigen vermogen.
In 2016 werden de first-day gains op een aantal nieuw uit
te geven obligaties gedeeltelijk gecompenseerd door een
negatief herwaarderingsresultaat als gevolg van rentevolatiliteit.
Het nettoresultaat op structured notes daalde met 125 miljoen
euro naar 150 (275) miljoen euro. Als gevolg van de onrust in
Griekenland zorgden de oplopende creditspreads in 2015 voor
een hoger resultaat op structured notes.
Hedge accounting
Hedge accounting kan worden toegepast onder IFRS om
financiële volatiliteit te verminderen in de geconsolideerde
winst-en-verliesrekening. Deze volatiliteit is het gevolg van
waarderings- en classificatieverschillen tussen enerzijds voor
verkoop aangehouden activa die worden gewaardeerd tegen
reële waarde, verstrekte kredieten en uitgegeven schulden die
worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, en
anderzijds de hieraan gelieerde, tegen reële waarde gewaar
deerde afdekkingsderivaten in de winst-en-verliesrekening.
IFRS biedt niet de mogelijkheid om hedge-accountingrelaties
voor alle soorten economische hedges aan te wijzen. Als gevolg
van deze onvolmaaktheden en beperkingen in de toepassing
van hedge accounting kan, ook als het risico economisch is
afgedekt, financiële volatiliteit in de geconsolideerde winst
en-verliesrekening niet volledig worden voorkomen door het
toepassen van hedge accounting.
Bedrijfslasten stegen met 6%
Personeelskosten daalden met 6%
De totale personele bezetting bij de Rabobank (inclusief externe
medewerkers) daalde met 6.446 fte's naar 45.567 (52.013) fte's
in 2016, voornamelijk als gevolg van het grootschalige reorga
nisatieprogramma Performance Now in Nederland. De verkoop
van Athlon en personeelsreducties bij WRR in Ierland, Australië,
Nieuw-Zeeland en Chili droegen tevens bij aan deze daling.
De grootste personeelsreductie heeft plaatsgevonden bij de
lokale Rabobanken. Naast de personeelsreductie heeft de verso
bering van de secundaire arbeidsvoorwaarden bijgedragen aan
een afname van de personeelskosten naar 4.521 (4.786) miljoen
euro.
Andere beheerskosten stegen met 25%
De andere beheerkosten stegen naar 3.635 (2.916) miljoen euro
in 2016, vanwege de aanvullende voorziening van 514 (150)
miljoen euro, nadat de Rabobank het herstelkader voor de MKB-
rentederivaten had doorgevoerd (voor meer informatie zie hier).
De totale reorganisatiekosten bedroegen 515 (245) miljoen euro
in 2016. Per 31 december 2016 bedroeg de omvang van de
reorganisatievoorziening op de balans 461 (354) miljoen euro.
Deze toename van de reorganisatiekosten kan hoofdzakelijk
worden toegeschreven aan boventalligheid bij de Rabobanken
in mindere mate bij FGH Bank, DFF en ACC Foan Management.
De digitalisering van diensten leidde tot een vermindering van
de personele bezetting en een afname van het aantal kantoren.
De herwaardering van vastgoed in eigen gebruik heeft
eveneens bijgedragen aan de toename van de andere beheers
kosten. Dit komt door de lagere bezettingsgraad van de lokale
kantoren. De toename van de andere beheerskosten werd deels
gecompenseerd door de vrijval van een juridische voorziening
bij WRR.
Afschrijvingen daalden met 1
Als gevolg van lagere afschrijvingen op immateriële vaste activa
daalden de afschrijvingen naar 438 (443) miljoen euro.
Bijzondere waardevermindering van goodwill en
investeringen in geassocieerde deelnemingen
In 2016 stond het bedrijfsresultaat vóór belastingen onder druk
door de waardevermindering van het belang van de Rabobank
in Achmea ter waarde van 700 miljoen euro. De vooruitzichten
voor de toekomstige winstgevendheid van Achmea zijn ver
slechterd in 2016, waarbij rekening wordt gehouden met
recente ontwikkelingen in de zorgverzekeringsmarkt en de
resultaatontwikkeling gedurende de eerste zes maanden van
2016. Deze factoren, in combinatie met het verslechterende
zakelijke klimaat voor Nederlandse verzekeraars de afgelopen
jaren, gaven aanleiding tot mogelijke waardeverminderingen
32 Rabobank Jaarverslag 2016
