Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance
Bewegingen in de VaR waren beperkten hoofdzakelijk veroor
zaakt door volatiliteit in de financiële markten, in het bijzonder
in de eerste helft van 2015. Het hele jaar bleef de VaR ruim
binnen de interne limiet van 40 miljoen euro.
De rente-delta geeft aan hoe de waarde van posities verandert
als de rentecurve, parallel, met 1 basispunt (oftewel 0,01 pro
centpunt) stijgt. De tabel rente-delta geeft de gevoeligheid
voor veranderingen in de rentecurve van de belangrijkste
valutasoorten weer. Per jaareinde kwam de rente-delta uit
op 1,4 miljoen euro negatief. De rente-delta bleef tijdens het
verslagjaar ruim binnen de daarvoor geldende limiet van
2,5 miljoen euro.
Rente-delta
in miljoenen euro's
31-12-2015
Euro
-1,2
Amerikaanse dollar
-0,4
Britse pond
0,1
Overig
0,1
Totaal
-1,4
Het event risk, dat gemeten wordt door gevoeligheidsanalyses
en stresstesten, bleef ook in het verslagjaar ruimschoots binnen
de daarvoor vastgestelde limiet van 200 miljoen euro.
Renterisico in de bankomgeving
De Rabobank beschouwt het transformeren van geld naar
omvang en looptijd als een belangrijke bron van resultaat en
economische waarde. Om aan de behoeften van klanten te
voldoen, biedt de bank bovendien opties en producten met
optionaliteit aan. Als gevolg van deze factoren staat de bank
bloot aan renterisico in de bankomgeving. Daaronder verstaan
we het risico dat het financiële resultaat en/of de economische
waarde van bankboeken, beleggingsboeken en kapitaalboeken
negatief wordt beïnvloed door bewegingen in de geld- en
kapitaalmarktrentes. Dit renterisico vindt bij de Rabobank voor
namelijk zijn oorzaak in vier factoren:
Looptijdverschillen tussen leningen en toevertrouwde
middelen. De Rabobank verstrekt hypotheken en
zakelijke financieringen met een lange rentevastperiode.
Deze verstrekkingen worden onder meer gefinancierd met
door klanten ingelegde spaargelden, uit tegoeden die
klanten aanhouden op betaalrekeningen en in rekening
courant en met funding van professionele geld- en kapitaal
marktpartijen.
Offerterisico. Bij een groot deel van de particuliere woning
hypotheken krijgt de klant met een offerte het laagste van
twee tarieven: het geoffreerde tarief en het tarief bij opname
van de geldlening.
Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3
Vervroegd aflossingsrisico. Als klanten hun leningen
vervroegd willen aflossen, hoeven ze niet in alle gevallen
een vergoedingsrente te betalen.
Opnamerisico. Een groot deel van de klanttegoeden op
rekening-courant, betaalrekeningen en spaarrekeningen is
direct opvraagbaar.
Een belangrijke determinant van renterisico in de bankom
geving is het gedrag van klanten. Deze factor is zelfs de
belangrijkste onderscheidende factor tussen renterisico in de
bankomgeving en renterisico in de handelsomgeving. Het risico
dat klanten lopen doordat hun financiële verplichtingen
toenemen ten gevolge van rentebewegingen heeft geen
invloed op de mate waarin de Rabobank aan renterisico bloot
staat, maar kan er wel toe leiden dat de bank met een hoger
kredietrisico te maken krijgt.
Risicomanagementraamwerk
De Rabobank accepteert een zekere mate van renterisico in
de bankomgeving, omdat dit een wezenlijk onderdeel van
bankieren is. Tegelijkertijd streeft de bank naar het vermijden
van materiële onverwachte fluctuaties in het financiële resultaat
en de economische waarde als gevolg van rentebewegingen.
Daarom stelt de raad van bestuur, onder toezicht van de raad
van commissarissen, jaarlijks de Risk Appetite voor renterisico
vast, evenals de daarmee corresponderende renterisico-
limieten. Rapporten over de omvang van het renterisico in
de bankomgeving worden maandelijks aangeboden aan de
verantwoordelijke asset liability management- en risicoma-
nagementcommissies. De asset liability managementcommis-
sies zijn verantwoordelijk voor het strategische management
van het renterisico in de bankomgeving, terwijl de risicoma-
nagementcommissies de omvang van dat risico monitoren
en bewaken. De verschillende treasury-afdelingen binnen de
bank zijn belast met het operationele management van het
renterisico in de bankomgeving. Ze voeren die taak uit door het
afsluiten van afdektransacties. De mate waarin en het moment
waarop wordt overgegaan tot afdekking, is onder andere afhan
kelijk van de rentevisie en de verwachte balansontwikkeling.
Bedrijfsonderdelen hebben daarbij beperkte vrijheid om binnen
de gestelde limieten hun eigen keuzes te maken.
Renterisico in de bankomgeving wordt niet alleen gemeten en
gestuurd op basis van einddata en renteherzieningsdata van
contracten; de renterisicomodellen van de bank houden ook
rekening met klantgedrag. Zo wordt bijvoorbeeld rekening
gehouden met de vervroegde aflossing van hypotheken.
Vrij opneembare deposito's (zoals saldi op direct opvraagbare
variabelrentende spaarrekeningen en tegoeden op betaalreke
ningen en zakelijke rekeningen-courant) worden gemodelleerd
volgens de 'replicating portfoliomethode'. Met deze methode
94 Rabobank Jaarverslag 2015
