Inhoudsopgave Bestuursverslag Corporate governance Jaarrekening Rabobank Groep Jaarrekening Rabobank Pillar 3
Kredietportefeuille commercieel vastgoed per 31 -12-2014
in miljoenen euro's
- Beleggingsvastgoed binnenlands retail bankbed rijf
- Beleggingsvastgoed segment vastgoed
Totaal beleggingsvastgoed
- Projectontwikkeling binnenlands retailbankbedrijf
- Projectontwikkeling segment vastgoed
Totaal projectontwikkeling
Netto Bruto n iet-
krediet- presterende
portefeuille leningen2 Voorzieningen
8.586 1.509 673
15.099 3.394 1.098
23.685 4.903 1.771
1.062 586 342
1.211 146 43
2.273 732 385
Kosten
krediet-
verliezen Afboekingen
249 152
544 333
793 485
23 26
8 2
31 28
In de afgelopen jaren resulteerden de marktontwikkelingen in
een forse druk op de kwaliteit van de portefeuille, wat zicht
baar werd in een hoger niveau van de kosten kredietverliezen.
Het jaar 2015 wordt gekenmerkt door een duidelijke tweedeling
in de portefeuille. Enerzijds zorgt onder andere de toename
van de interesse van investeerders ervoor dat in sommige deel
markten momenteel de bodem bereikt is of dat er zelfs een
verbetering plaatsvindt. De al getroffen voorzieningen op dit
deel van de portefeuille bleken toereikend. Anderzijds zorgen
structurele problemen in andere deelmarkten voor blijvende
hogere kosten kredietverliezen.
Vrijwel de gehele vastgoedportefeuille in het buitenland is
verstrekt door ACC Loan Management. Dit is een portefeuille
die geleidelijk wordt afgebouwd. De aanvullende dotaties aan
de voorziening voor kredietverliezen voor deze portefeuille
waren in 2015 beperkt (40 miljoen euro). Ook in 2016 worden
nog enkele aanvullende dotaties verwacht, zij het op een lager
niveau dan in de afgelopen jaren.
Landenrisico
Bij het landenrisico wordt onderscheid gemaakt tussen collectief
debiteurenrisico en transferrisico. Collectief debiteurenrisico
is het risico dat een groot aantal debiteuren in een land niet
aan de verplichtingen zal kunnen voldoen vanwege dezelfde
oorzaak. Bijvoorbeeld door oorlog, natuurrampen, politieke of
sociale onrust, maar ook door overheidsbeleid dat er niet in
slaagt macro-economische en financiële stabiliteit te realiseren.
Transferrisico betreft de mogelijkheid dat een buitenlandse
overheid beperkingen oplegt aan het overmaken van gelden
aan buitenlandse crediteuren door debiteuren in het betreffende
land. De Rabobank hanteert een landenlimietensysteem
ter beheersing van het collectieve debiteurenrisico en het
transferrisico. Relevante landen krijgen na zorgvuldig onderzoek
een interne landenrisicorating, waarna algemene limieten en
transferlimieten worden vastgesteld. De transferlimieten zijn
ingesteld op het zogenoemde netto-transferrisico. Dat is gelijk
aan de totale uitzettingen verminderd met de uitzettingen in
lokale valuta's, de verkregen garanties en andere dekkingen
voor het transferrisico en een aftrek voor verlaagde weging
van bepaalde producten. De limieten zijn toegewezen aan
de kantoren die zelf verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse
bewaking van de uitzettingen en die daarover rapporteren aan
de Risicomanagementafdeling. Op het niveau van de Rabobank
wordt per kwartaal het uitstaande landenrisico gerapporteerd
aan de RMC Groep en aan de Landenlimietencommissie.
Sinds de verhoogde onrust rond de euro wordt het uitstaande
landenrisico en daarbinnen het debiteurenrisico op overheden
('sovereign risk') van relevante landen op maandbasis gerap
porteerd. Bij de berekening van het additionele vermogens-
beslag voor transferrisico wordt gebruik gemaakt van speciale
Basel li-parameters, te weten EATE (Exposure atTransfer Event),
PTE (Probability ofTransfer Event) en LGTE (Loss Given Transfer
Event). Deze berekening vindt plaats op grond van interne
richtlijnen en heeft betrekking op alle landen waar sprake is van
transferrisico.
Marktrisico
Markrisico is het risico dat het financiële resultaat en/of de
economische waarde van de bank negatief wordt beïnvloed
door veranderingen in rentes of marktprijzen. Blootstelling aan
een zekere mate van marktrisico is inherent aan bankieren en
biedt een mogelijkheid tot het creëren van resultaat en waarde.
Bij het sturen en monitoren van marktrisico wordt een onder
scheid gemaakt naar marktrisico in de handelsomgeving en
marktrisico in de bankomgeving. De verschillende marktrisico's
worden besproken in de volgende alinea's.
92 Rabobank Jaarverslag 2015